Sahte paraya dikkat edin

Piyasada sahte 200 lira paniği yaşanıyor. Son dönemde Emniyet ve Jandarmaya çok sayıda sahte 200 lira şikâyeti geldi. Otomatik para çekme makinaları (ATM) 200 liralık banknotları kabul etmemeye başladı. Merkez Bankası ve güvenlik güçleri vatandaşları dikkatli olmaları konusunda uyardı.

ESNAF ARTIK KABUL ETMiYOR

Millet gazetesinden Hasan Önal'ın haberine göre, banka ATM’leri 200 lira çekmek isteyen müşterilere para verirken, para yatırma taleplerini kabul etmiyor.  Bankaya kredi veya kredi kartı borcunu yatırmak isteyen müşteriler çektikleri paraları bozdurmak istediğinde bir başka sorunla daha karşılaşıyor. Esnaf 200 liralık banknotları bozmak istemiyor. Son dönemde artan sahte para şikâyetleri Emniyet ve Jandarmayı da harekete geçirdi. Güvenlik güçleri vatandaş ve esnafı sahte paraya karşı dikkatli olmaları konusunda uyarıyor: “Sahte para, veren kişiye kesinlikle iade edilmemeli. Şahsın eşkâline ilişkin bilgiler, mümkünse kimlik bilgileri ve varsa otomobilinin plakası gibi bilgiler not edilmeli. Şahıs mümkünse bir süre oyalandırılmalı. Bu arada en kısa sürede 155 Polis İmdat hattı aranarak, polis birimleri olaydan haberdar edilmeli.”

SAHTE PARA NASIL ANLAŞILIR?

Bir banknotun sahte mi gerçek mi olduğu dikkatli bakma ile anlaşılabiliyor. Paraların üzerlerinde bulunan 12 adet güvenlik özelliğinden 10'u dokunma, bakma ve açılı bakma ile kontrol edebiliyor. Sahte para mağduru olmamak için yapılması gerekenler ise şöyle:

- Kağıt kalitesini, paranın üzerindeki resim ve yazıların soluk olup olmadıklarını kontrol edin.

-Parayı ışığa tutup paranın içindeki Atatürk resminin olup olmadığına bakın.

-Kağıda gömülü emniyet şeridinin olup olmadığını ışıkta kontrol edin.

- Holografik Şerit Folyodaki TL yazısının belli açılarda banknot değerine dönüşüp dönüşmediğine bakın.

-Banknot ışığa tutulduğunda, sol üst kenarda yer alan şekillerin arka yüzdeki şekillerle birleşerek kupür değerini oluşturup oluşturmadığını kontrol edin.

-Banknotun ön yüzünde farklı yerlerde bulunan kabartma baskıların olup olmadığına bakın.

-Banknotların ön yüzünde, filigranın sol üst kenarında Braille alfabesinden yararlanılarak hazırlanmış, parmakla dokunulduğunda hissedilebilen noktaları bulmaya çalışın.

-Banknotların ön yüzünde ay-yıldız motifinin içindeki banknot rakamı ile holografik şerit folyo üzerindeki dikdörtgen şeklin alt ve üst kenarında “TCMB” ibareli mikro yazıları bulun.

- Banknota farklı açılardan bakıldığında altın sarısına dönüşür ve üzerinde rakam ve TL harfleri bulunur.

-Tüm banknotların uzun kenarında 6 mm, kısa kenarında ise ikili grup olarak 4 mm fark oluşturulmuştur. Bu nedenle her banknotun boyutu farklıdır.

-Her kupürün hakim renginin açık bir tonu kağıt rengi olarak kullanılmıştır. Kağıdın rengi ile kupürün hakim rengini kontrol edin.
 
-Banknot kağıdında bulunan ve normalde görülmeyen kılcal lifler UV ışık altında mavi ve kırmızı renkte parlama verir.

-Banknot kağıdı UV ışık altında parlama yapmaz.

CEZASI 2 YILDAN BAŞLIYOR

Tedavülde bulunan parayı, sahte olarak üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyan kişi, iki yıldan 12 yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılıyor. Sahte parayı bilerek kabul eden kişiler de bir yıldan üç yıla kadar hapis ve adli para cezasıyla cezalandırılıyor. Sahteliğini bilmeden kabul ettiği parayı niteliğini öğrendikten sonra tedavüle koyan kişi de üç aydan bir yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılıyor.

MERKEZ BANKASI'NDAN DEV HİZMET 

Merkez Bankası da piyasada dolaşan sahte paralardan vatandaşın mağdur olmaması için banknot sorgulama hizmeti veriyor. Sistemde kontrol edilmek istenen banknotun önce para birimi sonra banknot değeri listeden seçiliyor. Banknot üzerinde bulunan seri ve sıra numarasını girildikten sonra para sorgulanıyor. Sistemde ayrıca tüm sahte banknotlar toplu halde listelenebiliyor.