Rekor ihracat yılında ihracatçıda zam endişesi

Çelik sektörü, demir ve demir dışı metaller sektörü ile madencilik sektörü 2021 yılında ihracat rekoru kırdı. 3 sektörün yıllık ihracat toplamı 40 milyar doları aşarken, en belirgin ihracat artışı çelik sektöründe yaşandı. 2021’de 23,9 milyon ton ihracat yapan sektör, değer bazında yüzde 77,4 artışla 22,4 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Aynı zamanda Türkiye’nin genel ihracatında 2020’de 4. sırada yer alan çelik sektörü, 2021’de yüzde 10 pay alarak, otomotiv ile kimyadan sonra ihracata katkı sağlayan üçüncü büyük sanayi oldu. İhracat rekorlarının üreticiyi umutlandırdığını belirten üç ayrı sektörün temsilcileri, enerji zamlarının artmasının ise girdi maliyetlerini büyük ölçüde etkilediğini ifade ederek, devletten destek beklediklerini söylüyor.

 Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Aslan, 2022 yılının hem global hem de Türk çelik sektörü açısından olumlu geçmesini beklediklerini ifade ederek, “Önümüze çıkan fırsatları değerlendirerek bu yıl da oluşabilecek tüm zorluklara göğüs gerip, sektör üretimimizi ve ihracatımızı daha da yukarılara çıkarmak için çalışacağız” dedi. Dünyanın en büyük çelik oyuncusu Çin’in ihracatta kendini geri plana alarak, ülke içindeki talebi karşılamaya odaklandığını belirten Aslan, “Sektörümüz, Çin’in çekilmesiyle Uzak Doğu ve Güneydoğu Asya pazarlarında tekrar aktif bir rol alırken, Latin Amerika ile Afrika’da da önemli güç elde etti. 2022 yılında da bu pazarlardaki fırsatları değerlendirmeye devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.

Enerji zamları maliyetleri %15 artırdı

Enerji fiyatlarının yükselmesinin sektörü derinden etkilediğini ifade eden Aslan, “Enerjiye gelen maliyet artışları son beş, altı aydan beri devam ediyor. Ancak yılbaşından itibaren yapılan zamlara özellikle büyük tüketicilerin daha fazla maruz bırakıldığını görüyoruz. Çelik, enerjinin yoğun olarak kullanıldığı bir sektör. Sadece bu yılbaşından itibaren doğal gaz ve elektriğe gelen zamların enerji maliyetlerimize yüzde15’ in üzerinde bir yansıması oldu” dedi.

Rezerv zenginliğiyle sanayinin gelişimine doğrudan katkı sunan maden sektörü de, 2021 yılını 5,93 milyar dolarlık ihracatla tamamladı. İhracatta yüzde 38,8 değer atışı kaydetti. İhracat rakamlarını Dünya’dan Erkan Çakan'a değerlendiren İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Dinçer, “2021 yılı sektörümüzün Cumhuriyet tarihi rekorunu kırması adına çok önemli bir fırsat yılı oldu. Bu başarının altında sektörümüzün pandemi ve onun oluşturduğu yeni normali en iyi etüt eden sektörlerden biri olması da önemli bir faktör oldu” dedi. Madencilik sektörü olarak 2022 yılında ihracatta yüzde 20 büyüme ile rekor tazelemeyi hedeflediklerini belirten Dinçer, “Bu doğrultuda mevcut pazarlarımızdaki payımızı daha yukarı taşıyacağız ve yeni pazar arayışlarımız da tüm hızıyla devam ediyor. Sağlanacak ruhsat güvencesi ile firmalarımız yatırım ve ihracat düzeyini daha üst seviyelere çıkartacak” diye konuştu.

Girdi maliyetleri yükseldi

Pandeminin de etkisiyle Türkiye’de navlun bedellerinde yaşanan artışın yüzde 300’lere ulaştığını belirten Aydın Dinçer, “Navlun bedellerindeki artış ve enerji zamları sektörümüzün girdi maliyetlerini ciddi şekilde etkiledi. İşletmelerimize akaryakıtta ÖTV muafiyetinin sağlanması, ham maddenin birçok sektöre daha uygun fiyattan sunulmasını sağlayacak. Bu yönde devletimizin desteğini bekliyoruz” dedi. Küresel pazarda madencilik sektöründe kilit rol oynayan ülkelerin vergi muafiyeti uyguladığına dikkat çeken Dinçer, Amerika, Avustralya, Güney Afrika, İngiltere, Kanada gibi bazı ülkeler sektörlerini desteklemek ve küresel arenada firmalarının rekabet düzeyini arttırmak için akaryakıtta vergi muafiyetini uyguladığını belirtti.

Enerji zamları nakit akışını zorluyor

İhracatta rekor kıran diğer sektör ise demir ve demir dışı metaller oldu. Sektör, 2021 için belirlediği 10 milyar dolarlık ihracatı aşarak 12,4 milyar dolara ulaştı. Büyümeyi sürdürmek isteyen sektör, 2022 yılı için 13,5 milyar dolarlık ihracat hedefi belirledi. Dünya’ya konuşan İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Başkanı Tahsin Öztiryaki, “Demir ve demir dışı metaller sektörü Ocak-Aralık döneminde 12,4 milyar dolar ve miktar olarak da 3,1 milyon ton ihracat gerçekleştirdi. Sadece değer olarak değil miktar ve birim fiyat olarak da ihracatımızı ileriye taşıdığımız bir yıl geçirdik. 2020’ye göre yüzde 49,7’lik büyüme kaydeden sektörümüz, ihracat miktarını yüzde 20, birim fiyatını da yüzde 24 artırdı. Kilogram başına birim fiyatımızı da 4 dolara çıkardık. Türkiye’nin genel ihracatından yüzde 5,56 pay aldık” dedi. Enerji fiyatlarının artmasının üretim maliyetlerini yükselttiğini bildiren Öztiryaki, “Yapılan zamlar firmalarımızın nakit akışını zorlaştırıyor ve yeni sermaye ihtiyacı doğuruyor. Üretici de belirli bir noktadan sonra bu sıkıntılarını nihai ürünün fiyatlarına yansıtmak zorunda kalıyor” dedi.

ABD, Türkiye’nin üçüncü ihracat pazarı oldu

İhracatçılarda kur garantisi endişesi