Pandemi ekonomik büyümede yeni bir yaklaşım ihtiyacı doğurdu

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Korona virüs pandemisi nedeniyle 2020 yılı tarihe, milli gelirlerin en sert düştüğü yıllardan biri olarak geçecek. En uzun devamlılığa sahip ekonomik çıktı kayıtlarına sahip İngiltere’de gayrisafi yurtiçi hasılanın, bu yıl %10 civarında düşüş göstererek, üç yüzyıldır görülen en derin resesyonu yarattı. Yine de, bu veriler ne kadar üzücü olursa olsun, ekonomik politikaların esas hedefi olan, refahın aldığı darbeyi tam anlamıyla ifade etmiyor. Teoride, gayrisafi yurtiçi hasıla, bir ülkenin bir yıl içinde ürettiği her şeyi kapsar.

2020 yılında milli gelirde görülen düşüşün açıklaması oldukça basit. Normal ekonomik aktivitedeki kesintiler, her zamankinden daha az üretimin gerçekleştiğini gösteriyor. Bu anlamda, gayrisafi yurtiçi hasıladaki düşüş, insanların daha az dışarı çıkmasından, sinemaya gitmesinden, tatillerini iptal etmesinden etkileniyor.

Ancak verilerin kaçırdığı birçok şey de var. Bir ekonomide gerçekleşen birçok çeşitli aktivitenin toplam değerine ulaşmak için, istatistikçiler pazar fiyatlarına bakıyor. Bu fiyatlar, ekonomistlere tüm ürünlerin üretimini ortak bir ölçekte karşılaştırma fırsatı veriyor.

Ancak bu fiyatlar olmadığında, birçok ülkede sağlık ve eğitim alanlarında, istatistikçiler yalnızca hükümetlerin bu alanlara yaptığı harcamaları dikkate alıyor. 

Bu yıl okulların yaşadığı eğitim kesintileri yaşandı ve korona virüs dışı tedavilerin uygulanması aksadı. Sağlık alanında yapılan harcamalar artmış olabilir ancak net esasa göre, toplumlar ödedikleri vergilerin karşılığında çok az şey alabildi. Diğer yandan parklar ve diğer yeşil alanlar çok daha önemli hale geldi ancak ekonomiye katkıları gayrisafi yurtiçi hasılanın bir parçası olarak kayıt altına alınmıyor.

Financial Times’ın haberine göre, kayıt dışı çalışma da, çocuklarının eğitimini evde sağlayan aileler ve terziler de milli gelir verilerini açıklayan hikayede yer almayacak. Aynı zamanda hava kirliliğindeki düşüş ya da komşularına yardım eden gönüllülerde. Üretimdeki düşüşü doğru aktaran bir veri bile, uzun süreli karantinaların ve yalnızlığın yarattığı psikolojik hasarı kapsayamaz. 

Bu da çözümün gayrisafi yurtiçi hasıla tanımına, kesintiye uğrayan üretimi eklemek değil, doğrudan refah üzerine odaklanmakta olduğunu gösteriyor.

Bununla birlikte, hükümetler, kamu sağlığını korumak için ekonomilerini kapattığında, bu yılın tüm deneyimleri ekonomik büyümenin, her şeyin üzerinde bir önceliği olmadığını gösterdi. Şimdiden refaha yönelik tanımların, salt ekonomik olmayacağı fikri, politikaları oluştururken kabul görüyor. Günlük vaka sayıları ve vefat oranları, politika yapımında, çeyrek büyüme verilerinden daha büyük rol oynadı. Sağlık önlemlerinin ekonominin kaderinin önüne geçtiği yönündeki yorumlar da oldukça abartılı oldu.

Bu yıl insanların işlerini korumanın en iyi yolunun virüsü kontrol altında tutmak olduğu anlaşıldı. Yeni Zelanda, erken ve katı bir karantina sayesinde virüsü kontrol altında tutmayı başardı ve bunun ekonomik ödülünü aldı. Bu başarı pandemi ortadan kalktıktan sonra da kalıcı olacak. 

Sağlıklı ve iyi eğitim almış bir iş gücü büyüme için en önemli gerekliliklerden biri ve güvenli, iyi getiri sağlayan, yüksek kaliteli işler zihinsel sağlığı korumak için oldukça önemli. İşsizlik ve kötü işlerde çalışmak, insanların özsaygısını düşürebilir ve güçlü bir özel sektör, sağlık ve eğitim için vergi geliri üretmek açısından hayati önem taşıyor. Amaç ekonomik büyüme ve refahın birlikte yükseldiği bir toplum oluşturmak olmalı.

Yeni yılda yeni kariyer için 5 önemli ipucu

Dev bankalar hizmetlerini ücretlendiriyor

Kovid-19 pandemisiyle birlikte milyarder olan 50 bilim insanı ve sağlık girişimcisi