Patronlara vergi kıyağı

Kanal A televizyonunun sahipleri Ahmet Kaya ile Mustafa Kaya’ya ait Elektromed Şirketi’nin, yaklaşık 136 milyon liralık vergi borcunu 6 milyon liraya düşüren Maliye Bakanlığı’nın, aynı yıl 87 holdingin 2.4 milyar liralık vergi borcunu sildiği ortaya çıktı. Taraf'ın haberin göre, Maliye’nin, 87 holdingin bilgilerini isteyen Sayıştay denetçilerine ise tepki göstererek, bilgileri denetçilere vermediği belirlendi. Bu gelişme üzerine iki kurum arasında aylarca süren yazışmalar yapıldığı belirlendi.
PARA VERMEDİKLERİ” KALMIŞ
Kanal A, Termikel gibi firmaların sahipleri olan Ahmet Kaya ve Mustafa Kaya kardeşlerin sahibi olduğu Elektromed firmasına sağlanan “vergi avantajı”, vergi sistemindeki “merkezi uzlaşma sisteminin” sorgulanmasına yol açtı. Sayıştay Başkanlığı’na bağlı denetçilerin, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) 2011 yılı hesapları ile ilgili yaptığı inceleme sonucunda hazırladığı, “Taslak Raporda” konuyla ilgili çarpıcı bilgilere yer verildi. Raporda, Elektromed şirketinin 136 milyon liralık vergi borcunun yaklaşık 130 milyon lirasının silindiği dönemde, birçok büyük holdinge de vergi avantajı sağlandığı vurgulandı. Rapora göre, Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde bulunan Merkezi Uzlaşma Komisyonu, aynı yıl içinde toplam 87 büyük mükellefin vergi cezası dosyasını karara bağladı. Söz konusu 87 dosyada, 1.4 milyar lirası ana para, 1.1 milyar lirası da vergi cezası olmak üzere toplam 2.5 milyar liralık bir vergi borcu yer aldı. Uzlaşma komisyonu, mükelleflerle yaptığı görüşmeler sonucunda, 1.4 milyar liralık vergi borcunu sadece 160 milyon liraya, 1.1 milyar liralık vergi cezasını da sadece 1.1 milyon liraya düşürdü. Yani 2.5 milyar liralık vergi borcunun, 2.4 milyar lirası silinmiş oldu. 87 mükellef, faizi hariç olmak üzere yaklaşık 2.5 milyar liralık vergi borcun sadece 161 milyon lirasını ödedi.
KÜÇÜK ESNAFA % 40 İNDİRİM
Maliye Bakanlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığı, vergideki uzlaşma sisteminin tüm mükelleflere eşit şartlarda uygulandığını öne sürüyor. Sayıştay denetçileri, vergideki uzlaşma sisteminin eşit olarak uygulanmadığını da raporlarında ortaya koydular. Raporda yer alan bilgilere göre, 87 büyük mükellefin vergi borcunun yüzde 90’ı silinirken, aynı yıl 117 bin küçük mükellefin vergi borcu için yapılan uzlaşmalarda sadece yüzde 40’lık bir indirim yapıldı. 2010 yılında vergi borcu düşük miktarlarda olan yani esnaf ve KOBİ niteliğindeki 118 bin işletmenin, 249 milyon liralık vergi borcu da uzlaşmaya alındı. Söz konusu uzlaşmada vergi borcunun 145.6 milyon lirası tahsil edildi. Yani uzlaşma tutarı yüzde 58 oranında gerçekleşti. Sayıştay denetçileri, vergi borçları “çerez parasına “ çevrilen 87 mükellefin isimlerini Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan istedi.
SAYIŞTAY’DAN GİZLENDİ
Ancak, Gelir İdaresi Başkanlığı, “ticari sır” diyerek mükellef bilgilerini Sayıştay’a vermedi. Bu durum Maliye ile Sayıştay arasında uzun süre tartışmaya yol açtı. Sayıştay’ın taslak raporunda konuyla ilgili şu değerlendirmeye yer verildi.
"Uzlaşma süreci ile ilgili daha anlamlı sonuçlar çıkarmak ve değerlendirmeler yapabilmek amacı ile GİB yetkilileri ile yapılan görüşmelerde söz konusu uzlaşma tutanaklarından örnekler istenilmiştir. Burada amaçlanan, “Uzlaşmaya konu vergi/ceza” tutarından “Uzlaşılan vergi/ceza” tutarına ne şekilde ulaşıldığını görmek ve bu kapsamda yapılan vergi/ceza tutarını azaltmaya yönelik değerlendirmelerin gerekçelerini anlamaktır. Ancak şifahen ilk yapılan görüşmelerde tutanakların tarafımıza sunulacağı ifade edilmesine karşın, tarafımızca makul bir süre beklendikten sonra konunun tekrar ilgili görevlilerle görüşme yolu ile hatırlatılmasına rağmen, sonraki görüşmelerde vergi mahremiyeti gerekçe gösterilerek tutanaklar tarafımıza sunulmamıştır. Tarafımızca söz konusu bilgi ve belge isteme talebimizin resmiyet kazanması amacıyla GİB’e 16.01.2012 tarih ve 02 sayılı yazı yazılmış ancak bugüne kadar herhangi bir cevap alınamamıştır.”
2011’de de büyük mükelleflere kıyak gibi indirim
Raporda, Merkezi Uzlaşma Komisyonu’nun vergi borçlarında yaptığı indirimlerin sadece 2010 yılı ile sınırlı olmadığı ve her yıl aynı tutarda büyük mükelleflere indirimler yapıldığı vurgulandı. Raporda, 2011 yılında da 807.7 milyon liralık vergi tutarının uzlaşma sonunda 82.2 milyon liraya düşürüldüğü kaydedildi.