Paralar lükse akıyor

Son yıllarda dünya lüks pazarında hızlı bir büyüme yaşanıyor. Pazarın büyüklüğü 1.4 trilyon dolara ulaştı. Lükste ilk sırayı seyahat-konaklama ve yeme-içme alırken, bunu otomobillerle teknolojik ürünler izliyor. Sabah'tan Sinan Özedincik'in haberine göre, Türkiye'de ise pazarın 20 milyar lira civarında olduğu tahmin ediliyor. Bu rakam GSMH'nın yaklaşık yüzde 1.5'ine denk geliyor. Gelişmiş ülkelerde ise bu oran yüzde 3 civarında. Son yıllarda alım gücündeki artışa paralel olarak dünyada olduğu gibi Türkiye'de de "ulaşılabilir lüks" kavramı hızla gelişmeye başladı. Pazardaki potansiyeli gören birçok firma Türkiye'de mağaza açıyor. Son 5 yılda, lüks tüketim yüzde 15 oranında arttı. "Euromonitor"ün verilerine göre dünyada lüks pazarı 2005-2010 arasında yüzde 10 büyüdü. Başta Avrupa olmak üzere birçok ülkede yaşanan ekonomik krizin etkisiyle hızda bir miktar düşüş olsa da 2015'te yüzde 20 büyüme bekleniyor. Gelişmiş ülkeler pazarın yüzde 80'ine hakim. Ancak gelişmekte olan ülkelerin büyümeye önemli bir katkısı var. Özellikle Uzakdoğu ve Ortadoğu'nun lükse yönelmesiyle bu pazarlardaki satışlar her geçen gün artıyor. Gelişen ülkelerdeki lüks pazarının yüzde 37'si ise Çin'in kontrolünde. Dünya lüks pazarında, seyahat ve otomobili dışarıda bıraktığımızda pazarın yüzde 35'ini tasarım ve giyim markaları oluşturuyor. Yüzde 20'sine üst sınıf şarap, şampanya ile yüksek alkollü içkiler sahip. Diğer yüzde 20'lik bölüm ise mücevher ağırlıklı. İnternet üzerinden yapılan lüks harcamada da büyük bir artış var. 2010'da toplam pazar yüzde 10 büyürken, internette bu rakam 20'ye çıktı. Tüketiciler parasının karşılığını aldığı, saygınlığın yanı sıra özel deneyim sunan ürünlere yöneldi. Bu hafta Eko Magazin'de dünya lüks pazarındaki gelişme ve trendleri yakından takip eden Mey İçki Pazarlama Müdürü Zeliha Şener'le bir araya geldik.
HİKâYESİ OLAN MARKALAR İLGİ GÖRMEYE BAŞLADI
* Dünya ile Türkiye lüks içki pazarı arasında paralellik var mı?
Dünya lüks içki pazarına baktığımızda hızlı bir büyüme görüyoruz. Aynı şekilde Türkiye'de de bu oran yüzde 35'lerde.
* Sektörün gelişimi ne yönde?
Sektörümüzdeki markalar lüks tüketici segmentine cevap verecek çeşitliliğe sahip. Mey, Diageo ile birleştikten sonra portföyüne dünyanın ileri gelen lüks markaları katıldı. Bu ürünlerle tüketicilerin farklı ihtiyaçlarına cevap veriyoruz. Mesela votkada Smirnoff, Cîroc ve Ketel One olmak üzere üç farklı premium ve üstü markamız var. Viskide Talisker, Lagavulin ve Johnnie Walker gibi ürünlerimiz var. Smirnoff, lüksü ulaşılabilir kılan bir parti markası, eğlenceyi her yere taşıyor. 'Gece benim' diyor. Ketel One'nin 300 yıllık geçmişi var. Hollandalı ünlü bir ailenin 11 kuşak boyunca geliştirdiği bir ürün olarak sofistike, uzman, aristokrat ve zanaatkâr kimliği ile elit bir tüketici kitlesine sahip. Bu özelliği ile klasik lüks kavramının altını çiziyor. Cîroc ise bana göre yeni lüksün elçisi konumunda. Kutlama sanatının sahibi.
* Dünyada lüksteki değişimi siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
Dünyada zevkler ve tatlar önemli bir değişimden geçiyor. Kişi yaşadığı değişimin etkisiyle, kullandığı markanın geçmişine bakıyor. Ona hissettirdikleriyle ilgileniyor. Bu durum belli bir seçkin tabakadan daha geniş bir kitleye yayıldı. Marka sayısında da artış var. Bu da tüketicinin daha demokratik bir seçim yapmasını sağlıyor.
LÜKS PAZARIN % 20'Sİ İÇKİ
* İçki lüksün neresinde?
Toplam lüks pazarının yüzde 20'sini oluşturan içki hızla büyüyor. Artık her kitleye hitap edecek birçok marka ve tat var.
* Türkiye'deki içki sektörünün durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye'de pazarda lükse karşı bir artan ilgi var. Lükse belirgin kayış görüyoruz. Lüks kategorisinde büyüme var.
MARKALAR KOŞA KOŞA GELİYOR
* "Bu içkinin Türkiye'de ne işi var, gelmek istemiyorum" diyen markalar var mı?
Hayır kesinlikle yok. Sonuçta lüksü tüketenler dünya vatandaşı. Bu kitle her yerde her şeyi satın alabiliyor. Bu anlamda restoranları ve hizmet kalitesiyle İstanbul, dünyanın birçok ülkesinden daha iyi konumda. Bu yüzden bütün markalar koşa koşa Türkiye'ye geliyor.
TÜRKİYE'DEN ÇOK MEMNUNLAR
* Türkiye'ye bazı içki markalarını getirirken yaşadığınız sıkıntılar var mı?
Hayır yok... Sadece Türkiye'deki alkol regülasyonlarından dolayı, bazı markaları getiremiyoruz.
* Diageo Mey içkiyi alarak Türkiye'ye girdiğinden memnun mu?
Evet... Bizi destekliyorlar ve pazardan çok memnunlar.
1 AYDA 3 BİN ŞİŞE SATILDI
Zeliha Şener, lüks içkiye artan ilginin nedenini şöyle açıklıyor: "Kimi çok az sayıda üretildiği, yani 'limited edition' olduğu için tercih ediliyor. Kimi de tamamen damak tadı nedeniyle. Ambalaj ve markanın dünyadaki gücü de etkili. En son yılbaşında 6 bin şişe 'Smirnoff Gold" getirdik. 3 bini bir ayda tükendi."