Petrol devleri çapraz ateşte

Irak’la ilgili hazırlanan küresel raporda, Bölgesel Kürt Yönetimi’nin bağımsız petrol politikaları nedeniyle Erbil ve Bağdat arasındaki ihtilafın silahlı çatışmayı ateşleyebileceği tespitine yer verildi. Hürriyet Gazetesinden Merve Çapraz’ın haberine göre Raporda petrol şirketlerinin çapraz ateşe yakalanabileceği uyarısı yapıldı. İngiliz küresel risk ve stratejik danışmanlık şirketi Maplecroft, yayınladığı yeni Irak raporunda, Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’nin (KRG) bağımsız petrol politikaları nedeniyle Erbil ve Bağdat arasında süregelen ihtilafın “silahlı çatışma doğurma potansiyeli” taşıdığını vurguladı. Raporda, uluslararası petrol şirketlerinin çapraz ateşte kalabileceği uyarısı yapıldı. KRG’nin bağımsız bir enerji politikası izlemesi, Erbil ve Bağdat arasındaki ilişkileri 2003 yılından bu yana en kötü noktaya taşıdı. Petrol ve doğalgaz politikalarından kaynaklanan anlaşmazlığı, tartışmalı bölgelerin çözümlenmemiş statüsü daha da kötüleştiriyor. 
BP’YE UYARI GELDİ
Raporda, KRG ile anlaşma yapan veya tartışmalı bölgelerde faaliyet gösteren yabancı şirketlerin, devam eden krizden özellikle etkilenme riski taşıdığı belirtilirken, şunlar kayedildi: “15 Şubat 2013’te Exxon, Kuzey Irak petrol sahalarında sondaj yapacağını açıkladı. Bağdat hükümeti, Kürt bölgesinden doğrudan petrol ihraç eden şirketleri, sık sık yasal işlem başlatmakla tehdit ediyor. Öte yandan KRG Doğal Kaynaklar Bakanı Ashti Hawrami de Kerkük petrol sahasında faaliyetlerini genişletmek üzere Bağdat’la anlaşma yapan BP’ye, ‘Erbil ve Bağdat arasında çatışmanın ön safında kalabileceği’ uyarısında bulundu.”
Maplecroft, bu yıl ihtilafın daha da kötüleşeceği öngörüsünde bulunurken, KRG Başkanı Mesud Barzani ile Irak Başbakanı Nuri El-Maliki arasındaki ilişkilerin artarak çatışmacı hale geldiğine dikkat çekti. Raporda, Kuzey Irak’tan Türkiye’ye inşa edilmesi planlanan 10 milyar metreküplük yeni boru hatları konusu da yer aldı. Konunun tartışmalı olduğu belirtilen raporda, son dönemde yeni hatta yönelik haberlerin arttığına da dikkat çekiliyor.
Enerji altyapısı hedef alınıyor
Geçtiğimiz kasım ve aralık aylarında, Erbil ve Bağdat iç savaşın eşiğine gelmişti. Peşmerge güçleri ile Dicle Operasyon Birlikleri arasında çatışma yaşanmıştı. Kuzey Irak’ta enerji altyapısına yönelik terörist saldırılar halen devam ediyor. Militan gruplar, ülkedeki petrol altyapısına saldırmayı sürdürürken, ağırlıkla petrol tankerleri ve boru hatları gibi “yumuşak hedefler” seçiliyor. Ancak Kuzey Irak, yatırımcılar için hala Irak’ın en güvenli bölgesi konumunda. Verilere göre, Irak’taki şiddet olaylarının sayısı 2012’de 4 bin 568’e ulaştı. Bu da 2011’e kıyasla şiddet olaylarında yüzde 11’lik artış anlamına geliyor. Ancak bunların sadece yüzde 1.6’lık bölümü Kuzey Irak’tan kaynaklandı.
Her şeye rağmen yine en güvenli
MAPLECROFT, bugünkü göreceli volatiliteye karşın, Kuzey Irak Kürt Bölgesi’ndeki iş ortamının son 10 yılda ülke geneline kıyasla çok daha hızlı iyileşme gösterdiğini vurguladı. Kuzey Irak’ın daha yüksek güvenlik seviyesine sahip olduğu, ayrıca petrol konusunda da KRG’nin yaptığı üretim paylaşım anlaşmalarının, Bağdat’ın teknik servis kontratlarından çok daha cazip olduğu kaydedildi.
ABD, K.Irak'ı vazgeçirebilir
TÜRKİYE-KRG anlaşmasının, Irak’ta federal bir petrol ve doğalgaz yasası çıkarılmasına yönelik çabaları daha da zorlaştıracağı uyarısı yapılırken, “Irak Merkezi hükümeti, bağımsız bir Kürt boru hattının oluşturulmasına şiddetle karşı çıkıyor. ABD de KRG’yi bu politikayı sürdürmekten vazgeçirebilir” denildi. Maplecroft, federal bir petrol ve gaz yasası olmamasının, Kürt Bölgesi’nde faaliyet gösteren şirketler için belirsizlik yarattığını kaydederek, buna örnek olarak Bağdat’ın bölgedeki şirketlere ödeme yapmaması ve kara liste uyarısı yapmasını gösterdi. Ancak raporda, petrolün Irak ekonomisi için hayati önem taşıdığına da dikkat çekilerek, “Bir noktada Kürt Bölgesi’nden petrol ihracatına yönelik geçici bir çözüme ulaşılacaktır. Ancak bu süreç aylar sürebilir” tahmini yer aldı.