Özel sektörün dış borcu geriledi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2015 yılı ekim ayına ait özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcuna ilişkin gelişmeleri yayımladı.
 
Buna göre, bu yıl ekim sonu itibarıyla özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, 2014 yıl sonuna kıyasla 20,3 milyar dolar artarak 188 milyar dolara yükseldi. Aynı dönemde kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) ise 18,7 milyar dolar azalışla 25 milyar 580 milyon dolar ile Mart 2012'en bu yana en düşük düzeyine indi. Borçluya göre dağılıma bakıldığında, uzun vadeli kredi borcuna ilişkin olarak, bir önceki yıl sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmalarının 15,8 milyar dolar, tahvil ihracı biçimindeki borçlanmalarının ise 684 milyon dolar arttığı gözlendi.
 
Aynı dönemde, bankacılık dışı finansal kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 236 milyon dolar azaldı, tahvil stoku ise 289 milyon dolar artışla 3,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu dönemde, finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmalarının 2,8 milyar dolar arttığı, tahvil stokunun ise 752 milyon dolar artışla 5,8 milyar dolar düzeyinde gerçekleştiği gözlendi.
 
Kısa vadeli kredi borcuna ilişkin olarak ise, 2014 yıl sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmaları 17,5 milyar dolar azalarak 18,2 milyar dolar, tahvil stoku ise 1,6 milyar dolar azalışla 2,2 milyar dolar oldu. Finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları ise 150 milyon dolar düşüşle 2,5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Alacaklıya göre dağılım incelendiğinde, uzun vadeli kredi borcuna ilişkin olarak, ekim sonu itibarıyla tahvil hariç toplam kredi borcunun yüzde 90,2'sini oluşturan özel alacaklılara olan borcu bir önceki yıl sonuna göre 18,4 milyar dolar arttı.
 
Finansal olmayan kuruluşların, 2015 yılı ekim sonu itibarıyla yabancı ticari bankalardan sağlamış oldukları kredi stoku 2014 yıl sonuna göre 1,3 milyar dolar artarak 34,1 milyar dolar; Türkiye'de yerleşik bankaların yurt dışı şube ve iştiraklerinden sağlamış oldukları krediler ise 328 milyon dolar azalarak 20,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Kısa vadeli kredi borcuna ilişkin olarak ise, özel alacaklılara olan borcun bir önceki yıl sonuna göre 17,3 milyar dolar azalışla 23,1 milyar dolara gerilediği görüldü.
 
Uzun vadeli toplam kredi borcunun yüzde 46'sı finansal olmayan kuruluşlara ait
 
Döviz kompozisyonuna bakıldığında, 188 milyar dolar tutarındaki uzun vadeli kredi borcunun yüzde 60,4'ü dolar, yüzde 32,7'si avro, yüzde 5,1'i Türk lirası ve yüzde 1,8'i ise diğer döviz cinslerinden oluştu. Öte yandan 25,6 milyar dolar tutarındaki kısa vadeli kredi borcunun da yüzde 57,6'sının dolar, yüzde 26,2'sinin avro, yüzde 15,6'sının Türk lirası ve yüzde 0,6'sının ise diğer döviz cinslerinden oluştuğu görüldü. Sektör dağılımı incelendiğinde, ekim sonu itibarıyla, uzun vadeli toplam kredi borcunun yüzde 46'sını finansal olmayan kuruluşların 86,5 milyar dolar tutarındaki borcu oluşturdu ve söz konusu borcun yüzde 58,6'sı hizmetler sektörü, yüzde 41'i sınai sektörler ve yüzde 0,4'ü de tarım sektörü tarafından kullanıldı. Aynı dönemde, kısa vadeli toplam kredi borcunun yüzde 89,6'sını ise finansal kuruluşların 22,9 milyar dolar tutarındaki borcu oluşturdu. Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, ekim sonu itibarıyla kalan vadeye göre incelendiğinde, 1 yıl içinde gerçekleştirilecek olan anapara geri ödemelerinin toplam 69,4 milyar doları tutarında olduğu gözlendi.