Önce ödeme yapılmalı

GÜMRÜKTE GÜNDEM
SERCAN BAHADIR / EY

6736 sayılı "Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun" 19.08.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanmış ve gümrük vergi alacakları  bu yapılandırma kapsamına alınmıştı, 25 Kasım tarihi itibari ile ise yapılandırma başvurusu sona erdi. Kanunun yayınlandığı 25 Ağustos tarihi ile  kanundan yararlanmak için son başvuru günü olan 25 Kasım tarihi arasında kanunun uygulanmasına karşı birçok tereddüt ile karşılaştık ve bu tereddütleri zaman zaman bu platformda da dile getirmiştik. Nitekim Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nün konuya ilişkin birçok düzenleme yaparak bu tereddütleri gidermeye çalıştığını gözlemledik. 21 Kasım 2016 tarihinde yayınlanan 2016/61 sayılı Genelge ile inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan gümrük alacaklarında 6736 sayılı Kanunun 4’üncü maddesi kapsamında kendiliğinden bildirime konu olacağına dair düzenleme yapıldı. Son başvuru tarihinden 4 gün önce yapılan bu düzenleme ile birçok şirket yapılandırma başvurusu yaptı. Ancak bu kapsamda olan gümrük alacakları için 25 Kasım tarihinden (bu tarih dâhil) önce başvuru yapmak yapılandırmadan yararlanılacağı anlamına gelmiyor. Yapılandırma dilekçesinde belirtilen taksit veya peşin ödemenin 30 Kasım tarihinde (bu tarih dâhil) yapılması gerekiyor.

Gümrük idaresi yaklaşımını değiştirdi

21 Kasım 2016 tarihinde yayınlanan 2016/61 sayılı Genelge ile inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan gümrük alacaklarında 6736 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında kendiliğinden bildirime konu olacağını düzenleyerek bu konudaki yaklaşımını değiştirmiş oldu. Daha önce gümrük idaresi 27.10.2016 tarihli 19717173 sayılı dağıtımlı yazısı ile kendiliğinden bildirime bir gümrük alacağın konu olabilmesi için bu bildirimden önce bir inceleme veya bir tespit olmamasını şart koşuyordu. Ancak bu yaklaşım, 6736 sayılı Kanun ile çelişmekteydi. Çünkü Kanunda kendiliğinden bildirime ilişkin herhangi bir şart veya duruma atıf yapılmıyor ve 6736 sayılı Kanununda bu düzenlemeyi, 4458 sayılı Gümrük Kanundaki kendiliğinden bildirimden bağımsız olarak değerlendirilmesinin ve her aşamada olan gümrük vergi alacağının yapılandırmadan yararlanılmasının önünü açıyor.

Bu Genelgede ayrıca vergi aslına bağlı olmayan cezaların da 6736 sayılı Kanunu 4/9-c maddesi kapsamında kendiliğinden bildirime konu olabileceğine yer veriliyor. Yine Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan 27.10.2016 tarihli dağıtımlı yazıda bu hususunda yapılandırma kapsamında olmadığına işaret ediyordu. Bu Genelge ile vergi aslına bağlı olmayan idari para cezaları da bu kapsamda yapılandırmaya konu edildi. Özellikle dâhilde işleme rejimi kapsamında 30.06.2016 tarihinden önce (bu tarih dâhil) bir gümrük yükümlülüğü doğmuş ise 6736 sayılı Kanunun 4/9-c bendi kapsamında 25 Kasım tarihine kadar başvuru yapıldı ve bu başvuru ile idari para cezaların tanzim edilmesinin önüne geçildi.

30 Kasım tarihine kadar (bu tarih dâhil) ödeme yapmak şarttır

Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından 21 Kasım 2016 tarihinde yayınlanan 2016/61 sayılı Genelge ile yapılandırma kanununun ruhuna uygun ve vergi dairesinin yaklaşımlarına uyumlu olarak inceleme ve tarhiyat safhasında olan gümrük alacaklarını 6736 sayılı Kanunun 4’üncü maddesi kapsamına alındı. Birçok şirket son başvuru tarihine 4 kala yayınlanan bu genelgeye göre yapılandırma başvurularını süresi içinde yaptı. Ancak süresi içinde başvuru yapmak bu kapsamda olan alacakların yapılandırıldığı anlamına gelmiyor. Yapılandırmadan yararlanmak için 6736 sayılı Kanunun 10/1-b bendi uyarınca ödeme yapılmasını şart koşuyor.

Yapılandırmaya ilişkin 2 şarttan biri olan “ödeme şartı” peşin olabileceği gibi taksit ile de olabiliyor. Yapılandırma başvurusunda peşin olarak bir başvuru yapılmış ise yapılandıran tutarın 30 Kasım 2016 (bu tarih dâhil) tarihine kadar ödeme yapılması şart koşuluyor. Bu ödeme şekli seçildiğinde ayrıca gecikme faizi yerine hesaplanan Yİ-ÜFE aylık değişim oranı ile hesaplanan tutarın yarısı kadar ödeniyor. Şayet yapılandırma için taksit seçeneği tercih edilmiş ise ilk taksitin 30 Kasım 2016 (bu tarih dâhil) tarihine kadar yapılması gerekiyor.

Ne yapılmalı?

6736 sayılı Kanunun kapsamında bir yapılandırmadan yararlanmak için hem 25 Kasım 2016 tarihinde başvuru hem 30 Kasım tarihi itibari ile ödeme yapmak gerekiyor. Yapılandırma kapsamında ödemenin yapılabilmesi için gümrük idaresi tarafından yapılan başvurunun incelenip uygun görülmesi ve akabinde bir tahakkuk işlemin yerine getirilmedir. Gümrük idaresi tarafından hesaplanan yapılandırma kapsamındaki gümrük alacağının 30 Kasım tarihine kadar ödenmesi (tercihe göre peşin veya taksit) halinde yapılandırma süreci ile şirket lehine sonuçlanıyor. Bu nedenle, sürecinde yapılan yapılandırma başvurularının gümrük idaresi nezdinde takip edilip 30 Kasım tarihinden (bu tarih dâhil) önce ek tahakkukların teslim alınarak ödeme yapılması gerekiyor.