Sarı Yelekliler Paris Emniyet Müdürü'nü koltuğundan etti

Fransa gündemini 4 aydır belirleyen Sarı Yelekliler Hareketi'nin Cumartesi günü düzenlediği 18'inci eylemde yaşanan ağır şiddet olayları, Paris Emniyet Müdürü'nü koltuğundan etti. Muhalefet, güvenlik güçlerinin, "dünyanın en güzel caddesi" olarak anılan Champs Elysees'nin yerle bir edilmesi, dükkanların yağmalanması, gazete satış bayileri ile bankaların ateşe verilmesi karşısında "aciz kalmasından" hükümeti sorumlu tutarak İçişleri Bakanı'nın istifasını istedi. Olaylar sırasına Pirene dağlarında kayak yaptığı için sert eleştirilen Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, tatilini iptal ederek Elysee Sarayı'nda güvenlik zirvesini topladı. Toplantıdan, Champs Elysees caddesinin gösterilere yasaklanması ve büyük güvenlik zaafiyeti gösteren polis teşkilatının başındaki Paris Emniyet Müdürü Michel Delpuech'in görevden alınması kararı çıktı.

Geçtiğimiz Cumartesi günü Macron'un halkın taleplerine yanıt vermek için oluşturduğu "Ulusal Büyük Tartışma" toplantılarının resmen sona ermesi ve hareketin 4'üncü ayına ulaşması dolayısıyla Sarı Yelekliler, "Herkes Paris'e" çağrısı yaptı. Çağrıya uyan Sarı Yelekliler Paris'te toplanırken, göstericiler arasına karışan bin 500 kişiden oluşan ultra-radikal grubun tüm caddeyi yerle bir etmesi, tartışma toplantıları sayesinde Sarı Yelekliler hareketini yavaşlattığını umut eden hükümetin umutlarını da suya düşürdü.

"Paris yanarken, Macron kayaktaydı" tepkisi

Haber kanalları, gün boyunca yakıp yıkılan Paris görüntüleriyle, güneş gözlüğü ile gülümseyerek kayak yapan Cumhurbaşkanı Macron'un görüntülerini yan yana verdi. Sosyal medyada binlerce kez paylaşılan bu fotoğraflar büyük tepki topladı. Muhalefet partileri de Cumhurbaşkanı'nı derhal göreve çağırdı. Öte yandan, bir hafta önce, 17'inci eylem akşamı Paris'te bir gece klübünde genç bir kadınla eğlendiği görüntüleri medyaya sızan İçişleri Bakanı Castaner'in fotoğrafları da özellikle Sar Yelekliler tarafından eleştirildi.

"Başarısız olduk" itirafı

Tepkiler üzerine tatilini erken bitiren Macron, Paris'e dönerek, olayların bitiminden çok sonra, gece 22.30'da kriz zirvesini topladı. Macron, yaşanan şiddete hükümetin sert yanıt vereceği açıklaması yaptı. Ertesi sabah güvenlikten sorumlu Devlet Bakanı, eski İstihbarat Şefi Laurent Nunez, şiddet olayları karşısında bir işlevsizlik yaşandığını kabul ederek, 4 aydır yer yer şiddet olaylarıyla tırmanan Sarı Yelekliler hareketinde ilk kez "Başarız olduk" itirafında bulundu.

Polis sendikaları, hükümetin ciddi kayıplar yaşanmaması için polise "yalnızca düzeni sağlayın, müdahale etmeyin" emrini verdiği ancak bu politikanın daha fazla devam edemeyeceğini, bir an evvel strateji değiştirilmesinin şart olduğunu açıkladı.

Muhalefet partileri ise, bir yandan Paris'te eylemlerin yasaklanması, diğer yandan ise bu olup biten hakkında hükümetin hesap vermesini, İçişleri Bakanı Castaner’in istifasını istedi. Fransız Senatosu, güvenlik eksikliği ve maddi zarar hakkında bilgi vermeleri için İçişleri Bakanı ve Maliye Bakanı'nı çağırdı.

Champs Elysees'de eylem yapmak yasaklandı

Sabah saatlerinde Macron, Elysee Sarayı'nda Başbakan Edouard Philippe, İçişleri Bakanı Christophe Castaner ve Adalet Bakanı Nicole Belloubet ve güvenlik amirleri ile yeni bir kriz toplantısı yaptı.

Toplantının ardından açıklama yapan Başbakan Philippe, "Bunlar göstericiler değil isyancılar. Çalmak, yağmalamak, kırıp dökmek ve yaralamak için oradalardı. Bunlar suç içeren eylemlerdir ve hükümetin bu eylemlere yanıtı sert olacaktır" dedi. Başbakan Philippe, Paris Emniyet Müdürü Michel Delpuech'in de görevden alındığını açıkladı.

Hükümet olarak gösteri hakkını koruyacaklarını belirten Başbakan Philippe, "İzinli ve barışçıl göstrileri korumaya devam edeceğiz. Ancak, aşrı gruplara karşı Cumaretsi'nden itibaren sert müdahale olacak. Champs Elysees caddesi ile Bordeaux ve Toulouse kent meydanları gösterilere yasaklanacak. Buraya gelmek isteyen her türlü grup hemen dağıtılacak. Polisiye önlemlere hukuki destek de sağlanacak. Göstericilerin aranması, yüzlerini saklayanların gözaltına alınması, eylemlerde kırıp dökenlere cezaların arttırılmasını içeren yasanın derhal uygulamaya konması sağlanacak. Kırıp dökenleri alkışlayan, sosyal medyada öven herkes suç ortağı olacak" dedi.

Ağır bilanço

Sarı Yelekliler'in 18'inci eyleminde, 8 bin kadar Sarı Yelekli'nin arasına, kırıp dökmeye gelen bin 500 kadar maskeli, siyah giyimli ultra radikal ve anarşist grupların karışmasıyla Paris adeta savaş alanına dönmüştü. Yaklaşık 10 saat süren kırıp dökme olayları sonunda 91 mağaza tümüyle tahrif edildi, cadde üzerindeki mağazaların yüzde 80'i ise kısmen yıkıldı. Medyayı da hedef alan eylemciler 5 gazete satış bayisini tümüyle ateşe verdi, 4'ünü ise kısmen tahrif etti.

Sigorta Şirketleri Federasyonu, cadde üzerindeki mağazaların toplam zararının, büyük şiddet yaşanan son eylem hariç, 17 eylem sonunda 170 milyon Euro'ya yükseldiğini açıkladı. Son eylemde, 250 kişi gözaltına alındı, 17'si polis 60 kişi yaralandı.

Sarı Yelekliler 19'uncu eylemde kararlı

Hükümetin giderek katılım sayısı düşen eylemlerin sona ermesi için başlattığı ve 15 Mart'ta resmen sona eren büyük ulusal tartışma toplantıları çerçevesinde 10 bin 300 tartışma toplantısı yapıldı. Macron bu toplantılardan 10'una bizzat katıldı. İnternet üzerinden açılan tartışma sitesine ise 1 milyon 400 bin kişi katkı yaptı.

Ancak bu tartışma toplantılarının, hükümetin sosyal patlama karşısında kullandığı propaganda aracı olduğunu ve bu toplantılar sonunda taleplerine gerçek bir yanıt bulacaklarına inanmadıklarını açıklayan Sarı Yelekliler, her hafta yaşanan şiddet olaylarına rağmen eylemlerine devam etmekte kararlı olduklarını açıklıyor. Gösterilerde 22 kişinin gözünü kaybetmesine, 5 kişinin kolunun kopmasına ve binlerce kişinin yaralanması ya da gözaltına alınmasına rağmen Sarı Yelekliler, önümüzdeki hafta da 19'uncu kez yeniden sokaklara çıkacaklarını açıkladı. (Amerika'nın Sesi)