Nükleer de yeni bir kriz mi geliyor?

Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan, Ortadoğu'nun nükleer silah sahibi tek gücü İsrail'le perde arkasından işbirliği yapıp İran'a karşı vekalet savaşları yürütürken, nükleer açıklamaları yoğunlaşıyor.  

Yeni Suudi Enerji Bakanı Prens Abdülaziz bin Salman el Suud, kraliyetin planladığı nükleer güç programının iki atom reaktörüyle başlayacağını, bu program için uranyum üretmeyi ve zenginleştirmeyi  istediklerini söyledi. 

REAKTÖRLE DENEME AÇIKLAMASI

Birleşik Arap Emirlikleri'nin Abu Dabi kentindeki enerji toplantısında basın toplantısı düzenleyen Prens Bin Salman "İhtiyatlı ilerliyoruz, iki nükleer reaktörle ilgili denemeler yapıyoruz" dedi. 

Nükleer reaktörler için ihaleye gitmeyi planlayan Suudi Arabistan'ın Enerji Bakanı, nihayetinde nükleer program kapsamında nükleer yakıt çevrimi de yapmak istediklerini, buna yakıt için uranyum zenginleştirmenin dahil olduğunu duyurdu.

2020'de ihaleye çıkılması beklenen milyarlarca dolarlık nükleer enerji tesisi projesiyle ilgili ABD, Rusya, Güney Kore, Çin, Fransa'nın şirketleri öngörüşmeler yürütüyor.

İRAN URANYUM ZENGİNLEŞTİRİNCE MESELE

Suudi Arabistan'ın de facto lideri kabul edilen Veliaht Prens Muhammed bin Selman, 2018 yılında yaptığı açıklamada, İran'ın geliştirmesi durumunda kendilerinin de nükleer silah geliştireceğini söylemişti. 

Nükleer yakıt çevrimi için uranyum zenginleştirme, nükleer silah üretimine kapı açtığı için hassas bir konu. ABD'nin başını çektiği ülkeler, yıllardır uranyum zenginleştirme konusu üzerinden İran'ın nükleer programını kıskaca alıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın İran'la 2015 tarihli nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından Tahran'a 'en ağır yaptırımlar' eşliğinde 'maksimum baskı' uygulamasını Suudi Arabistan destekliyor. 

ABD YASAL ENGEL TANIMIYOR

Ancak ABD'nin Atom Enerjisi Yasası'na göre Suudi ihalesine ABD şirketlerinin girebilmesi için Riyad'ın Washington'la nükleer teknolojinin barışçı kullanımına dair anlaşma imzalaması gerekiyor. 

Suudi yetkililer ise kraliyetin uranyum zenginleştirme ve kullandığı yakıtı yeniden işlemden geçirme ihtimalini elinden alacak bir anlaşmayı imzalamayacaklarını söylüyor. 

Mart ayında ABD Enerji Bakanı Rick Perry'nin Suudi kraliyetiyle herhangi bir anlaşma öncesi Amerikalı şirketlerin nükleer güçle ilgili önçalışma yapmalarına izin veren yetkilendirme belgelerini çoktan imzaladığı ortaya çıkmıştı. 

Perry, ABD olmazsa Rusya ya da Çin'in Suudi Arabistan'a yardım edeceği savunmasını yapmıştı.