Ortaklık emeklilikte sorun olabilir

Çalışma Yaşamı'nın usta ismi Cem Kılıç, önemli bir konuyu Milliyet'teki köşesinde gündeme taşıdı. İşte o yazı...

Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi ortaklarının 5510 sayılı Kanun uyarınca sigortalı olması gerekmektedir. Anonim şirketin bütün ortakları değil, yalnızca yönetim kurulu üyesi ortakları 4/b’li olmak durumundadır. Diğer yandan, limitet şirketlerin bütün ortaklarının 4/b’li (Bağ-Kur'lu) olması zorunludur. Dolayısıyla şirketin niteliği, şirket ortaklarının sigortalı olması zorunluluğunu farklılaştırmaktadır.

Çalıştığı şirkete ortak olanların sigortalılığı nasıl devam eder?

4/a’lı (SSK’lı) sigortalı olarak çalıştığı şirkete ortak olanların sigortalılık statüleri için 1 Ekim 2008 tarihi çok önemlidir. SSK’lı olarak çalıştığı limitet şirkete ortak olan bir kişi ortak olduğu tarih 1 Ekim 2008 öncesi ise SSK’lı olarak sigortalı olmaya devam edebilir. Aynı şekilde, SSK’lı sigortalı olduğu bir anonim şirketin yönetim kurulu üyesi ortağı konumuna gelen bir kişi de SSK’lı olarak sigortalanmaya devam edebilir. Ancak bu kişilerin prim ödemelerinde bir gün bile boşluk olması halinde pasif olan Bağ  Kur sigortalılıkları devreye girer ve bu kişiler bir daha ortağı oldukları şirkette SSK’lı olamazlar. Dolayısıyla, bu kişilerin prim ödemelerinde hiçbir şekilde kesinti olmaması gerekmektedir.

1 Ekim 2008 sonrası farklı

1 Ekim 2008 tarihinden sonra çalıştığı şirkete ortak olan kişilerin ise doğrudan Bağ-Kur’lu olmaları gerekmektedir. Eğer kişinin çalıştığı şirket limitet şirketse ortak olması halinde Bağ-Kur’lu olarak sigortalanması bir zorunluluktur. Ancak kişinin çalıştığı şirket anonim şirketse kişinin yönetim kurulu üyesi olması halinde sigortalanması zorunluluğu söz konusu olur. Eğer kişi çalıştığı anonim şirkete yalnızca ortak olmuş, yönetim kurulu üyesi olmamış ise SSK’lı olarak sigortalanmaya devam edebilir. Ancak limitet şirketlerin tüm ortakları ve anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi ortakları 1 Ekim 2008 sonrasında çalıştıkları şirkette SSK’lı olarak sigortalanmaya devam edemezler.

Emeklilikte sorun yaşanabilir

1 Ekim 2008 sonrası çalıştığı limitet şirketin ortağı veya anonim şirketin yönetim kurulu üyesi ortağı konumuna gelen bir kişi SSK’lı olarak prim ödese bile bu statüsüyle emekli olamaz. Bu kişinin Bağ-Kur’lu olarak sigortalanması gerekmektedir. Bu durumda kişi SSK’lı olarak en yüksek prim seviyesinden prim ödese bile SGK bu kişinin SSK’lığını iptal eder ve bu kişi SSK’lı olarak emekli olamaz. Yüksekten prim ödeyerek yüksek emekli aylığı alınması ne yazık ki mümkün değildir. Bu durumdaki kişilerin Bağ-Kur’lu olarak emekli olması gerekmektedir.

Sigortalılık iptal olur

1 Ekim 2008 tarihinden sonra şirket sahibi veya ortağı olanlar kendi şirketlerinden SSK’lı olarak gösterilemiyorlar. Bu kişilerin 4/b’li olması zorunluluğu bulunuyor. 4/b’lilik kontrolleri çok kolay yapılabildiği için bu kişiler eğer 4/b’li olarak bildirilmezler ve SGK bu durumu tespit ederse, kendilerine prim borcu çıkacağı gibi, kendi şirketlerinden SSK’lı olarak gösterildikleri tespit edildiğinde, bu sigortalılıkları da iptal edilecektir. Çünkü burada açıkça kanuna karşı bir hile durumu söz konusu.

SSK’lı emeklilikte avantajlı

Kendi şirketinde SSK’lı olarak gösterilmenin avantajı, emeklilikte daha iyi imkânlar sunan SSK’lı statüde emekli olmaktır. 1 Ekim 2008 sonrasında sosyal güvenlikte kurumlar birleşti. Fakat sigortalılık statüleri arasında halen devam eden farklılıklar bulunuyor. Bu nedenle SSK’lı olarak emekli olmanın avantajlarından yararlanabilmek için kendi şirketinde SSK’lı olmak tercih ediliyor.

Başka şirketten SSK’lılık olur mu?

Limitet şirketin ortağı veya anonim şirketin yönetim kurulu üyesi konumundaki bir kişi başka bir şirkette SSK’lı olarak sigortalı olabilmektedir. Şirket ortaklığı nedeniyle Bağ-Kur’lu olan bir kişinin başka bir şirkette SSK’lı sigortalı gösterilmesi halinde, bu kişinin sigortalılığı geçerli olur ve bu kişi SSK statüsünde emekli olabilir.

Konuyla ilgili düzenleme 1 Mart 2011 tarihinde yürürlüğe girdi. Bu tarihten önce bir kişi adına hem Bağ-Kur’dan, hem SSK’dan prim yatırılırsa, bu kişinin önceden başlamış olan sigortalılığı geçerli oluyordu. Dolayısıyla, önce Bağ-Kur sigortası başlamışsa Bağ-Kur, önce SSK sigortası başlamış ise SSK sigortası geçerli olmaktaydı. Bu tarihten sonra ise önceden başlayan sigortalılık statüsünün geçerli olması ilkesi terk edildi ve bunun yerine SSK sigortalılığının Bağ-Kur sigortalılığına üstünlüğü ilkesine geçildi. Bu ilkeyle birlikte, 1 Mart 2011 tarihinden geçerli olmak üzere SSK’lı sigortalılığı geçerli sayılmaya başlandı. Düzenleme öncesi Bağ-Kur’lular iş yerlerini devretmek durumunda kalıyorlardı fakat düzenleme sonrası bu işleme gerek kalmadı. Bu düzenleme sayesinde emekliliklerine 1.261 gün kala SSK’lı olmaya başlayan bir kişinin SSK’lı olarak emekli olması mümkün hale geldi. Bağ-Kur’luların bu şekilde emekli olabilmeleri için şirketlerini devretmelerine de gerek kalmadı.