Roubini artık karavanacı kahin

ABD’de konut piyasalarında başlayan ve dünya ekonomisini yerle bir eden krizi önceden bilmesiyle ünlenen ve adı ‘Kahin’e çıkan New York Üniversitesi Profesörü ekonomist Nouriel Roubini’nin son bir buçuk yılda yaptığı tahminlerin neredeyse hiçbirisi tutmadı. Doktor Doom (Bay felaket) olarak da ünlenen Nouriel Roubini’nin son dönemdeki tahminlerinde yanılması, ‘Karavanacı Kahin’ yorumlarını da beraberinde getirdi.

Çoktandır ortalarda görünmeyen Roubini, son olarak kasım ayı başında ABD Merkez Bankası FED’in açıkladığı parasal genişleme paketi (Quantitative easing-QE) hakkında da karamsar bir görüş bildirdi “Yeni destek paketi ekonomiyi canlandırmayacak, deflasyonist baskıyı artıracak. QE 2’yi, QE 3, QE izleyecek” kehanetinde bulundu. Ancak ‘Kâhin’in daha önceki karavanalarının göz önüne almasından olsa gerek, piyasalar bu karamsar görüşlere itibar etmedi ve Dow Jones başta olmak üzere, borsalar, İrlanda sorunu hariç yükselişini sürdürdü.

‘FAİZ DÜŞMEZ’ DEDİ, YANILDI

Kâhin Roubini, hisse senedi piyasaları için önemli bir isim. İstanbul doğumlu olması da Türkiye piyasalarına ve ülkemize bir hayli ilgi göstermesine yol açıyor. Ancak Roubini’nin geçen eylül ayında Türkiye ile ilgili yaptığı öngörülerde de ‘ıskaladığı’ ortaya çıkıyor. Roubini eylül ayında, “Türk risk varlıkları çok pahalı, referandum ve büyüme beklentileri fiyatların içinde, faizlerin düşecek yeri yok” açıklamasında bulundu ama referandum öncesi yüzde 8.30 seviyelerinde olan bono faizleri yüzde 7.60’lara kadar geriledi.

‘Hisse alınacak dönem değil’ dedi, onu dinleyen zarar etti

9 Mart 2009 2009 Mart ayının ilk günlerinde Roubini S&P 500 endeksinin 676’dan 2009 yılında 600’e düşeceğini söyledi. Roubini “500’ün altına düşmesi daha küçük ihtimal ama bu da mümkün” dedi. S&P 500 o tarihten bu yana yüzde 75 yükseldi ve 1.178 puanlara ulaştı.

26 Mart 2009 9 Mart 2009’daki ralli başladıktan iki hafta sonra Roubini yine ortaya çıktı ve “Bankalar tuş olacak hisse senetleri düşecek” dedi. Dow Jones dahil dünya borsaları bir yılı aşan ralli yaşadı.

21 Nisan 2009 Piyasa biraz düştükten sonra Roubini yine sahneye çıktı ve “Çin ekonomisinde büyüme hükümetin yüzde 8’lik hedefine ulaşamayacak, yüzde 5.5’te kalacak” dedi. Çin ekonomisi 2009 yılını yüzde 8.7 büyüme ile kapadı.

21 Nisan 2009 “Piyasada yaşanan rallilere inanmıyorum. Ben henüz hisse senedi alınılacak bir fırsat görmüyorum. Bence piyasaların dibi görmesine geçtiğimiz yıl aynı dönemden daha yakınız” dedi. Bu tarihte Roubini’yi dinlemeyen yatırımcılar hisse senedi piyasasından büyük kârlar yazarken, dinleyenler büyük zarar etti. Temmuz 2009 Temmuzda piyasa düzeltme yaptığında Roubini, ayı piyasası yorumlarıyla yine ön plana çıktı. "Makro haberler, kazanç haberleri ve finansal şoklar beklenenden kötü olacak. Bu yüzden de bunun bir ayı rallisi olduğuna inanıyorum” dedi. Ancak yaşanan ralli ayı değil, boğa rallisi çıktı.

28 Ekim 2009 Dow Jones 9.800 puana düşerken, Roubini hisselerin yüzde 10-20 daha düşeceğini belirtti. "Yatırımcılar V şeklinde bir iyileşme bekliyor ama toparlanmanın U şeklinde olacağına dair işaretler var. U şeklinde yavaş bir toparlanma olma olasılığı yüzde 60. Eğer U şeklinde toparlanma gerçekleşirse piyasalarda yüzde 20’lik bir düzeltme olur” dedi. Dow Jones, devam eden 3 haftada yüzde 6 yükseldi.

6 Şubat 2010 “Yıl sonunda endeksler yatay olacak” dedi. Gelişmeler yanılacağını gösteriyor.

20 Mayıs 2010 Dow Jones 10.185 iken Roubini birkaç ay sonra yüzde 20 düşüş olacağını söyledi. Ancak Dow hâlâ 11 bin puanın üzerinde.

9 Eylül 2010 “ISM (İmalat Sanayi Endeksi) verisi korkunç. Borsalar düşecek” dedi. İrlanda sıkıntısına kadar Dow tırmanıştaydı.

13 Eylül 2010 Roubini Google konferansında konuştu. Konferansta o kadar karamsar konuştu ki, izleyiciler onun hakkında Bay Felaket, karikatürü bile çizdi.

4 Kasım 2010 Roubini, FED’in açıkladığı parasal genişleme paketi için de “Yeni destek paketi ekonomiyi canlandırmayacak, deflasyonist baskıyı artıracak. QE 2’yi, QE 3, QE izleyecek” kehanetinde bulundu. Ancak piyasalar onu pek dinlemedi.

Turkish Yatırım Strateji Müdürü SALİM KASAP:

Ekonomistler fazla analizden paralize oluyorlar

Ekonomistler ve piyasa hareketleri her zaman üst üste çakışmıyor. Ekonomistlerin sorunu çok fazla analizden olayı paralize olmaları. Analizlerin piyasanın diplerinde kötümser, tepelerinde iyimser hale geliyor. Ekonomistler, Roubini özelinde, S&P 500 650 puana düşmüşken alım zamanı yerine hâlâ daha düşüşten söz edebiliyorlar. Ekonomistlerin al veya sat önerilerini alım satım zamanlamasında kullanacaksak, mutlak birden fazla ekonomistin görüşünü dikkate almak lazım. Ekonomistlerin piyasanın düşüşü ya da yükselişine inanmaları için piyasaların o yönde ciddi şekilde yol almış olması gerekiyor. Ekonomistler yapıları gereği risk almaktan çekinirler ama piyasa oyuncuları hayatını risk alarak kazanır. Piyasalar her zaman ekonomistlerden öndedir.

Türkiye için yaptığı tahmin de tutmadı
23 Eylül 2010 Roubini Türkiye ile ilgili olarak “Türk risk varlıkları çok pahalı, referandum ve büyüme beklentileri fiyatların içinde, faizlerin düşecek yeri yok” dedi. Ancak o tarihten bu yana bono faizleri 1 puana yakın düştü, piyasalara para aktı. Roubini, Türk işadamları ve bankacılarla Esma Sultan yalısında buluştu. Bütün merkez bankalarının paralarının değerlenmemesi için önlem aldığına dikkat çekerek "Türkiye Merkez Bankası da daha fazla döviz müdahalesi yapabilir" dedi.

Sefer Yüksel- GAZETE HABERTURK- HT EKONOMİ