Merkez'in dövize müdahalesi yetmedi

Dolardaki rekora paralel Merkez Bankası da müdahale rekoru kırdı. Banka, geçen yıl piyasaya 145 ihalede 17.6 milyar dolar satarken, dolarda düşüş yerine artış oldu

Son günlerde yaşanan yargı-siyaset geriliminin de etkisiyle 2.20 TL’ye kadar çıkan dolar, Merkez Bankası’nın tüm müdahalelerine rağmen bir türlü düşmüyor. Geçen yıl doların düşmesi için açtığı 145 ihalede toplam 17.6 milyar satan Merkez Bankası’nın tüm çabalarına rağmen dolarda 24 kuruş artış yaşandı.

FED, GEZİ DERKEN...

Mayıs ayında ABD Merkez Bankası’nın (Fed) tahvil alımlarını azaltabileceği endişesiyle başlayan dolardaki yukarı yönlü hareket, bütün gelişmekte olan ülkeleri etkilediği gibi Türkiye piyasalarında da yankılandı. Türkiye’de doları etkileyen bir diğer önemli gelişme ise mayıs sonunda başlayıp yaklaşık bir ay kadar tüm Türkiye’yi etkisi altına alan Gezi olayları oldu. Gezi olaylarıyla piyasadaki çalkantı artarken Merkez Bankası da, doların ateşini söndürmek için piyasaya dolar satmaya başladı.

50 MİLYONLA BAŞLADI

Merkez Bankası, doların tansiyonun düşürmek için geçen yıl ilk döviz satım ihalesini 11 Haziran’da açtı. O gün yaptığı ilk ihalede 50 milyon dolar satan Merkez Bankası’nın ihalesine 77 milyon dolar teklif gelirken, ortalama 1.8917 TL fiyat oluştu. Banka aynı gün dört ihale daha açtı ve hepsinde de 50’şer milyon dolar sattı. O gün toplam 250 milyon dolar satan Merkez Bankası’nın yaptığı ihalelere toplam 624 milyon dolar teklif gelirken, ortalam 1.8913 TL fiyat oluştu. Merkez Bankası, 20 Haziran’da düzenlediği altı ihalede ise 350 milyon dolar sattı. Dolar ise o tarihte 1.9243’e çıktı.

1 GÜNDE 2.2 MİLYAR

Fed kaynaklı çıkışın önüne geçemeyen Merkez Bankası, bir gündeki en yüksek satışını ise 8 Temmuz’da gerçekleştirdi. Merkez Bankası, o gün düzenlediği yedi ihalede piyasaya 2.250 milyon dolar satarken, ihalelere toplam 3 milyar 952 milyon dolar teklif geldi. Dolar ise o tarihte bir kuruş gerilemeyle 1.9441 TL’ye geriledi.

Merkez Bankası, 10 Temmuz’da düzenlediği altı ihalede 1 milyar 300 milyon dolar satarken dolar fiyatı değişmedi. O gün bir ihalede 650 milyon dolarla en yüksek satışı gerçekleştirdi.

ARALIKTA 4.6 MİLYAR

Ağustos ayında Fed’in açıklamalarına karşı doları ‘aslanlar gibi’ savunacaklarını açıklayan Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, tutmayan 1.92’lik dolar kuru tahminini yaparken, aylar sonra Fed Başkanı’nın para musluklarını ocak ayı itibariyle kademeli olarak kısacaklarını açıklamasıyla dolar tekrar yükselişe geçti. Erdem Başçı kur tahmininde yanıldığını belirtirken, dolardaki yükselişe karşı tedbir için ocak sonuna kadar 6 milyar dolar satacaklarını açıkladı.
Aralık ayının 24’ü ile 31’i arasında Merkez Bankası, 3 milyar dolar satarken, dört gün 450, iki gün ise 600 milyon dolarlık satış gerçekleşti. Aralık ayının genelinde ise, temmuz ayından sonraki en büyük satış rakamına ulaşıldı. Aralıkta toplamda 4 milyar 670 milyon dolarlık satış gerçekleşti.

GEÇEN YIL 24 KURUŞ ARTTI

Merkez Bankası, 11 Haziran-31 Aralık arasında, 17 milyar 610 milyon dolar piyasaya satarken, aynı dönemde dolarda 24 kuruşluk yükseliş yaşandı. Banka, 6 Ocak 2014 itibariyle de üç ihalede 300 milyon dolar sattı ve dolar fiyatı 2.18.08 oldu. Böylece dolardaki yükseliş 11 Haziran 2013-06 Ocak 2014 arasında 28 kuruşu buldu.

BAŞÇI’DAN GERÇEKÇİ TAHMİN BEKLİYORUZ

Uludağ İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Orhan Gençoğlu, dövizdeki hareketliliğe dikkat çekerek, Merkez Bankası’na yüklendi. Gençoğlu, “Kurlardaki belirsizlik maliyet artışı yaratıyor ve ihracat hedefine ulaşmayı zorlaştırıyor. Merkez Bankası Başkanı’nın da döviz tahminini daha dikkatli yapması gerek. İthalatçı ve ihracatçıyı zor durumda bırakmaması gerek. Yapılacak tahminleri gerçeğe uygun olmalı, çünkü ihracatçılarımız Merkez Bankası açıklamalarını yakinen takip ediyor ve bu doğrultuda kararlar alıyorlar” dedi.