Okumak isteyen Türk gençlerine Fransa’dan ‘kazandıran’ davet

VOLKAN KARSAN – FINANSGUNDEM.COM / KAZANDIRAN SOHBETLER

“Kazandıran Sohbetler”in bu seferki konuğu adeta bir mühendislik üretim merkezi kurucusu. Günümüzde Fransa’da üst düzey görev yapan binlerce matematik, bilgisayar, inşaat ve biyoteknoloji kimya mühendisleri Nesim Fintz’in kurduğu yüksek okulun diplomasının sahibi… Altı yaşında Ortaköy Feriye Sarayı’nda Galatasaray Lisesi İlkokulu’nda başlayan eğitim hayatı, 1968 yılında okulu ziyaret eden Fransa Cumhurbaşkanı De Gaulle adına ihsas edilen bursla o ülkeye adım atmasına uzandı. 1975 yılında ESSEC'den (ESSEC Business School) mezun oldu, yüksek lisans derecesini matematik ve temel uygulamaları üzerine aldı. Daha sonra akademik hayata geçti ve tam 36 sene bir yüksek okulunun en tepe yöneticisi olarak rekor kırdı. Şimdi sözü Nesim Fintz’e bırakalım…

Nesim Fintz ve Fransa Milli Eğitim Bakanlığı’ndan Anne-Sophie Barthez...

“BAŞARILI ÇALIŞMA İLE 123 MİLYON EURO YARDIM ALMAYA HAK KAZANDIK”

- Eğitimcilik hayatınız tam bir başarı öyküsü, günümüze gelene kadar nelere imza attınız?

- 1983 senesinde Fransa'da bir vakıf yüksekokulu EISTI’yi (Ecole Internationale des Sciences du Traitement de l’Information) kurdum. Üç yıl sonra 1986’da Milli Eğitim Bakanlığı’nın izniyle yüksek mühendislik diploması vermeye başladı ve bugüne kadar bu okuldan tam beş bin yüksek mühendis mezunu oldu. 2000 senesinde Fransız hükümeti Şanghay Klasmanı’ndaki ülkenin mevcut üniversitelerin sayısını artırmak için bazı üniversitelerin birleşmesine karar verdi. Fransa'nın bu klasmanda yer alamamasının nedeni üniversitelerinin küçük olmasıydı ve üniversitelerin birleştirilmesinden sonra Initiative d'Excellence (Mükemmellik Girişimi) alındı. Biz EISTI olarak, bir devlet kurumu olan Cergy-Pontoise Üniversitesi'yle birleştik.

Mükemmellik Girişimi’ni dört kişi gerçekleştirdik: Cergy Üniversitesi'nin rektörü François Germinet, Milli Eğitim eski Bakanı Jean-Michel Blanquer, şu anda Milli Eğitim Bakanlığı’nın en üst derecede memuru olan hanımefendi Anne-Sophie Barthez ve ben Nesim Fintz…

Bu başarılı çalışma ile 123 milyon euro yardım almaya hak kazandık. Her yıl bunun 19 milyon Euro’su veriliyor ve bu da bizim gelişmemize büyük fayda sağladı. 2022’de CY Cergy Paris Üniversitesi olarak THE (Times Higher Education – dünya üniversiteler sıralamasını yayınlayan kuruluş) genç üniversiteler (50 yaşından az olanlar) arasında dünyada 162’nci sıraya geldik. Bu hiç azımsanmayacak bir başarıdır.

Nesim Fintz ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande birlikte.. Yer, Elysee Sarayı...

“BİZİM EN BÜYÜK BAŞARIMIZ ŞUDUR: OKULUMUZDAN MEZUN OLAN HERKES DİPLOMASINI ALMADAN İŞ BULUR”

- Yüksek okulunuzun mezunları konusunda da bilgi alabilir miyiz?

- Biz başlangıçta matematik ve bilgisayar olmak üzere iki dalda yüksek mühendislik diploması veriyorduk. Şimdi bu dört dala çıktı ve inşaat ile biyoteknoloji kimya mühendisliği de eklendi.

Yıllar önce 250 – 260 mezun verirken yeni yazdığımız mükemmellik girişimi ile beş sene içinde yılda bin mezuna ulaşmayı hedefledik. Son iki senede okulumuza senede 960 öğrenci aldık ve bine geliyoruz. Bine vardığımız zaman Fransa’daki 230 yüksek mühendislik okulları arasında en çok öğrencisi olan üç veya dördüncü yüksek okul oluyoruz.

Fransa'da üniversiteler yüksek okullardan daha geride bir pozisyondadır. Nedeni de yüksekokulların profesyonel insanlar yetiştirmesidir.

Bizim en büyük başarımız olarak şunu kabul ederiz.  Okulumuzdan mezun olan herkes diplomasını almadan iş bulur. Bu nedenle de bu yüksekokullara girmek için önemli bir sınav hatta tam anlamıyla bir yarışma gerektirir.

Biz başlangıçta matematik ve bilgisayar olmak üzere iki dalda yüksek mühendislik diploması veriyorduk. Şimdi bu dört dala çıktı ve inşaat ile biyoteknoloji kimya mühendisliği de eklendi.

“17 YAŞINDA BAKALORYA ALAN BİR GENÇ 23 YAŞINDA MÜHENDİS OLABİLİYOR”

- Türkiye’dekinden çok farklı bir sistemle yüksek okullara öğrenci alınıyor sanırım. Sizin de bu konuda ÖSYM benzeri bir kurumda da üst düzey göreviniz var, neler yapıyorsunuz?

- Devlet okulu olduğumuz ve maalesef diyelim yaşım 70’in üzerinde olduğu için okulda akademik görevim yok demem lazım, ancak rektörün özel danışmanlığını yapıyorum ve de söylediklerim genelde uygulanıyor.  Bunun ötesinde okulun sınavlarının (konkurlarının) “administrateur”ü yani yöneticisiyim. Bizim gibi okullara üç yoldan öğrenci girişi mümkündür.

Biri bakalorya (olgunluk imtihanı) bizim öğrencilerimizin 550’si bu yolla gelir. Bunlar iki sene bizim üniversitemizde hazırlık okurlar. Diğeri, yüksek matematik ve özel matematik hazırlığını okumuş kişilerinin girdiği yarışmadan (sınavdan) da 250 kişi alırız. Bunun dışında üniversitede iki veya üç sene okuduktan sonra okula girilebiliyor. Bunun kontenjanı 200 kişi ve Fransa’da en çok adayın katıldığı bu CCINP sınavını hazırlayan kurumun yönetim kurulundayım.

Bizim okulumuzda okuyanlar aynı zamanda bir sene fazla eğitim alarak işletme okullarına, mimari fakültelerine devam edip iki diploma da yapabiliyorlar… 17 yaşında bakalorya alan bir genç 23 yaşında mühendis olabiliyor.

Avrupa Üniversitesi'nin kuruluşunda...

“FRANSA’DA ULUSAL VE ULUSLARARASI ŞİRKETLERDE BİZİM YETİŞTİRDİĞİMİZ BİNLERCE MÜHENDİS ÇOK ÖNEMLİ ÜST DÜZEY GÖREVLERDE BULUNUYOR”

- Sınav yönetiminin ve kendi yüksek okul genel müdürlüğünüzün yanı sıra çok üst düzey görevleriniz de oldu, bunları da sıralar mısınız?

- Üç dönem Vakıf Üniversiteleri Birliği’nde (UGEI Union des Grandes Ecoles Indépendntes) üst düzey görev aldım.2007-2010 başkan yardımcılığı, 2011-2015 başkanlık ve yine 2015-2018 arası başkan yardımcılığı görevinde bulundum. Bu sürelerde tüm vakıf yüksek okullarının başındaki kişiydim.

Otuz beş buçuk yıl bir yüksek okulun genel müdürlüğünü yapmış Fransa’daki tek akademisyen benim. Bu arada özel yüksek okulların tasdikini sağlayan, bakanlıkla ilişkileri sağlayan ve de YÖK benzeri kuralları koyan birkaç önemli kuruluşun daha yönetimlerinde bulundum.

Okulumuzdaki ilk öğrenci sayımız 73 idi, bugün hedefimiz okul genelinde 4 bin öğrenci… Fransa’da ulusal ve uluslararası şirketlerde bizim yetiştirdiğimiz binlerce mühendis çok önemli üst düzey görevlerde bulunuyor.

Bir de Eutopia adlı Avrupa Üniversitesi kuruluşunu gerçekleştirdik. Bunda da önemli bir katkım oldu. Brüksel’deki bu üniversitenin hayata geçişi benim kurucusu olduğum CY Cergy Paris yüksek okulunun yanı sıra Brüksel, Venedik, Dresden, Goteborg, Ljubljana, Lizbon, Barcelona ve Warwick üniversitelerinin katılımlarıyla gerçekleşti.

2001 yılında Ulusal Liyakat Nişanı Şövalyeliğine ve 2008’de de Akademik Palmiye ödülüne layık görüldüm.

Okulumuzdaki ilk öğrenci sayımız 73 idi, bugün hedefimiz okul genelinde 4 bin öğrenci… Fransa’da ulusal ve uluslararası şirketlerde bizim yetiştirdiğimiz binlerce mühendis çok önemli üst düzey görevlerde bulunuyor. Bugüne kadarki mezunlarımızın yüzde 6-7’si Türk vatandaşı ve bu yıl hali hazırda okulumuzda 14 Türk öğrenci eğitim görüyor.

Nesim Fintz, Elysee Sarayı'nda, dönemin Cumhurbaşkanı Hollande ile...

“BİZDEN DİPLOMA ALANLARIN YAKLAŞIK YÜZDE 20’Sİ DE FRANSA DIŞINDA ÇOK ÜST DÜZEY GÖREVLERE GİDİYOR”

- Biraz önce bizden mezun olan kişinin işi hazırdır dediniz, nasıl sağlıyorsunuz bunu?

- Bunu başarmak için bütün şirketlerle ilişki halindeyiz ve üç senelik yüksek mühendislik döneminde tam 60 hafta staj yapmalarını sağlıyoruz. Çok önemli… Gençlerimizin çoğu bitirme stajında bulundukları şirketler tarafından kapılıyorlar. Her sene en az 100 şirketin katıldığı forumumuz var. Okul ve şirketler arasında… Ben aktif görevde olduğum dönemlerde her sene bir milyon Euro dolayında burs dağıtıyordum, 7 bin Euroluk okul ödemesinde zorlananlar için ama bir en az 20 – 30 şirket bazı öğrencilerin son iki yılını ödüyor ve buna karşılık iki yıl şirketlerinde zorunlu çalışma şartını koyuyor.

Bir de öğrencilerin okurken çalışmalarını sağlayan bir sistem var. Okula devam ederken öğrenci yaklaşık üç bin Euro kazanarak çalışıyor ve okul ücretini de o şirket ödüyor. İş dünyası ile olan bu ilişkilerimiz sayesinde mezunlarımız iş hayatına çok iyi şartlarda başlıyorlar. Ayrıca bizden diploma alanların yaklaşık yüzde 20’si de Fransa dışında çok üst düzey görevlere gidiyor. Bu arada kendi şirketlerini kurup çok başarılı işlere imza atanlar da çok…

Yurt dışında yaşamayı hedefleyen gençlerin yapmaları gereken en önemli şey şudur. Mühendislik diplomalarını Türkiye'de alsınlar, ondan sonra mastır için Fransa'ya gelsinler. Bu ülkede mastırını alan kişi zaten bir senelik çalışma hakkını elde ediyor.

“PARİS BÖLGESİNDE BİR ÖĞRENCİ ODA KİRASI DAHİL 1.000 EURO HARCAYARAK, TAŞRADA DA 800 EUROLUK AYLIK BİR BÜTÇE İLE YAŞAMINI SÜRDÜREBİLİR”

- Çok deneyimli bir eğitim yöneticisi olarak yurt dışında okumak ve de hayatını sürdürmek isteyen Türk gençlerine önerileriniz neler?

- Bu soruya vereceğim cevapla birkaç kişiye bile yardımcı olabilirsem dünyanın en mutlu insanı olurum. Bu konu gayet basit. Yurt dışında yaşamayı hedefleyen gençlerin yapmaları gereken en önemli şey şudur. Mühendislik diplomalarını Türkiye'de alsınlar, ondan sonra mastır için Fransa'ya gelsinler. Bu ülkede mastırını alan kişi zaten bir senelik çalışma hakkını elde ediyor. Bu izni alan kişi iyi bir çalışansa ki ben ülkemizden gelen Türk gençlerinin başarılı olacaklarına inanıyorum, burada kalmakta bir sorunları olmayacaktır. Bir de bu gençler geldiklerinde iyi üniversite ve yüksek okul seçerlerse okudukları süreçte de bizdeki okurken çalışma yönteminden de faydalanabilirler.

Fransa’da vakıf okullarının işletme bölümlerinde senelik ücreti 10-20 bin euro arasında olup ortalaması 16 bin Eurodur. Mühendislik okullarında ise 7 – 12 Euro arasında olan ücretlerin ortalaması 8.500 euro dolayındadır.

Fransa’da Paris bölgesinde bir öğrenci oda kirası dahil 1.000 Euro harcayarak, taşrada da 800 Euroluk aylık bir bütçe ile yaşamını sürdürebilir. Bu ise kabaca bir hesapla bir yabancı öğrencinin 20 – 25 bin yıllık bütçe ile özel mühendislik okulunda öğrenimini sürdürmesi anlamına gelir.

“FRANSA’DA YÜKSEK OKUL BİTİREN İŞSİZ KALMAZ, ÜNİVERSİTE BİTİREN KALABİLİR, GEREĞİNDEN FAZLA SOSYOLOG VAR ÜLKEDE”

- Türkiye’den her üniversite mezunu Fransa’da denklik alabiliyor mu ve ülkemizdeki özel üniversitelerin daha iyi olabilmeleri için önerileriniz olabilir mi?

- Şimdi her şeyden önce özel olsun devlet üniversitesi olsun bir üniversitenin diplomalarının ağırlığı çok önemlidir. Boğaziçi, Galatasaray, İTÜ, ODTÜ, Sabancı, Koç, Bilgi ve Bilkent Üniversitesi gibi okullardan mezun olan ve yeterli Fransızca bilen öğrenciler bizlerden denklik alabiliyor.

Fransa'da her yüksek mühendislik okulunun beş sene arayla bir komisyon tarafından değerlendirmesi yapılır. Yüzlerce dosyayı günlerce incelerler ve sen diploma veremezsin derlerse o okulun dünyası kararır. Böyle bir Demokles’in kılıcı şart.

Bir de şunu söylemeliyim, Fransa’da yüksek okul bitiren işsiz kalmaz, üniversite bitiren kalabilir. Gereğinden fazla sosyolog var Fransa’da. Bir markette kasiyerlik yapan sosyolog görebilirsiniz, ama işsiz mühendis göremezsiniz. Maalesef Türkiye’de mezun olduğu okulun adına göre işsiz ya da kendi işini kuramayan mühendislere tanık olabilirsiniz.

“KİTAPLARIMIN TÜM GELİRİNİ ÖĞRENCİ BURSLARINA AYIRDIM. SADECE GEÇEN YIL BU KİTAPLARDAN 40 BİN EURO BURS ALDI ÖĞRENCİLER”

- Değerli hocam, bir de sizin çizgi roman şeklinde hem basılı hem de YouTube’da eserleriniz var? Bunun ne amaçladınız?

- "Çizgilerle Matematik ve Hesaplamanın Olağanüstü Tarihleri" (Histoires extraordinaires des mathématiques et de l’informatique en bandes Dessinées) kitabımın ilk cildi Kasım 2018’de yayınlandı. İkinci cilt ise Mart 2021'de okurlarla buluştu. Bunlarının tüm gelirini öğrenci burslarına ayırdım. Sadece geçen yıl bu kitaplardan 40 bin Euro burs aldı öğrenciler. Üçüncü cilt ise 2023’te yayınlanacak.

Esenpak: Yatırımcıya da yatırım yapıyoruz

HUNER İtalya’yı fethetmeye, güneşi zapt etmeye gitti!

'Kıyıların fatihi' Boratav’dan cesur itiraflar: Her ay bir ‘kredi kartı’ yiyoruz

Enver İrdem: Türkiye çipte büyük bir başarı hikayesi yazıyor

Girişimci Türk kadınlarının Hepsiburada, bu platformda

Hayalleri hareketle buluşturan HKTM, BİST’te… Çelebi dev projeleri, gelecek planlarını anlatıyor

Prof. Dr. Keskin ile doktorlara saldırılar ve hekim göçü üzerine ufuk turu

Sağman: Türkiye olarak tamamen olağanüstü bir dönemden geçiyoruz