Musk’ın ABD'ye tasarruf katkısı tartışma konusu

Elon Musk tarafından kurulan Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE), ABD hükümet harcamalarını azaltmak amacıyla faaliyet gösteriyor.

DOGE, Başkan Donald Trump’ın görev süresi boyunca haftalık ortalama 10 milyar doların üzerinde tasarruf sağladığını iddia ediyor.

Trump, 23 Nisan’da BBC’ye yaptığı açıklamada Musk’ın yürüttüğü tasarruf çalışmaları hakkında, "Şu ana kadar yaklaşık 200 milyar dolarlık bir tasarruf söz konusu ve bu rakam hızla artıyor" dedi.

DOGE’nin internet sitesinde, önceki yönetimler tarafından imzalanan sözleşmelerin, hibelerin ve kiralamaların iptal edilmesine odaklanıldığı belirtiliyor. Ayrıca dolandırıcılıkla mücadele ve devlet personelinde azaltmaya yönelik çalışmalar da yürütülüyor.

BBC Verify ekibi, DOGE'nin en büyük tasarruf iddialarını inceledi. Yapılan analizlerde, açıklanan büyük tasarruf rakamlarının bir kısmının somut kanıtlarla desteklenmediği belirlendi.

Musk, ekimde federal hükümet bütçesinden "en az 2 trilyon dolar" kesmeyi hedeflediğini açıklamıştı. Ancak daha sonra bu hedefi yarıya indirerek, 2026 mali yılı sonuna kadar "israf ve dolandırıcılığı azaltarak" 150 milyar dolarlık bir tasarruf sağlanacağını belirtti. ABD'nin son mali yıldaki federal bütçesi ise 6,75 trilyon dolar olarak gerçekleşmişti.

DOGE, internet sitesinde biriken tahmini tasarruf miktarını yayınlıyor. 20 Nisan'da güncellenen verilere göre bu rakam 160 milyar dolara ulaştı.

BBC Verify, 23 Nisan'da DOGE'nin sitesinden verileri indirerek yaptığı hesaplamada, kalem kalem belirtilen tasarrufların yalnızca yarısının bir belge veya başka bir kanıtla desteklendiğini ortaya koydu.

Ayrıca, bazı muhasebe hataları da tespit edildi. Örneğin, DOGE, iptal edilen bir göçmenlik sözleşmesinden 8 milyar dolar tasarruf edildiğini iddia etmiş, ancak sözleşmenin toplam değerinin aslında yalnızca 8 milyon dolar olduğu ortaya çıkmıştı.

DOGE, tüm makbuzların "anlaşılır ve şeffaf bir şekilde" yayımlanması için çalışıldığını ve 20 Nisan itibarıyla toplam tasarrufun yaklaşık yüzde 30'unu belgeleyen kanıtların siteye yüklendiğini duyurdu. Bazı makbuzların ise "hukuki nedenlerle" yayımlanamadığı belirtiliyor.

BBC Verify ayrıca DOGE’nin en büyük dört tasarruf kalemini da inceledi. Toplam 8,3 milyar dolar tasarruf sağlandığı iddia edilen bu kalemlerde, sunulan belgeler ve uzman görüşleri doğrultusunda rakamların abartılmış olabileceği değerlendirildi.

DÖRT TASARRUF KALEMİ DE ABARTILMIŞ

Örneğin, DOGE’nin en büyük tasarrufu olan 2,9 milyar dolarlık iptal, 2023 yılında Biden yönetimi altında imzalanan ve Teksas’ta 3 bin düzensiz göçmen çocuğu barındıracak bir tesisle ilgili bir sözleşmenin iptaline dayanıyor.

Ancak bu sözleşme yıllık olarak gözden geçiriliyordu ve belirtilen tasarruf, yalnızca teorik rakamlar üzerinden hesaplanmıştı. BBC Verify’a konuşan konuya yakın bir kaynak, gerçek tasarrufun yaklaşık 153 milyon dolar olduğunu belirtti.

İkinci büyük tasarruf iddiası, Gelir İdaresi (IRS) ile Centennial Technologies arasında yapılan ve 1,9 milyar dolar değerinde olduğu belirtilen bir IT sözleşmesinin iptaliyle ilgili. Ancak sözleşme kapsamında henüz harcama yapılıp yapılmadığı belli değil.

Üçüncü en büyük tasarruf ise Savunma Bakanlığı ile yapılan ve 2,4 milyar dolarlık bir değere sahip olan bir IT hizmetleri sözleşmesinin iptaliyle ilgili. Ancak burada da gerçek harcama rakamları belirsizliğini koruyor.

Dördüncü sırada ise USAID tarafından Gavi adlı aşı kuruluşuna sağlanan 880 milyon dolarlık hibenin iptali bulunuyor. Ancak Gavi, hibeye ilişkin herhangi bir iptal bildirim almadığını açıkladı.(Nefes)

Elon Musk DOGE'den vazgeçmeye hazırlanıyor

Elon Musk'ın şirketiyle ilgili 'Köle evi' davasında uzlaşma

Elon Musk'tan DOGE itirafı! 1 trilyon dolar hayal