Reagan ‘enflasyon’ sayesinde ABD Başkanı oldu

FİNANSGUNDEM.COM
ABD’de enflasyon yüzde 7.5 seviyesine yükselerek son 40 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. İngiltere’de yüzde 5.4, Avrupa Bölgesi’nde yüzde 5.1 Almanya’da yüzde 4.9 ile son 30 yılın en yüksek seviyesine ulaştı enflasyon rakamları. Türkiye’de ise TÜFE'de ocakta bir önceki aya göre yüzde 11,10, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 11,10, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 48,69 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 22,58 artış gerçekleşti. Son 20 yılın en yüksek rakamlarına ulaşıldı.
Enflasyon sadece Türkiye’nin değil tüm dünyanın soruna haline geldi. Art arda faiz artırımlarının gelmesi dev ekonomilerin soğutulma çalışmalarını mart ayından itibaren başlaması bekleniyor.
2008 yılından itibarın piyasalara sürülen trilyonlarca dolar ve euro gölgelerde "Enflasyon bir hırsız kadar şiddetli, silahlı bir soyguncu kadar korkutucu ve bir tetikçi kadar ölümcül" sözleri 40 yıl önce Ronald Reagan'ı Beyaz Saray'a sürükledi.

Yeni ekonomi paketinde neler var?

 Fiyat dalgalanmaları, birçok Amerikalı için, özellikle de Reagan'ın selefi Jimmy Carter döneminde yaşanan çift haneli enflasyonu yaşayanlar için gerçek bir korku oldu. Bu durum da siyaset tablosunu değiştirdi.

Acı verici ama şimdi benzer bir döneme giriliyor. Guardian'ın yayınladığı genel bir analizde dünya genelinde yoksulların enflasyon altında ezilmeye başladığı belirtiliyor. Yani artık ucuz pizza dilimi, çay simitle karın doyurma dönemi bitiyor.

Elektriğin maliyetini kim üstlenecek?

 Enflasyon, gıda, kira, araba ve benzin fiyatları başta olmak üzere birçok ürün ve hizmette fiyatların tırmanmasında etkili oluyor.

New Yorklu yoksullar 1 dolarlık bir dilim pizzaya güveniyorlardı. Artık bu fiyatlara bir dilim pizza bulmak mümkün olmadığı gibi ketçap ekstra soslar da ek ücrete tabi tutuluyor. ABD enflasyonu çift haneli rakamlara doğru ilerliyor.

Artan taleple birleşen tedarik zinciri sorunları, yakıt, kira, gıda ve diğer temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarını şişirmeye devam ediyor. Cox Automotive'e göre, Aralık ayı sonunda ABD'de kullanılmış bir arabanın ortalama fiyatı 28.205 dolar (20.782 £) oldu ve ilk kez ikinci el bir aracın ortalama fiyatı 28 bin doları aştı.

Fitch, Türkiye'nin notunu düşürdü: Negatif

 EN ÇOK YOKSULLARI VURDU

Fiyat artışları herkesi vurdu ama enflasyon en çok daha yoksul Amerikalıları vurdu. Çalışma Bakanlığı'nın Tüketici Harcamaları Anketine göre, Amerikalıların en düşük kazanan beşte biri, gelirlerinin %83'ünü konut için harcıyor ve yakıt, yiyecek ve diğer temel ihtiyaçları bir yana, kira artışlarını bile karşılayamıyor.

Faizlerin artması ekonomilerin yavaşlamaya başlaması ise işsizliğin artacağı ve sorunların daha da büyüyeceği anlamına geliyor.

 Avrupa’da durum daha kötü. İtalyanlar, bu kış gaz ve elektrik maliyetlerinin %50'den fazla artmasıyla birlikte, enflasyonun zincirleme etkilerini çoğunlukla faturalarında hissediyorlar. Buna karşılık, yüksek enerji maliyetleri fabrikaları işletmeyi ve mal taşımayı daha pahalı hale getirdi, bu nedenle gıda ve mamul mallar gibi diğer alanlarda da fiyat artışları sürüyor.

Almanya'da ise enflasyon şu anda yüzde 5 seviyelerinde. 30 yıl önceki rakamlar söz konusu.
Enflasyon oranının arkasında, tedarik zinciri sorunları, pandemi ile bağlantılı kayıpları yansıtan fiyat artışları, belirli mal ve hizmetlere yönelik yüksek talep, işgücü sıkıntısı ve ayrıca KDV oranındaki artış da dahil olmak üzere birçok neden var.

Savaşla beslenen sarı madene talep arttı

 Küresel enflasyon dalgası Pakistan'a diz çöktürdü. Ulusal para birimi rupi hızla değer kaybederken, oran Ocak ayında %13'e yükseldi.11:46
 
Gıda fiyatları %17 oranında fırlayarak, zaten gelirlerinin yarısını gıdaya harcayan düşük ve orta gelirli aileleriköşeye sıkıştırdı. Ülkede son zamanlarda patates fiyatında %5, tavuk fiyatında %4,5 ve muz fiyatında %2,5 artış kaydetti. Yemeklik yağın fiyatı son üç yılda %27 arttı ve şeker artık yakıttan daha pahalı. Ocak ayında, Pakistan tarihinde ilk kez benzin, yaklaşık %40'lık bir artışla litre başına 150 rupiye (63 peni) ulaştı. Türkiye’de de benzer bir tablo söz konusu.

Bu hafta borsa ve altın kazandırdı, döviz kaybettirdi

ARUPA’DA EN YÜKSEK ENFLASYON TÜRKİYE’DE
Lihtenştayn          1.5
Isviçre                  1.6
Malta                     2.6
Fransa                  2.9
Norveç                  3.2
Portekiz                3.3
Faroe Adaları        3.4
Finlandiya             3.5
Arnavutluk             3.7
Isveç                     3.9
Lüksemburg          4.1
Danimarka             4.3
Karadağ                 4.6
Italya                      4.8
Almanya                4.9
Makedonya            4.9
Avusturya               5.1
Euro Bölgesinde    5.1
Yunanistan            5.1
Avrupa Birliği         5.3
Kıbrıs                    5.4
İngiltere                 5.4
Hırvatistan            5.5
Irlanda                  5.5
Izlanda                 5.7
Slovakya              5.8
Slovenya              5.8
Ispanya                 6.65
Bosna-Hersek      6.4
Hollanda               6.4
Çek Cumhuriyeti  6.6
Kosova                 6.7
Letonya                7.4
Belçika                 7.59
Bulgaristan            7.8
Macaristan             7.9
Sırbistan                7.9
Romanya             8.19
Polonya                8.6
Rusya                  8.73
Ukrayna                10
Beyaz Rusya       10.4
Litvanya              10.6
Estonya              11.3
Moldova             16.6
Türkiye               48.69

Küresel borsalarda enflasyon illüzyonu

Nebati: Yıl sonu enflasyon beklentimiz yüzde 24