Oruç tutanlar erken paydos yapabilir mi?

Ramazan ayına girdik. Özellikle ramazanın yaz aylarına rastlamasıyla oruçlu olunan süre uzuyor. Bu dönemde oruç tutan çalışanların en çok merak ettikleri konulardan biri de ara dinlenmelerinin birleştirilip birleştirilemeyeceği ve erken paydos etmenin mümkün olup olmadığı. Bunun yanında, ramazanda işyerinin kapatılması ve yıllık izinlerin toplu kullandırılması söz konusu olabiliyor. Milliyet yazarı Cem Kılıç tüm bu soruların yanıtlarını bugün köşesinde verdi. İşte Kılıç'ın o yazısı;

Erken paydos durumu

İş Kanunu ile belirlenmiş ara dinlenmeleri çalışma süresine göre değişir. Buna göre, günlük çalışma süresi 4 saat veya daha kısa olan işçilere 15 dakika, 4 saatten fazla 7.5 saatten düşük olan işçilere 30 dakika, 7.5 saatten fazla olan işçilere ise 60 dakika ara dinlenmesi verilmek durumunda. Ramazan ayında oruç tutan işçiler ara dinlenmesinde çay, kahve veya sigara içemeyecek ve yemek de yiyemeyecek. Dolayısıyla, işçiler işe ara dinlenmesi kadar geç gelip gelemeyeceklerini veya işten ara dinlenmesi kadar erken çıkıp çıkamayacaklarını merak ediyorlar. Yani, sabah 08:30’da başlanıp akşam 18:30’da bitirilen bir vardiyada çalışan işçi, toplam 1 saat olan ara dinlenmesini işten 17:30’da ayrılarak iftara evine yetişmek için kullanmak isteyebilir.

İşveren isterse...

Ancak ara dinlenmesinin bu şekilde kullanılması Yargıtay’a göre kanuna aykırıdır. Ancak işveren isterse oruçlu çalışanlarına erken paydos ettirip daha sonra bu çalışanlardan telafi çalışması yapmalarını isteyebilir.

İşveren ramazan ayında oruç tuttuğunu beyan eden çalışanlara işveren ramazan ayı boyunca 1 saat erken çıkma izni verip, bu kişileri ramazan ayı sonrasında günde 1 saat fazla çalıştırabilir. Ancak bu durumda günlük çalışma süresinin 11 saati aşmıyor olması şartı söz konusudur.

Yıllık izin mümkün mü?

İşçilerin yıllık izinlerinin planlaması işverenin yönetim hakkı kapsamında değerlendirilir. Bu açıdan, işveren aynı departmanda benzer işleri yapan iki kişiye aynı anda yıllık izin vermeyebilir. Diğer yandan, işçiler yıllık izin kullanacakları tarihi en az 1 ay önceden işverene bildirmek durumundadır. Eğer bu bildirimi yapmamışlarsa işveren işçiye yıl içerisinde kullanmak zorunda olduğu yıllık izni kendi istediği tarihte kullandırabilir.

İşveren eğer isterse ramazan ayı boyunca işyerini kapatarak bütün işçilerine izin kullandırabilir. Yıllık ücretli izin yönetmeliği uyarınca, nisan ayı başı ile ekim ayı sonuna kadar işveren işçilerinin tümüne veya bir kısmına toplu izin kullandırabilir. Bu durumda ramazan ayı boyunca işleri yoğun olmayan bir işyeri, işçilerin tamamına izin vererek bu ramazan işçilerin yıllık izinlerinin tamamını kullanmasını sağlayabilir.