Sigortacılar enflasyona yenildi

Sigortacılık ve bireysel emeklilik sektörlerinde brüt prim üretimi son 2 yıldır enflasyona yenildi. 2008 yılında yüzde 8 artışla 11.8 milyar TL'lik prim üretiminin gerçekleştirildiği sigortacılık ve bireysel emeklilik sektöründe, 2009 yılında prim üretimi yüzde 5.4 artışla 12.4 milyar TL oldu. Hazine Müsteşarlığı 2009 yılı Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Sektörleri 2009 Yılı Faaliyet Raporu’nu yayımladı. Buna göre 2009’da Türkiye sigortacılık sektöründe toplam 12.4 milyar TL brüt prim üretimi gerçekleştirildi. Prim üretiminin 10.6 milyar TL’lik kısmı hayat dışı branşlara, 1.8 milyar TL’lik kısmı ise hayat dalına ait. Prim üretiminde hayat dışı branşların payı yüzde 85.35 iken hayat dalının payı yüzde 14.65 düzeyinde gerçekleşti. Türkiye’de sigortacılık sektörü 2002-2007 yılları arasında her yıl yüksek oranda reel büyüme sergiledi. Buna karşılık, küresel ekonomik krizin de etkisiyle 2008 yılı bir önceki yıla göre yüzde 8 oranında artışla 11.8 milyar TL, 2009 yılı ise yüzde 5.57 oranında artışla 12.4 milyar TL prim üretimi ile tamamlandı. Prim üretimindeki artış oranları her iki yılda da enflasyon oranının altında kaldı ve sektör reel üretim açısından geriledi. Ancak, yaşanan gerileme her iki yılda da hayat dışı branşlarda yaşanan daralmadan kaynaklandı. Bireysel emeklilik sistemine aktarımlar nedeniyle 2005-2007 yılları arasında küçülen hayat sigortası 2008 yılından itibaren tekrar büyümeye başladı ve toplam prim üretimi içindeki payını artırdı. Ancak, hayat sigortası prim üretiminde meydana gelen reel artış hayat dışı dallarda yaşanan daralmayı telafi edemedi. -ŞİRKETLER ARASI REKABET REEL PRİM ÜRETİMİNE YANSIDI- Sigortacılık sektörü reel prim üretimi açısından küçülmüş olmakla birlikte, düzenlenen poliçe sayısı ve sigortalılara verilen teminat tutarı itibariyle büyümeye ve gelişmeye devam etti. Sigorta şirketleri tarafından 2009 yılında hayat dışı branşlarda 33 milyon 281 bin 456 adet ve hayat dalında 7 milyon 893 bin 579 adet olmak üzere toplam 41 milyon 175 bin 35 adet poliçe tanzim edildi. Tanzim edilen poliçe sayısı 2008 yılına göre hayat dışı branşlarda yüzde 11.11, hayat dalında ise yüzde 31.48 oranında arttı. Poliçe sayısında toplamda yüzde 14.51 oranında artış mevcut iken brüt prim üretiminin sadece yüzde 5.57 oranında artması, reel prim üretimindeki düşüşün esas itibariyle şirketler arasında yaşanan rekabet sonucu tarifelerin indirilmesinden kaynaklandığını ortaya koydu. -2009’DA SİGORTALILARA 24.9 TRİLYON TL TEMİNAT- 2009 yılında sigorta şirketleri tarafından sigortalılara toplam 24.9 trilyon TL teminat verildi. Verilen teminat tutarı 2008 yılına göre yüzde 9.97 oranında yükseldi ve GSYİH’nın 26 katına ulaştı. Söz konusu teminat tutarının önemli bir kısmının Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) sigortası kapsamında verilen sakatlanma ve ölüm teminatı olduğu dikkate alındığında dahi toplam teminatların GSYİH’nın 15 katına yakın olduğu görüldü. Bu rakamlar, sigortacılık sektörünün halen finansal piyasalar içerisinde arzu edilen paya ulaşmamış olmasına rağmen Türkiye ekonomisi için ne derece önemli olduğunu gösterdi. -ŞİRKETLERİN ÖDEDİĞİ TAZMİNATLAR 8.6 MİLYAR TL- Sigorta şirketleri tarafından ödenen tazminatlar 2009 yılında 8.6 milyar TL’ye ulaştı. Tazminat ödemelerinin 7.1 milyar TL’lik kısmı hayat dışı branşlarda, 1.5 milyar TL’lik kısmı ise hayat sigortasında gerçekleştirildi. -PRİM ÜRETİMİNDE EN YÜKSEK PAYI MOTORLU KARA TAŞITLARI KASKOSU ALDI- Toplam direkt prim üretimi içinde Motorlu Kara Taşıtları Kasko Sigortası ile Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası, önceki yıllarda olduğu üzere önemli bir pay oluşturmaya devam etti. Adı geçen sigorta türlerine ait toplam prim üretimi son iki yılda gerilemesine rağmen Motorlu Kara Taşıtları Kasko Sigortası 2.65 milyar TL prim üretimi ve yüzde 21.75 oran ile tüm branşlar içinde halen en yüksek payı teşkil etti. Kasko sigortasını sırasıyla Trafik sigortası 1.93 milyar TL üretim ve yüzde 15.81 pay ile Yangın ve Doğal Afetler Sigortası 1.88 milyar TL üretim ve yüzde 15.40 payla takip etti. -BES YÜKSEK BÜYÜME HIZINI SÜRDÜRDÜ- Türkiye’de 27 Ekim 2003 tarihinde uygulaması başlayan bireysel emeklilik sistemi yüksek büyüme hızını 2009 yılında da devam ettirdi. 31 Aralık itibariyle bireysel emeklilik sisteminde katılımcı sayısı 1 milyon 987 bin 940 kişiye, akdedilen sözleşme sayısı da 2 milyon 203 bin 491 adede ulaştı. Bu rakamlar, 2009 yılında katılımcı sayısının yüzde 13.90, sözleşme sayısının ise yüzde 14.01 oranında artmış olduğunu gösterdi. -7 MİLYAR TL KATKI PAYI ÖDEMESİ YAPILDI- Yürürlükte bulunan bireysel emeklilik sözleşmeleri için sistemin uygulamaya başlandığı tarihten 31 Aralık 2009 tarihine kadar katılımcılar tarafından toplam 7 milyar TL katkı payı ödemesi yapıldı. Katkı paylarının yatırıma yönlendirilmesi sonucu oluşan fonların değeri 9.1 milyar TL’ye ulaştı. 2009 yılında birikim ve katkı payı tutarındaki artışlar sırasıyla yüzde 42.57 ve yüzde 25.42 düzeyinde gerçekleşti. -ZORUNLU DEPREM SİGORTASI ORANI YÜZDE 22.80 OLDU- 2009 yılı Zorunlu Deprem Sigortası açısından da olumlu neticelerin elde edildiği bir yıl oldu. 2007 yılında 2.6 milyon adet olan Zorunlu Deprem Sigortası poliçe sayısı 2008 yılında 2.8 milyon adede, 2009 yılı sonunda ise 3.4 milyon adede yükseldi. Zorunlu Deprem Sigortalılık oranı da 2008 yılında yüzde 19.06 iken 2009 yılı sonunda yüzde 22.80 düzeyinde gerçekleşti. Zorunlu Deprem Sigortasında, alınan primler karşılığında konut sahiplerine 201 milyar TL teminat verildi. Yıl içinde gerçekleşen 25 adet küçük ölçekli deprem sonucunda da 220 bin TL tazminat ödendi. Sistemin kurulduğu günden itibaren Zorunlu Deprem Sigortası kapsamında ödenen tazminat tutarı 20 milyon TL’ye yaklaşmış olup, Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nda biriken fon tutarı 31 Aralık tarihi itibariyle 1 milyar TL’yi aştı. -DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTASI PRİM ÜRETİMİ YÜZDE 22.25 ARTTI- Devlet Destekli Tarım Sigortaları için 2009 önemli bir yıl olarak kayıtlara geçti. 2008 yılında 260 bin 944 olan poliçe sayısı 2009 yılı sonunda 306 bin 770 adede yükseldi. Tanzim edilen poliçeler karşılığında toplam 120 milyon TL (yüzde 50’si sigortalılardan, yüzde 50’si ise devlet desteği) prim tahsil edildi. 89 milyon TL tazminat ödemesi yapıldı. Devlet Destekli Tarım Sigortasında 2009 yılında tanzim edilen poliçe sayısı yüzde 17.56, prim üretimi ise yüzde 22.25 oranında artış gösterdi. -AKTİF BÜYÜKLÜĞÜ AÇISINDAN SEKTÖR İKİNCİ SIRADA- Türkiye finans sektörü içinde aktif büyüklüğüne göre sıralama yapıldığında, sigortacılık ve bireysel emeklilik sektörlerinin yüzde 3.19’luk payla bankacılık sektöründen sonra ikinci sırada yer aldığı görüldü. Sektörün varlık toplamı 2009 yılında yüzde 19.71 oranında yükseldi ve 33.4 milyar TL’ye ulaştı. -FON TUTARI 14 MİLYAR TL’Yİ AŞTI- Sigorta ve bireysel emeklilik şirketlerinin aktif toplamları içinde yer alan hayat sigortalıları ile bireysel emeklilik katılımcılarına ait fon tutarı 31 Aralık tarihi itibariyle 14 milyar TL’yi aştı. Söz konusu fonların yaklaşık yüzde 80’inin kamu iç borçlanma senetlerinden oluştuğu dikkate alındığında, sektörün Türkiye’de kamunun uzun vadeli finansman ihtiyacının karşılanmasına da önemli bir katkı sağladığı ortaya çıktı. Şirketler tarafından 2009 yılında yapılan 1 milyar TL’yi aşan vergi ödemeleri de devlet bütçesi için önemli bir gelir kaynağı oluşturdu. -TEKNİK KARLILIK AÇISINDAN 2009 PARLAK GEÇMEDİ- Teknik karlılık açısından 2009 parlak bir yıl olarak geçmedi. Sigorta, reasürans ve bireysel emeklilik şirketlerinin konsolide teknik karı 2008 yılında 533 milyon TL iken 2009 yılında 239.6 milyon TL’ye geriledi. Söz konusu teknik karın 104.5 milyon TL’lik kısmı hayat dışı, 109.8 milyon TL’lik kısmı hayat, 14.7 milyon TL’lik kısmı reasürans ve 10.6 milyon TL’lik kısmı emeklilik faaliyetlerinden elde edildi. Sektörün konsolide bilanço karı da teknik karlılıktaki gelişmeye paralel olarak düştü. 2008 yılında 972 milyon TL olan konsolide bilanço karı 2009 yılında 543 milyon TL’ye geriledi. 2009 yılı sonu itibariyle sektörde faaliyet gösteren 57 şirketten 24’ü (15 hayat dışı, 5 hayat ve 4 hayat / emeklilik şirketi) ile ruhsatı olmakla birlikte faaliyet göstermeyen beş şirketten üçü dönemi zararla kapattı. -SEKTÖRDE 15 BİN 602 KİŞİ İSTİHDAM EDİYOR- 2009 yılı sonu itibariyle sigorta, reasürans ve bireysel emeklilik şirketlerinde toplam 15 bin 602 personel çalıştığı belirlendi. Sektörde 15 bin 579 adet sigorta acentesi (gerçek + tüzel kişi) ve 15 bin 666 adet bireysel emeklilik aracısı kayıtlı bulundu. Yıl sonu itibariyle 908 adet gerçek ve 431 adet tüzel kişi sigorta eksperi, 72 adet broker (gerçek + tüzel kişi) ile 36 adet aktüerin görev yapmakta olduğu dikkate alındığında, Türkiye’de sigortacılık ve bireysel emeklilik sektörlerinin 60 binden fazla kişiye istihdam sağladığı anlaşıldı.