Rusya ekonomisi ‘resesyon tuzağı’na düşmek üzere

FINANSINGUNDEMI.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Düşünce kuruluşu Carnegie Russia Eurasia Center (Carnegie Rusya Avrasya Merkezi), Rusya ekonomisinin geri dönülmez bir şekilde ‘resesyon tuzağı’na doğru ilerlediğini söylüyor.

Finansingundemi.com’un derlediği bilgilere göre, rakamlar, ne Batı yaptırımlarının ne de Ukrayna'daki üç yıllık savaşın maliyetinin Rusya'nın büyüme ivmesini zayıflatmadığını gösteriyor. Ülkenin GSYİH'sinin bu yıl yüzde 4 oranında artması bekleniyor.

Ekonomik büyüme 2025’te tökezleyecek

Insider’dan Filip de Mott’un haberine göre, analist Alexandra Prokopenko, Carnegie Politika için yazdığı yazıda, “Ancak bu dayanıklılık imajı yanıltıcı” diyor. Prokopenko, “Geçtiğimiz iki yıl boyunca, Rusya ekonomisi mali steroidler almış bir maratoncu gibi çalıştı ve şimdi bu steroidler etkisini yitiriyor” diye ekliyor.

Prokopenko, “Bu ani bir çöküşle sonuçlanmasa da, Rusya'nın savaş zamanı büyümesine yönelik saplantısı ve bağımlılığı, geri döndürülemez bir ‘resesyon tuzağı’ tehdidi yarattı” diye yazıyor. Prokopenko, ekonomik ivmenin gelecek yıl tökezleyeceğini ve 2026'da sosyal ve mali çalkantılara yol açacağını tahmin ediyor.

Çatlaklar ortaya çıkıyor

Ekonomik çatlaklar muhtemelen Rusya'yı 2022'de ilk kez Ukrayna'yı işgal ettiğinden beri ayakta tutan şeyden kaynaklanacak: “Kremlin'in savunma sanayiine verdiği kapsamlı destek.”

Prokopenko, Rusya'nın sektördeki büyük harcamalarının daha da artacağını ve 2025'te savunma ve güvenlik harcamalarının GSYİH'nin yüzde 8'inden fazlasını ve tüm hükümet harcamalarının yüzde 40'ını oluşturacağını söylüyor.

Bunun daha geniş anlamda ekonomiye bir maliyeti bulunuyor. Savunma dışı sektörlere ayrılan bütçe tahsisleri daralıyor, artan vergi geliri ise neredeyse yalnızca askeri ihtiyaçlara yönlendiriliyor.

Savunma üretimine katkıda bulunmayan emtia ve tarım gibi alanlarda ise dalgalı bir seyir gözleniyor. Küresel kömür fiyatları düşerken, Rusya'nın kömür sektörünün dört yıldır ilk kez belirgin kayıplar yaşadığı görülüyor.

Sektörel kapanma tehlikesi

Prokopenko, bunun büyük bir olay olduğunu söylüyor ve tek bir sektörde yaşanacak bir kapanmanın bile bütün bir topluluğu zayıflatabileceğini ve hükümeti yardım etmek için devreye girmeye zorlayabileceğini belirtiyor.

Prokopenko, “Ancak otomotiv üretimi, gıda dışı perakende ve konut inşaatı gibi diğer mücadele eden sektörler de devlet yardımı için sıraya giriyor. Durgun petrol ve gaz gelirleri, enerji yaptırımlarıyla birleşince bütçe girişlerini sınırladığı için kaynaklar tükeniyor. Vergi gelirleri düşen hidrokarbon gelirini geçici olarak telafi etse de, cari harcamalar tarafından tüketiliyor ve fazlalık bırakmıyor” diye yazıyor.

Kremlin'in kendi zayıflayan mali görünümü göz önüne alındığında, merkezi otoritelerin ne kadar süre yardım edebileceği henüz belli değil. Prokopenko, hükümetin zor günler için ayırdığı Ulusal Varlık Fonu'nun 2008'den bu yana en düşük seviyesine, 31 milyar dolara kadar gerilediğini hatırlatıyor.

Talepte aşırı yüklenme

Zorlayıcı harcamalar, iç talebi aşırı hızlandırmış durumda ve bu, bir dizi başka sorunu da beraberinde getiriyor.

Bir yandan, Kremlin ekonomiye ne kadar para pompalarsa pompalasın, Rus endüstrileri zaten zirveye yakın seviyelerde üretim yapıyor. Prokopenko, tesislerin yüzde 81 kapasiteyle çalıştığını, işçi eksikliğinin ise yaklaşık 1,6 milyon işi boş bıraktığını söylüyor. Bazı bölgelerde ücretler çift haneli rakamlarla artıyor.

Prokopenko, “Pratik açıdan, iç ekonomi agresif devlet ve hanehalkı harcamalarının yönlendirdiği talebi karşılayamıyor ve bu da ithalata daha fazla bağımlı olmayı gerektiriyor. Bu da döviz talebini artırıyor, ruble üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturuyor ve enflasyonu körüklüyor” diye yazıyor.

Enflasyon yüzde 9'a yaklaşırken işletme karlılığı zarar görüyor. Rusya Merkez Bankası, fiyat artışını dengelemek için temel faiz oranını yüzde 21'e yükseltmiş olsa da sonuçlar yetersiz kalmış durumda. Bunun yerine, daha yüksek borçlanma maliyetleri, iş liderleri arasında iflas risklerini önemli ölçüde artırıyor.

Yabancılaştırıcı destek

Prokopenko, her geçen ay Kremlin'in halkıyla bir dönüm noktasına yaklaştığını düşünüyor ve ekliyor: “Bu aşırı ısınmış ekonomideki en büyük kaybedenler Putin'in çekirdek destekçileri: Öğretmenler, doktorlar, kolluk kuvvetleri personeli ve emekliler de dahil olmak üzere kamu sektörü çalışanları. Ücretleri ve yan hakları yüzde 9'luk resmi enflasyon oranlarına bağlı ancak birçok hane için gerçek enflasyon yüzde 20'yi aşıyor.”

Savaş sonrası savunma harcamalarında mütevazı bir azalma da tüm sorunları ortadan kaldırmayacak. Enflasyona rağmen, savaş harcamaları düşük gelirli Ruslar için refahı artırdı ve askerlik hizmeti bireyler ve aileleri arasında daha yüksek gelirlere katkıda bulundu.

Prokopenko, Rusya'nın daralan bir askeri aday havuzunu çekmek için tahmini 16 milyar ila 23 milyar dolar değerinde harcama yaptığını ifade ediyor. Bu rakam, yaralı askerlere yapılan ödemeleri veya savaşta ölenlere verilen tazminatları hariç tutuyor.

Rusya ekonomisinin krize karşı 3 silahı

Rusya ekonomisi için yeni tehlike: Kara listeye girebilir!

Rusya ekonomisinin sağlığı Suudi Arabistan'a mı bağlı?

Rusya ekonomisi çözümsüz bir ikilemle karşı karşıya

Rusya ekonomisi savaşı daha fazla kaldıramayabilir

Rusya ekonomisi stagflasyona mı sürükleniyor?