Renkler yeme alışkanlıklarımızı nasıl etkiliyor?

Gıda ve içeceklerin görünümü, yani ilk lokma ya da yudumdan önce gördüğümüz renkler, yüzyıllardır insanlar için önemli oldu. Özellikle Amerikan gıda kültüründe bu durum oldukça belirgin. Doğanın bile hayal edemeyeceği yapay renkler, tüketicilerin ilgisini çekmek için ürünlere ekleniyor.

ABD’de gıda üreticileri, 100 yılı aşkın süredir sentetik boyalar kullanıyor. Bu bazen işlenmiş gıdaların daha doğal ve taze görünmesini sağlamak için yapılıyor, bazen de ürünleri rakiplerinden ayırmak için. Elektrik mavisi veya neon pembe şekerler, mavi ahududu aromalı içecekler ya da "Flamin’ Hot Cheetos" gibi atıştırmalıklar bunun örnekleri.

Ancak bu durum tartışmalardan uzak değil. Yıllar içinde gıda boyalarının kullanımıyla ilgili düzenlemeler ve tepkiler arttı. Son olarak, ABD Gıda ve İlaç Dairesi (Food and Drugs Administration - FDA), kanser riski nedeniyle kırmızı boya No. 3’ü yasakladı. Ancak hiç kimse renkli yiyeceklerden tamamen vazgeçmeyi önermiyor.

"Yemekle ilk temasımız görseldir"

Arizona Eyalet Üniversitesi'nden Devina Wadhera, “Yemekle ilk temasımız görseldir. İlk yargımızı da ona göre yaparız” diyor.

Görsellik, 19. yüzyılın sonlarından beri gıda pazarlamasının önemli bir parçası. Yapay boyalar, üretim sürecinde kaybolan renkleri geri kazandırmak ve gıdaları daha çekici hale getirmek için kullanıldı. Zamanla, özellikle çocuklara hitap eden ürünlerde eğlenceli ve dikkat çekici renkler ön plana çıktı. Ancak geçmişte bazı zararlı boyaların kullanıldığı da biliniyor; bu yüzden düzenlemeler kaçınılmaz oldu.

Harvard Üniversitesi’nden Ai Hisano, 20. yüzyıl ortasında hazır kek karışımları ile tanıtılan renkli krema trendine dikkat çekiyor. O dönem, kadınların kişisel dokunuşlarını ekleyebilmeleri için parlak renkli süslemeler teşvik edildi.

Renk ve tat algısı

Renkler, tat beklentimizi de şekillendiriyor. Wadhera, "Hayatımız boyunca renkler ve tatlar arasında bağ kurarız. Örneğin, kırmızı atıştırmalıklar genellikle acı olarak algılanır," diyor.

Oxford Üniversitesi’nden Charles Spence ise aynı rengin farklı bağlamlarda farklı anlamlara gelebileceğini belirtiyor:

“Plastik bir bardakta mavi sıvı? Muhtemelen naneli ağız gargarası. Ama bar ortamında bir kadehte aynı mavi içecek? Belki de acı bir cin kokteyli.”

Ayrıca, servis edilen tabağın rengi bile yeme alışkanlıklarımızı etkileyebilir. Wadhera, “Renklerle oynayarak insanları farkında olmadan yönlendirmek mümkün,” diyor. Ve ayrıca “Farkında bile olmadan ayrıca otomatik yargılar veriyoruz.” dedi

Sonuç olarak, gıdanın rengi yalnızca estetik değil, tat algımızı ve tüketici davranışlarını da belirleyen güçlü bir unsur olmaya devam ediyor.

Bakanlıktan yeni ifşalar! Hamburger ve baklavada sahtecilik

AB'den kurtlu gıdaların satışına izin

Bozuk gıda satan Migros’a 3 gün kilit vuruldu