Resesyon gelir dağılımını dengeleyebilir

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Varlıklı Amerikalıların, bir sonraki krizde ekonomik açıdan normalden daha fazla zarar görmesi bekleniyor. Bu durum, ekonomistlerin ve analistlerin çoğunun ABD ekonomisinin resesyona gireceği beklentilerini daha anlamlı hale getiriyor.

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, ekonomik gerilemeler ya da durgunluklar, yoksul insanlar için korkunç, orta sınıf için kötü ve zenginler için rahatsızlık verici olarak kabul ediliyor. Ancak ABD ekonomisinin 2023 yılında resesyona girmesi ya da bir resesyondan kıl payı kurtulması halinde bile öngörüler, bundan zengin Amerikalıların da zarar göreceği yönünde.

Yoksul kesim ve hükümet yardımları

The Wall Street Journal’dan Justin Lahart’ın haberine göre, az sayıda münzevi dışında kimse yoksul olmayı istemez. Hastalık veya iş kaybı gibi aksiliklerin zayıflatıcı etkisi kadar az birikimle yaşamak da her zaman var olan bir stres kaynağı olarak öne çıkıyor.

Ancak daha yoksul birçok insan için, Kovid krizinin patlak vermesinden bu yana geçen yıllar, mali açıdan ondan önceki yıllara göre biraz daha kolay geçti. Hükümet yardımları, yoksul kesimin salgının ilk aşamalarını atlatmasına yardımcı oldu ve şimdi sıkı iş gücü piyasası, onlara enflasyonun vereceği zararları azaltan ücret artışları sağlıyor.

Fed rakamları, yıllık gelirine göre en alt sırada yer alan hanelerin net değerinin üçüncü çeyrekte 2019'un sonuna göre yüzde 42 ve 2021'in sonuna göre yüzde 17 oranında arttığını gösteriyor. Atlanta Fed tarafından geliştirilen ücret takipçisi, gelirine göre en alt çeyrekte yer alan çalışanlar için yıllıklaştırılmış aylık ücret artışının 12 aylık hareketli ortalamasının Kasım ayı itibarıyla yüzde 7,4 olduğunu gösteriyor.

Refah düzeyi yüksek çalışanlar ve işten çıkarmalar

Çok daha yüksek taban verileriyle hesaplanmış olsa da, refah düzeyi yüksek kesimler için ise bu süreçte kazanımların daha yatay seyrettiği gözleniyor. Buna göre, gelirine göre ilk beşte yer alan hanehalkı net değeri, üçüncü çeyrekte pandemi öncesine göre yüzde 22 daha yüksek seyrediyor. Bu oran, düşen borsaların da bir sonucu olarak 2021'in sonuna göre yüzde 7,1 oranında düşüş gösteriyor. Maaşlar da bu kesim için, yoksul kesim için olduğu kadar artmıyor. Atlanta Fed ölçüsü, gelirine göre en üst çeyrekte yer alan çalışanlar için yıllık ortalama aylık ücret artışının yüzde 4,8 olduğunu gösteriyor.

Son işten çıkarmalar, yüksek gelirli çalışanları da aşırı derecede etkiliyor. İşten çıkarma duyurularıyla manşetlere çıkan teknoloji şirketlerinin çoğu son derece iyi ödemeler yapıyor. Menkul kıymet dosyaları, örneğin Facebook’un ana şirketi Meta'daki ortalama bir çalışanın 2021 yılında 295.785 dolar kazandığını, Twitter'daki ortalama bir çalışanın ise 232.626 dolar kazandığını gösteriyor. Ve Amazon gibi normal bir çalışanın daha az maaş aldığı şirketlerde ise işten çıkarmalar büyük ölçüde beyaz yakalı çalışanları hedef alıyor.

İşten çıkarılan yüksek gelirli çalışanlar için bir teselli, yeni iş bulmanın işlerini kaybeden daha yoksul insanlara göre nispeten daha kolay olması. Bunun nedeni ise, daha yüksek eğitimli kişilerin iş becerilerinin genellikle diğer çalışanların becerilerinden daha fazla aktarılabilir olması. Ancak yine de, olası bir resesyonun, görece iyi durumda olan kesimlerin bir kemer sıkma dönemi içinde girmesine ve yeni işlerinde eski işlerinde aldıkları kadar iyi maaş alamayabileceklerine neden olması bekleniyor.

Resesyon ve gelir dağılımı

Bu arada, büyük şirketlerdeki işten çıkarmalar manşetlere konu olsa da, bunun, şu ana kadar genel istihdam istatistiklerinde pek bir etki yaratmadığı görülüyor. Bu kısmen, borsada yeterince temsil edilmeyen ve genellikle daha düşük ve orta gelirli işçi çalıştıran sektörlerin hala işçi istihdam etmek için çabalamasından kaynaklanıyor. Kasım ayında eğlence ve konaklama sektörü, Şubat 2020 istihdam seviyesinin 980.000 kişi altında seyrediyordu. Sağlık ve sosyal yardım sektörlerindeki istihdam ancak Eylül ayında, salgın öncesi seviyelerine geri dönebildi. Oysa sağlık ve sosyal yardım sektörleri, kısmen yaşlanan nüfusun da ihtiyaçları nedeniyle, 2008 mali krizinden sonra yaşanan yüksek işsizlikte bile büyüyen iş kategorileriydi. ABD ekonomisinin, pandemiden önceki on yılda sergilediği büyüme eğilimine geri dönmek için yaklaşık 1,1 milyon yeni iş eklemesi gerekiyor.

Çalışanlara duyulan bu ihtiyaç, önümüzdeki yıl bir durgunluk bekleyen ekonomistler arasında bile, iş piyasasının ciddi bir darbe alacağı düşüncesini kuvvetlendiriyor. Bu, görece daha yoksul Amerikalıları zayıf bir ekonomiyle başa çıkmak için normalden daha iyi bir konumda olduklarını gösteriyor. Bu kesimin ciddi iş kayıpları yaşama ihtimallerinin de, refah seviyesi görece yüksek olanlara kıyasla daha düşük olması bekleniyor.

Genel kanaat ise, olası bir resesyonun ardından toparlanmaya başlayacak olan ekonominin, genellikle olduğundan çok daha eşit bir zemin yaratacağı yönünde.

2023'te küresel resesyon muhtemel

Ekonomistler de resesyona 'evet' diyor

ABD ekonomisi ne zaman resesyona girecek?

ABD ekonomisi stagflasyondan kaçınmak için ipte yürüyecek

Sıkı iş gücü piyasası: Ekonomik kalkan mı Aşil’in topuğu mu?

Fed, resesyondan kurtulmak için sıkı iş gücü piyasasına güveniyor