Suriyeli sermayede büyük artış

İç savaş nedeniyle Suriye’den göç eden Suriyeliler, Türkiye ekonomisinin yeni gerçeği olarak görülüyor.

TEPAV’a göre 2010 yılından sonra 2014 yılı sonuna kadar Suriyeli ortaklığıyla kurulan firma sayısı 40 kat arttı. TOBB verilerine göre de, yabancı ortaklı firmalardaki Suriye etkisi 2015 yılında artarak devam ediyor. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) uzmanları Esra Özpınar, Seda Başıhoş ve Aycan Kulaksız’ın yaptığı çalışmaya göre, 2010 yılından 2014 yılına kadar geçen sürede, Suriyeli ortaklar ile kurulan firmaların sayısı en çok sınır illerde, sınır illerin bulunduğu ticaret hattı bölgelerinde ve ticaretin yoğun yapıldığı büyük şehirlerde arttı. 

2014 yılı itibariyle Suriye ortaklığında kurulan firma sayısında birinciliği 559 şirketle İstanbul taşıdı. İstanbul’u, 222 firmayla Gaziantep ve 203 şirketle Mersin takip etti. 2010 yılında Hatay, Gaziantep, Şanlıurfa, Adana ve Mersin’de Suriyeli ortaklığıyla kurulan firma sayısı sadece 12 iken, 2014 yılında aynı illerde toplamda 537 yeni firma kuruldu.2010 yılında Hatay’da kurulan firmaların yüzde 0.68’i Suriyeli ortaklıkla kurulan firmalardı. 2014 yılına gelindiğinde, bu oran yüzde 10.5’e kadar çıktı. 2010 yılında Kilis’te Suriye ortaklığıyla kurulan firma yokken, 2014 yılında Suriyeli ortaklığıyla kurulan firmaların toplam kurulan firma sayısına oranı yüzde 33.9’a kadar çıktı. Suriyeli ortaklarla kurulan firma sayısındaki artış, bu ülkeyle olan ticaret ilişkilerine de yansıdı. Mersin, Gaziantep, Hatay, Mardin, Kilis, Malatya, Sivas ve Diyarbakır’ın Suriye’ye olan ihracat, 2014 yılında 2010 yılı seviyesinden daha yüksek seviyeye ulaştı.

ARTIŞ DEVAM EDİYOR

TOBB’un açılan kapanın şirket istatistiklerine göre, yabancı firmalardaki Suriye etkisi 2015 yılında da artarak sürdü. Verilere göre, sadece Eylül ayında 1’i anonim, 143’ü limited olmak üzere 144 adet Suriye sermayeli şirket kuruldu ve yabancı sermayeli şirketlerde başı Suriye çekti. Ocak-Eylül ayı rakamlarında da durum değişmedi. 9 aylık dönemde 17’si anonim, bin 131’i limited olmak üzere toplam bin 148 Suriyeli firma kuruldu. Kurulan firmalardaki Suriye sermayesi de 161 milyon oldu. (Hürriyet / Hacer Boyacıoğlu)