Sürpriz dev işbirliği

Günün otomotivdeki dev işbirliği haberi bu kez PSA (Peugeot-Citroen) Grubu ve Toyota'dan geldi. Avrupa'daki krize bağlı zor günler yaşayan, buna bağlı olarak yılın başında General Motors (GM) ile stratejik ortaklık yapıp yüzde 7 hissesini 1 milyar Euro'ya veren PSA Grubu, Japon Toyota'yla da işbirliği yapıyor. PSA Grubu, Toyota'ya Peugeot Boxer ve Citroen Jumpy platformunda ticari araç üretecek.
Bu işbirliği ile özellikle Avrupa'da ticari araç sınıfından yer almayan Toyota önemli bir güç elde ederken, PSA Grubu'da Fransa'daki fabrikalarının verimini artıracak.
Lisans hakkı Tofaş'ta
Ama bu işbirliği sonrası akla şu soru da geliyor; "PSA Grubu'nun küçük ticari modelleri (Peugeot Bipper, Citroen Nemo) Tofaş tarafından Bursa'da üretiliyor. Eğer Toyota, PSA Grubu'ndan işbirliğine bağlı olarak küçük ticari araç da isterse, bu modelleri lisans hakkı olduğu için Tofaş mı üretecek ?"
Bu sorunun yanıtı belki kısa bir sürede verilmez ama bir opsiyon olarak orta vadede gündeme gelebilir. Çünkü Toyota'nın PSA Grubu'yla işbirliğine bağlı olarak Avrupada hafif ticari araç pazarında yer almak ve güçlenmek istediği ortada.
Tofaş kimlere üretiyor
Bugün Tofaş'ın Bursa fabrikası, İtalyan Fiat'ın hafif ticari araç üretim üssü durumunda. Tofaş, bir taraftan Fiat, Peugeot ve Citroen'e küçük ticari araç üretirken (Minicargo), diğer taraftan Fiat, Opel, Vauxhall ve RAM'e Doblo üretimi yapıyor. Toyota'nın da gelmesi durumunda Tofaş, 7 markaya birden üretim yapan tek fabrika haline gelecek.
Toyota rafa kaldırdı
Japon Toyota ise hafif ticari araç üretimini uzun süredir gündeminde tutuyordu. Japon marka bu üretimi Türkiye'de yapmayı planlamış, bu konuda mühendisleri görevlendirmişti. Ancak hem ticari araçların ÖTV oranlarının artırılması, hem de Türkiye'de üretilen Verso'nun ticari araç olarak Maliye'den onay alamaması sonucu proje rafa kaldırmıştı.
Niye ticaride dev işbirlikleri oluyor
Ticari araç üretiminde son yıllarda dev ortaklıklar oluyor.
Fiat, PSA Grubu'nun dışında Opel/Vauxhall ile ortak ticari araç üretimi yapıyor. Diğer taraftan Avrupa'da Renault, Nissan ve Dacia'dan sonra Mercedes'e de ticari araç üretimi yapmaya başladı. Bu işbirliklerinin hepsi ticari araç üretiminin çok meşakkatli olmasından kaynaklanıyor.
Bu konuda Türkiye'nin en büyük ticari araç üreticisi Ford Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün'ün söyledikleri önemli:
"Ticari araç yatırımı ve üretimi otomobilden daha zor. Çünkü bugün bir otomobilin 4 farklı kasa tipi varsa, bu hafif ticari bir araçta 1000’in üstüne çıkıyor. Ama ticari aracın getirisi daha fazla. Bugün 15-20 milyar TL’si olup otomotive yatırım yapmak isteyecek birine cevabım kesinlikle otomobil değil ticari araç olur.” (Emre Özpeynirci/Hürriyet)