Milli tank Altay'ın üretiminde takvim nasıl işliyor?

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir, 6 Ocak'ta yaptığı açıklamada, yerli ve milli ilk tank olan Altay Tankı konusunda “Elimizde motor kalmadığı için Altay'da T0 başlatılamıyor. Motor yani güç paketi alternatif aramaları sürüyor. Motor olduktan sonra 18 ay başlayacak” demiş ve bu konudaki tartışmalara da açıklamalarıyla zemin hazırlamıştı.

Öte yandan, Sakarya Tank Palet Fabrikası'nın işletmesinin Altay tankının seri üretimi için BMC'ye devri de özellikle muhalefet partilerinin yoğun eleştirilerine konu olmuşken, motor olmadığı için üretimin gecikmesi de projenin etkinliğine dair ayrı bir soru işareti doğurdu.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) genel itibariyle Türkiye’nin milli tank üretimi için attığı adımları destekliyor.

CHP Sakarya Milletvekili ve Grup Başkanvekili Engin Özkoç, euronews Türkçe’ye verdiği demeçte, “Biz, milli tank adı altında, yabancı ülkelerin ortaklığıyla, hukuksuz, usulsüz, gizli kapaklı bir süreç yürütülmesine, askeri tesisimizin peşkeşine karşıyız” diyor.

Altay Tankı’nın seri üretimi için yapılan ihaleyi BMC kazanmıştı. Ancak milli tankı üretecek olan şirketin, çok-uluslu bir niteliğe sahip olması eleştirilerin odağında; keza BMC’nin yüzde 49,9’u Katarlılara, yüzde 25,1’i Talip Öztürk’e, yüzde 25’i Ethem Sancak’a ait.

BMC ile 9 Kasım 2018’de imzalanan sözleşme uyarınca şirketin seri üretim sonucu ilk tankı 18 ay içerisinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne teslim etmesi gerekiyordu. Keza, ihaleyi gerçekleştiren Savunma Sanayi Başkanı, 9 Kasım 2018’de "İlk Altay tankı 18 ay aradan sonra kara kuvvetleri komutanlığına teslim edilecek’ diyerek kesin tarih zikretmişti.

Ancak Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir’in “motor bulunamadığı için üretimin başlatılamadığı ve 18 aylık sürecin işletilemediği” yönündeki açıklaması, meclisteki muhalefet partisi temsilcilerinin yoğun eleştirilerine konu oldu.

Özkoç süreci şu şekilde açıklıyor:

“İhaleyi verdikleri BMC’nin Altay Tankı üretecek altyapısı, tecrübesi, insan kaynağı, fabrikası yoktu. Bu yüzden önce BMC’ye Karasu’da 2 milyon metrekare hazine arazisi bedava tahsis edildi, üzerine burada üretim yapabilsin diye KDV istisnasından nitelikli personel maaş desteğine kadar “süper teşvik” sağlandı. Olmadı. BMC’nin işin altından kalkamayacağı anlaşılınca, Altay Tankı’nı üretebilecekleri tek tesis; Tank Palet, BMC’ye ihalesiz, bedelsiz peşkeş çekildi. Fabrika, işçisiyle, mühendisiyle beraber devredildi. Buna rağmen, aradan geçen 14 ayda Altay Tankı için tek bir çivi çakılmamış. Bu gerçek bir skandaldır. Skandalı da Savunma Sanayi Başkanı’nın açıklamasıyla öğrendi tüm Türkiye.”

"TSK üretmeli"

Özkoç’a göre, Altay Tankı’nı Türk Silahlı Kuvvetleri üretmeli.

“40 kilometre menzilde nokta atışı yapabilen dünyanın en iyi obüslerinden Fırtına Obüsü’nü tasarlayan ve üreten Tank Palet, Altay Tankı’nı da üretebilir. Bir miktar altyapı yatırımıyla ordumuz, askerimiz, mühendisimiz, işçimiz deneyim ve potansiyeliyle bu işin üstesinden gelir. Daha fazla zaman kaybetmeden ülkemiz zarardan dönmeli, kendi ordusuna güvenmeli” diyor Özkoç.

Dolayısıyla CHP, tank yapım sürecinin doğru yürümediğini, askeri fabrikaların özelleştirilmemesi gerektiğini ileri sürüyor; ancak “zararın neresinden dönülse kardır” diyerek ordunun kendi gücü ve imkanlarıyla Altay Tanklarını üretebileceğini savunuyor.

Konu hakkında eleştirilere yanıt vermesi için ulaştığımız AK Parti Grup Başkanvekili Avukat Emin Akbaşoğlu ise, ısrarlı sorularımızı yanıtsız bıraktı.

Ancak, savunma politikaları uzmanı Arda Mevlütoğlu’na göre, “En azından ilk seri üretim kafilesinde (250 tank) motor ve transmisyon başta olmak üzere bazı önemli alt sistemlerin ithal olması planlanıyordu.”

Euronews Türkçe’ye konuşan Mevlütoğlu, milli tankın TSK tarafından üretilmesine ise temkinli yaklaşıyor:

“TSK'ya ait Arifiye ve Kayseri tesislerinde ciddi altyapı var, ancak bunun ekonomikliği ayrı konu” diyor savunma analisti.