Norveç varlık fonundan yüklü miktarda nakit çekiyor

Norveç varlık fonundan 382 milyar kron (37 milyar dolar) ile rekor miktarda para çekmeyi planlıyor. Bu durumda dünyanın en büyük varlık fonu nakit üretmek için tarihi bir varlık satışı yapmak durumunda kalacak.

Norveç'in 2016 yılında kırılan rekorunun dört katından fazla olan bu eşi benzeri görülmemiş nakde dönüş, Kovid-19'un tetiklediği ikiz kriz kaynaklı ekonomik hasarın ölçeğini gösteriyor. Öyle ki, Batı Avrupa'nın en büyük petrol ihracatçısı İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en sert ekonomik daralmayla karşı karşıya.

Norveç hükümeti ilk kez 1 trilyon dolarlık fonun temettü ve faiz gelirleriyle ürettiğinden önemli ölçüde daha fazla nakit çekmeye hazırlanıyor. Fon, şirketlerin temettü ödemelerini azaltmaları nedeniyle bu yılki gelirine ilişkin bir tahmin açıklamadı. Ancak önceki beklentisinin altına olacağını belirtti. Fonun geçen yılki nakit akımı 243 milyar kron idi.

Varlık satışı artık kaçınılmaz olan fon büyük bir ihtimalle tahvil portföyünden satışa odaklanacak. Çünkü fonun hisse portföyü toplam portföyünün yüzde 70 zorunlu eşiğinin altına indikten sonra hisse senetlerini artırması gerekiyor.

Norveç hükümeti bütçe açığını finanse etmek için her yıl kendi varlığını kullanıyor. 2016 yılına kadar "petrole göre düzeltilmiş bütçe açığı" vergi olarak petrol gelirleriyle , ülke dışı sahalardan paylar ve Equinor ASA temettüleriyle finanse edildi.

Hükümet fazla ürettiği sürece fona para ekleyebiliyor. Ancak 2016 ve 2017 yıllarında fona girişler yerini fondan çıkışlara bıraktı. Petrol gelirleri fiyatlardaki sert düşüş nedeniyle azaldı. Buna yine de fon nakit akımıyla rahatça karşılayabiliyordu.

2020 yılına gelindiğinde her şey değişti. Hükümet artık ekonomiyi canlandırmak için kriz paketlerine 420 milyar kron ile rekor düzeyde petrol parası harcamayı bekliyor. Resmi tahmin Norveç'in petrol faaliyetlerinden doğan nakit akımının yüzde 62 azalarak 98 milyar kron ile 1999'dan bu yana en düşük seviyeye gerileyeceği yönünde.

Varlık fonu, varlık satacak

TVF: Kamu bankalarının sermayeleri 21 milyar TL artırılacak