Savaş pilotları yuvadan niçin uçuyor

Türkiye’nin hava savunması için yetiştirilen ancak her istifayla yeniden gündeme gelen savaş pilotları neden ‘yuva’dan uçar. Bir subayın yetiştirilmesinde ülkeye maliyeti nedir? Devlet ne kadar maaş verir? Ve bu çok ‘özel meslek’ten ‘özel şirket’e geçen ne kadar alır? İşte rakamlarla, ilginç bir bakış. İşte ‘uçan milyon dolarlar’… Murat Çelik, Vatan’daki köşesinde bakın olayı nasıl ele almış:
 
Soru 1:

Türkiye’de bir F-16 pilotunun maaşı kaç lira?

Cevap:

F-16 kullanan bir subayın aylık geliri 5 bin liranın üzerinde. 5 ile 6 bin TL arasında.

***

Soru 2:

Bir F-16 savaş uçağının bir saatlik uçuş maliyeti ne kadar?

Cevap:

Bu sorunun farklı kaynaklarda farklı yanıtları var. 7 bin 500 Amerikan Doları’ndan 25 bin dolara kadar değişen rakamlar bunlar. Haydi biz en düşüğünü doğru kabul edelim. Onu da Türk Lirası’na çevirip, yaklaşık 20 bin lira diyelim.

***

İki sorunun sonucunda ortaya çıkan tablo şu:

Sadece bir saat havada kalması için en az 7 bin 500 dolar harcanan Savaşan Şahin’i o bir saat süresince uçuran pilot, ayda yaklaşık 2 bin 500 dolar kazanıyor.

Bir saatlik maliyetin üçte birini, bir ayda...

Hemen belirtelim, aylık maaşı 2 bin 500 dolar seviyesinde olan o pilota emanet ettiğiniz uçağın fiyatı (modellerine göre değişse de) yaklaşık 100 milyon TL.

***

Bir soru daha...

Sizce, bir savaş pilotunun bu ülkeye maliyeti ne kadardır?

Bu soruya Milli Savunma Bakanlığı’nın verdiği resmi yanıt, “Bir F-16 pilotu teğmenin maliyeti 4 milyon TL’dir” şeklinde.

Bu ‘teğmen’in maliyeti...

‘Binbaşı’ rütbesine gelmiş bir pilotunkini buyurun siz hesaplayın...

***

Nereye mi varmak istiyorum?

Şuraya...

Türkiye’deki savaş pilotu sayısı 700 ile bin arasında. Haydi diyelim bin kişi. Üstelik bunlar sadece F-16 pilotları değil. Ağır nakliye uçaklarından diğer askeri jetlere kadar hepsi...

70 küsur milyonluk ülkede topu topu bin kişi.

‘Pahalı makine’leri kullanarak yaptıkları işin maddi boyutu bir yana, görevleri, ‘ülke güvenliği ve prestiji’ni etkilemekten de öte doğrudan belirliyor.

***

Pilotların mecburi hizmet süresi 15 yıldı.

Zorunlu hizmet 10 yıla düşürüldü ve (yine Milli Savunma Bakanlığı’nın Meclis’te verilen bir soru önergesine cevabından aldığımız bilgiye göre)

“2013 yılı Ocak - Şubat emeklilik/istifa döneminde Hava Kuvvetleri Komutanlığı’ndan 63’ü muharip jet uçağı pilotu olmak üzere toplam 110 pilot subay istifa ile TSK’dan ayrılmak için müracaat etti.”

Yani neredeyse Hava Kuvvetleri’nin pilot mevcudunun yüzde 10’u. Ve sadece geçen yıl...

Mecburi hizmet süresi şimdi tekrar yükseltiliyor.

Yaklaşık 14 yıl 6 aya çıkacak.

***

Diyeceğim şu...

Bazı meslekler var ki; ülkeler açısından, hem yapılan yatırım hem de belki 10 yılda bir kez ama ihtiyaç duyulduğunda alınan sonuç itibariyle diğerlerinden farklı.

Savaş pilotluğu da bu ‘özel’ mesleklerden biri.

Bu insanların çoğu, yaklaşık 2 katı maaş karşılığında özel hava yolu şirketlerine geçmek için ayrılıyorlar Hava Kuvvetleri’nden.

Yani 5 - 6 değil, yaklaşık 10 - 12 bin TL maaş için.

***

Ve bu noktada son iki soru:

Koskoca Türkiye Cumhuriyeti Devleti için, en fazla bin kişinin maaşını, misal milletvekili maaşı seviyesine çıkartmak çok mu zordur?

Böyle bir değişikliğin ülke bütçesine getireceği ekstra yük, o pilotlar ayrılıp gittiğinde oluşan yetiştirme maliyeti kaybı ile kıyaslandığında ortaya nasıl bir kâr zarar tablosu çıkar?