Referandumun sonucu ne olur?

Anayasa değişikliği Meclis'ten geçti, bundan sonraki süreçte referandumun sonucu beklenecek. Sabah Gazetesi'nin haberine göre, A&G Araştırma Şirketi Başkanı Adil Gür, "Bugün yüzde 53'ler mertebesinde olan desteğin yapılacak iyi bir kampanya ile yüzde 60'lara doğru taşınacağını düşünüyorum. Hatta üzerindeki bir oran bile benim için sürpriz olmaz" dedi.

İşte o röportaj:

Meclis süreci tamamlandı. Şimdi referandum dönemi var. Nasıl bir propaganda süreci izleyeceğiz?

Halkımız gerçekten feraset sahibi, cumhuriyet tarihi boyunca yapılan tüm seçimlerde, referandumlarda hep doğru kararlar verdiğini görüyoruz.

Referandum sürecinin sert söylemlerle geçeceğini düşünüyorum. AK Parti ve MHP ülkenin bekasını, dış tehdidi, istikrarı ve hızlı karar alma mekanizmasını anlatmaya çalışacak. Ayrıca, Türkiye üzerinde oynanan oyunları, koalisyon hükümetlerinin ve istikrarsızlığın bu ülkede nelere mal olduğunu anlatacaklar. 2001'de bir anayasa kitapçığının fırlatılmasının bu ülkede nelere mal olduğunu vatandaşa ifade edecekler. 'Hayır' cephesinde yer alanlar yapılan değişikliği bir hükümet sistemi değişikliği değil, rejim değişikliği gibi lanse etmeye çalışıyorlar.

Nisan başında referanduma gidileceği konuşuluyor. Sistemi halka anlatmak için bu yeterli bir süre mi?
Elbette 2 aylık süre yeterli değil. Vatandaş anayasa ve hükümet sistemi konusunda çok bilgili değil. Anayasa maddelerini anlatmak yerine hap şeklinde vatandaşa ve ülkeye ne getireceği, ne götüreceği basit cümlelerle anlatılırsa daha faydalı olur.

Cumhurbaşkanlığı sistemine kamuoyu desteği artıyor demiştiniz. Bu görüşünüz devam ediyor mu?

Hükümet sistemi değişikliğine hayır diyenler 15 Temmuz tarihine kadar yüksek oranlardaydı. 15 Temmuz ile birlikte algılar değişti. Bunun iki temel nedeni var: Birincisi 15 Temmuz'daki duruşu nedeniyle Sayın Cumhurbaşkanı'na duyulan güven ve sempati arttı, ikincisi ise 15 Temmuz ile birlikte toplumda tehdit algısı güçlendi. Hem Cumhurbaşkanı'na duyulan güven hem de ülkenin hızlı karar almaya ve istikrara yönelik ihtiyacı nedeniyle sistem değişikliğine sıcak bakanların oranı artmaya devam etti.

Son yaptığınız kamuoyu araştırmalarındaki verilerden bahseder misiniz?

2 hafta önce yaptığımız araştırmada yüzde 15-20 civarında "Kararsızım-sandığa gitmeyeceğim- fikrim yok" diyenleri dağıttığımızda 'evet' diyenlerin yüzde 53.2 olduğunu gördük. Hayır diyenler ise yüzde 46.8. Bir önceki aya göre evet diyenler bir puan arttı.

Evet oranındaki artış devam etme eğilimi gösteriyor mu?

Önümüzdeki dönemde kampanya sürecinde 'evet' derim diyenlerin birkaç nedenden dolayı artacağını düşünüyorum.

Birincisi Cumhurbaşkanı'nı sevenlerin ve beğenenlerin oranı son araştırmada yüzde 61'in üzerinde. İkincisi AK Parti ile MHP'nin oy toplamı yüzde 65 civarında. Bu iki nedenden dolayı 'evet' oyları artacaktır.

Özetle bugün yüzde 53'ler mertebesinde olan desteğin yapılacak iyi bir kampanya ile yüzde 60'lara doğru taşınacağını, hatta yüzde 60'ın üzerindeki bir oranın benim için sürpriz olmayacağını söyleyebilirim.

CHP ve HDP'nin aynı kanatta yer alması bu 2 partiye ne kazandırır, ne kaybettirir?

CHP'nin HDP ile yan yana görünüyor olması, CHP tabanında da rahatsızlık yaratıyor. Belki bugün MHP tabanının bir bölümü ikna değilmiş gibi görünebilir ama ben MHP tabanından yüksek oranda hayır çıkacağı kanaatinde değilim. MHP'li bir seçmen HDP bloğunda yer alması kolay değil. CHP tabanı içerisinde yüksek oranda merkez sağ seçmen var bu seçmenler partinin genel tavrının aksine hareket edebilirler. CHP belki HDP'den kaçan oyların peşinde ama Dimyat'a pirince giderken evdeki bulgurdan olma riski yüksek. SHP tecrübesi unutulmamalı.

Cumhurbaşkanlığı seçimi ile milletvekili genel seçiminin aynı gün yapılması bazı çevrelerce eleştirildi. Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz?

ABD'de başkanlık seçimleri ile senato seçimlerinin birlikte yapılması, seksenli yıllardan itibaren oldukça hararetli halde tartışıldı, sistemin daha sağlıklı olacağı söylendi. Yine aynı şekilde Fransa'da parlamento seçimleri ile başkanlık seçimleri arasındaki 2 yıllık fark kaldırıldı.

Seçimlerin aynı gün yapılması aynı sonuçların çıkmasını doğurmaz. 1999 seçimlerinde Fazilet Partisi belediyelerde yüzde 7.5 daha fazla oy aldı. Demokratik Sol parti ise milletvekili seçimlerinde 6 puan daha fazla oy aldı. Yani vatandaş ayırt ediyor.

'HERKES SANDIĞA GİTMELİ'

Adil Gür: "Yüzde 60 tahminim, 'Çok rahat bir referandum olur, sandığa gitmeye gerek yok' diye algılanmamalı. Herkes gidip oyunu mutlaka kullanmalı. Anayasa değişikliklerinde vatandaş onayı ne kadar yüksek olursa sonuç o denli değerli olacaktır."

HDP/CHP bloğuna kazanma şansı hiç vermiyor musunuz?

Türkiye, cumhuriyet tarihinin en kararlı terörle mücadelesini yürütüyor ve vatandaşlar parti ayrımı yapmaksızın yüksek oranda devletin terörle mücadelesini destekliyorlar. Kamuoyunda PKK ve HDP algısı ortada. Bu nedenle HDP nin içinde olduğu bir bloğun 100 kez referandum yapılsa birinde bile kazanması mümkün değil.