Sigortacılar terör teminatı veriyor mu?

Türk sigorta sektörünün terör teminatı veren ender ülkelerin başında geldiğini belirten sigortacılar, ‘Birçok ülkede müşteriler bu teminatı sigorta piyasasında bulamıyor. Türkiye'de ise uygun şartlarla her bölgede, her dönem terör sigortası yapılmıştır, yapılmaya da devam ediyor' diyor. Geçenlerde bir okuyucum gönderdiği elektronik postada ilginç bir konuya değinmiş. Özetleyerek sizlerle de paylaşmak istiyorum. Güneydoğu'da küçük bir tekstil atölyesi olan okuyucum, sigorta şirketlerinin bölgede özellikle terör olaylarına yönelik sigorta teminatı vermekten kaçındıklarını söylüyor. Ardından da kendisi gibi küçük işletme sahiplerinin sigorta yaptıramamaktan dolayı sıkıntı çektiklerini vurguluyor. Okuyucumun yazdıkları hakkında daha fazla detaya girmeyeceğim. Şunu söyleyeyim... Yıllardır Doğu ve Güneydoğu'daki küçük işletme sahiplerinden bu tür şikayetleri sıkça duyarım. Daha doğrusu, sigorta şirketlerinin belirli bölgelerde terör teminatı vermekten kaçındıkları ya da yüksek primler uyguladıkları konusunda eleştiriler yıllardır sürer. Diyeceksiniz ki neden böyle bir konuya şimdi değinme ihtiyacı hissettin. Hem okuyucudan gelen e-posta hem de son günlerde büyük şehirlerde artan terör olayları nedeniyle bence konuya açıklık getirmek gerekiyor. Öncelikle şunu belirteyim. Sigorta şirketlerinin belirli bölgelerde terör sigortası yapmaktan kaçındıkları doğru değil. Bir gerçek var ki, yıllardır sigorta yaptırılmamış, ufak tefek yakıp yıkma olayları başlar başlamaz da sigorta şirketine koşup "Ben sadece terör sigortası yaptırmak istiyorum" denirse sigorta şirketi de "Aman ne güzel, yeni bir müşteri geldi" demez. Elbette temkinli yaklaşır. Konuyu daha fazla uzatmadan terör sigortası hakkında Anadolu Sigorta Genel Müdürü Mustafa Su ve Aviva Sigorta Genel Müdürü Ertan Fırat ile yaptığım görüşmeleri sizlerle paylaşayım. Böylece sigortacıların konuya yaklaşımını görmüş olalım. Yüksek muafiyet, yüksek prim Mustafa Su, sigortacıların belli bölgelerde terör teminatı vermediklerine yönelik eleştiriler karşısında ilginç bir açıklama yapıyor ve özellikle 11 Eylül olaylarından sonra dünya reasürans piyasalarında genel olarak bir daralma meydana geldiğini söylüyor. Bu daralma nedeniyle de sigorta şirketlerinin kapasite temininin göreceli olarak zorlaştığını ve buna bağlı olarak da maliyetlerin arttığını ifade ediyor. Söz konusu durumun etkilerinin özellikle sınai ve ticari risklerde kendini gösterdiğini belirten Mustafa Su, "Havaalanları, yüksek binalar, çok uluslu firmalar gibi terör açısından öncelikli hedefler için bu durum daha da belirginleşmiştir. Sigorta şirketleri bu tip işletmelerde terör riskini belirli limitlerle, yüksek muafiyetlerle ve yüksek primlerle teminat altına alma yoluna gitmiştir ki, aslında bu durumdan ötürü sigorta yapılmadığı yönündeki yanlış algı doğmuştur. Şirketimiz açısından uygun şartlarla teminat bulma ve kapasite temini yönünden hiçbir dönemde, herhangi bir sıkıntı yaşanmamıştır. Ancak ülkemiz sınırları dışında terör açısından riskli coğrafyalarda şirket olarak daha temkinli davranmaktayız. Her dönemde talep edilen terör teminatını, uygun şartlarla temin edebildik ve etmeye de devam ediyoruz" diyor. Mustafa Su, Anadolu Sigorta olarak terör teminatı kapsamında ödenen hasarların ‘Grev, Lokavt, Kargaşalık, Halk Hareketleri, Kötü Niyetli Hareketler ve Terör' isimli teminat altında toplandığından da bahsederek, "Bu doğrultuda 2007 yılında 1.2 milyon TL, 2008 yılında 396 bin TL, 2009 yılında ise 380 bin TL hasar ödemesi yapılmıştır. Bahsi geçen son 3 yılın hasar tazminatı toplamda 2 milyon TL'nin biraz üzerinde olmuştur" şeklinde konuşuyor. Büyük hasarlar oluşmadı Aviva Sigorta Genel Müdürü Ertan Fırat ise konuya farklı bir yaklaşım getiriyor ve Türk sigorta sektörünün terör teminatı veren ender ülkelerden biri olduğuna dikkat çekiyor. Fırat, "Birçok ülkede müşteriler bu teminatı sigorta piyasasında bulamamaktadır. Buradaki yaklaşım konunun devlet tarafından çözüm bulunması gereken bir olay olduğu şeklindedir" diyor. Ertan Fırat, son 10-15 yılda terör olayları nedeniyle sigorta şirketlerinin ödediği hasarların çok büyük rakamlara ulaşmadığını da belirtiyor. Fırat, meydana gelen olaylar hakkında da şunları söylüyor: "Son 15 yıllık dönemde meydana gelen ve hasar ödemesine konu olan belli başlı terör hasarları olarak; 1999 yılındaki İstanbul Göztepe'deki Mavi Çarşı yangınını, 2003 Kasım ayında İstanbul'da sinagoglara, İngiliz Konsolosluğu'na ve HSBC Genel Müdürlük binasına yapılan saldırıları ve 2007 yılında Ankara'da Anafartalar Çarşısı'na yapılan bombalı saldırı olaylarını sayabiliriz. Bunların dışında kalan hasarların önemli bölümü muhtelif banka şubeleri ve banka ATM cihazlarına yapılan saldırılar, molotof kokteyli atılması gibi olaylardır. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki bazı şantiyelere yapılan saldırı ve iş makinelerinin yakılması, petrol boru hatlarına yapılan saldırılar gibi daha çok orta ve küçük montanlı hasarlar da bulunuyor." Yıllık 60 TL'ye terör teminatı Ertan Fırat, terör sigortası hakkında ise halen satılmakta olan birçok bireysel ve ticari sigorta poliçelerinin kapsamında terör teminatının da verildiğini söylüyor. Terör teminatının bireysel işlerde daha çok nüfusun yoğun olduğu büyük illerde, ticari ve endüstriyel risklerde de ekonomik gelişmişlik düzeyinin daha yüksek ve ekonomik yatırımların daha yoğun olduğu Marmara, Ege bölgeleri ile Akdeniz, İç Anadolu bölgelerinin bazı illerinde daha fazla verildiğini sözlerine ekliyor. Fırat, "Ticari işletmelerin terör teminatını daha bilinçli olarak talep ettikleri söylenebilir. Satılan poliçe adetleri açısından bakıldığında, terör teminatı ağırlıklı olarak ekonomik yatırımların daha yoğun olduğu Marmara ve Ege bölgelerinde verilmektedir" diyor. Ertan Fırat'a, terör teminatının priminin yüksek olup olmadığını da soruyorum. Terör teminatının priminin gerek bireysel, gerekse ticari risklerde son derece makul seviyelerde olduğunu söylüyor Fırat ve şirketten şirkete küçük farklılıklar göstermekle birlikte; örneğin sigorta bedeli 200 bin TL olan konut sigortası poliçesindeki terör priminin 55-60 TL civarında olduğunu ifade ediyor. Ardından da ticari risklerde de benzer bir durumdan bahsetmenin mümkün olduğunu vurguluyor. Gelişmeleri dikkatle izliyoruz Ertan Fırat ile sohbetimiz sırasında son dönemde meydana gelen terör olaylarının sigortacı olarak kendilerini korkutup korkutmadığını da konuşuyoruz. "Korkmuyoruz ancak gelişmeleri her yurttaş gibi dikkatle ve kaygıyla izliyoruz" diyerek başlıyor anlatmaya ve ardından da şunları söylüyor: "Mesleki açıdan bakıldığında terör teminatı kapsamındaki hasarların bir artış trendine girmesi söz konusu olabilir. Şu an için çok dikkat çekici ve iş politikalarımızda bir değişiklik yapılmasını gerektirecek bir durum söz konusu değildir. Ancak, önümüzdeki dönemdeki gelişmeleri dikkatle izlemek ve bu aşamada bunu düşük bir olasılık olarak görmekle birlikte; çok gerekli olması halinde, buna paralel bazı tedbirler alınması gereği de söz konusu olabilir." Ticari işletmeler terör teminatını mutlaka alıyor Anadolu Sigorta Genel Müdürü Mustafa Su, terör teminatının yangın sigortalarında paket poliçeler içinde ek teminat olarak, cüzi primlerle verildiğini belirterek şunları söylüyor: "Sigortalılarımız söz konusu teminatı güncel gelişmelerden bağımsız olarak her dönemde talep etmekteler. Ülkemizde ticari ve sınai işletmeler terör teminatını mutlak surette talep ediyor. Terörün etnik, dini, ideolojik, siyasi unsurları temel alabilen ve bu yönüyle de birbirinden çok farklı noktaları hedefleyen bir risk olması sebebiyle; herhangi bir coğrafyada sivil, sınai, ticari, askeri, kamu ayrımı gözetmeksizin çok farklı gruplardan her türlü riskin terörden etkilendiği bilinmektedir. Bu anlamda terör teminatına yönelik talebin yoğunluğuna bakıldığında, bölgesel ya da illere göre değişen bir farklılık bulunmadığını görmekteyiz." Eleştiriler haksız, her bölgede sigorta yapıyoruz Aviva Sigorta Genel Müdürü Ertan Fırat, sigorta sektörüne yönelik olarak zaman zaman yapılan "Terör teminatı vermek istemiyorlar" şeklindeki görüş ve eleştirileri haksız ve gerçekçi bulmadığını belirterek şunları söylüyor: "Neredeyse tüm sigorta branşlarında sigorta şirketlerimizin tamamına yakın bölümü terör teminatı vermektedir. Ancak, sigorta şirketleri de sonuçta kar amacıyla faaliyet gösteren ticari işletmeler. Sigorta şirketlerinin bazıları kendi risk kabul esasları ve çalışma prensiplerine göre riski ağır buldukları bazı bölge ve faaliyet türleri için terör teminatı vermekten kaçınıyor olabilirler. Yani, şirketten şirkete uygulama farklılıkları söz konu olabilir. Ancak, bunun terör teminatı bulunmasında genel bir problem olduğu şeklindeki değerlendirmelere yol açması kesinlikle gerçeklikten uzaktır." Noyan Doğan /REFERANS