Şili tarihi zirvenin ev sahipliğinden çekildiğini açıkladı

Şili Devlet Başkanı Sebastian Piñera, gelir adaletsizliğine karşı devam eden protesto eylemleri nedeniyle ülkede 16-17 Kasım 2019'da yapılması planlanan Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Forumu (APEC) ile 2-13 Aralık 2019'da yapılması planlanan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı'na (COP25) ev sahipliği yapmaktan çekildiklerini açıkladı.

Devlet Başkanı Piñera, başkent Santiago'daki Başkanlık sarayı La Moneda'da yaptığı kısa açıklamada, "Bu kararı vermek çok zor oldu, çok acı verici bir karar oldu çünkü APEC ve COP25'in Şili ve dünya için öneminin farkındayız" dedi.

Piñera kabine değişikliğine gideceğini ve eylemcilerin talep ettiği yeni sosyal reformları uygulamaya sokacağını açıklamasına rağmen, Salı günü güneydeki Puerto Montt'tan, kuzeydeki Antofagasta'ya kadar çeşitli kentlerde protesto gösterileri devam etmişti.

Şili'deki görevden alınan kişiler arasında geçen hafta protestocuları "suçlular" olarak tanımlaması nedeniyle eleştiri oklarının hedefi olan sağcı İçişleri Bakanı Andres Chadwick de vardı.

Piñera'nın kuzeni olan Chadwick, Augusto Pinochet'nin 1990'da sona eren diktatörlük rejimini desteklediğini açıklamıştı.

Şili'de ay başında ulaşım ücretlerine yapılan zammı protesto ile başlayan gösteriler, artan gelir adaletsizliğine karşı geniş çaplı protestolara dönüşmüştü.

Haftalardır devam eden protesto gösterilerine katılanlar, 1980 yılında yürürlüğe giren anayasa ile sağlık ve eğitimin özelleştirilmesi politikalara karşı çıktıklarını belirtiyor.

Bu nedenle göstericilerin talepleri arasında Diktatör Pinochet döneminden kalma anayasanın değiştirilmesi ve Piñera'nın istifası da yer alıyor.

Protesto gösterileri başladığından beri en az 18 kişi hayatını kaybetti, 7 bin kişi gözaltına alındı.

Şili ekonomisi ne durumda?

Şili, Latin Amerika'nın en zengin ülkelerinden biri olsa da aynı zamanda gelir adaletsizliğinin en yüksek olduğu ülkeler arasında.

36 üyeli Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) içinde gelir dağılımının en adaletsiz olduğu ülke de Şili.

Çoğu emtia üreticisi Latin Amerika ülkesi, 2000'lerin başında emtia fiyatlarında yükseliş yaşanması ile ekonomik anlamda büyük bir ilerleme kaydetti.

Ancak sonraki yıllarda emtia fiyatlarında yaşanan düşüş, ekonomilerinin zora girmesine yol açtı. Aynı zamanda ekonomik büyümeden toplumun dezavantajlı konumları yeteri kadar yararlanamadığı için sosyal ve ekonomik eşitsizlik açısından uçurum derinleşti.

Dünyanın en büyük bakır üreticisi Şili de büyümesi yavaşlayana kadar 2000-2014 yılları arasında ekonomisi büyük ilerleme kaydeden ülkelerden biri.

New York Üniversitesi Latin Amerika ve Karayipler Çalışmaları Merkezi'nden Profesör Patricio Navia, Şili'deki protestoların neden kaynaklandığını Voice of America haber sitesine verdiği demecinde şöyle açıklıyor:

"İnsanlar sokaklara çıktı çünkü hükümetin zenginlere daha çok değer verdiği hissediliyor. Yoksullara yardım etmesi gereken sosyal programlar hiç gelişmiş değil ve toplumun geri kalanı kendi kendine geçinmek zorunda.

"Sokağa çıkanların bir kısmı kamu yardımı almak için yeteri kadar yoksul değil, geri kalanı da hükümetin vergi indirimlerinden faydalanmak için yeteri kadar zengin değil. Seslerinin duyulması için isyan etmeleri gerekiyordu." (BBC Türkçe)