Merkez Bankası kararı neden önemli?

Merkez Bankası’nın bu haftaki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizini sabit tutması beklense de, geçen günlerde atılan sıkılaştırma adımlarının sürmesiyle fonlama maliyetinin yükselmeye devam edeceği öngörülüyor.

Reuters’ın 16 kurumun tahminleriyle yaptığı ankette medyan beklentisi TCMB’nin politika faizini %8.25’te sabit tutacağına işaret ederken, beş ekonomist bankanın faiz artırımına gitmesini bekliyor. Artış tahminleri ise 25 ila 175 baz puan arasında değişiyor. 16 katılımcıdan 11’i ise politika faizinin sabit tutulacağını öngörüyor.

GLP ORANINDA ARTIŞA GİDİLEBİLİR

Reuters anketindeki iki katılımcı ise Ağustos ayı için haftalık repo faizinde artış tahmin etmemesine karşın gecelik vadede borç verme ve geç likidite penceresi oranlarında artışa gidileceği görüşünde.

TCMB’nin mevcut sisteminde politika faizi %8.25 seviyesinde. Banka aksi bir açıklama yapmadığı sürece faiz koridorunun alt ve üst bandı politika faizinin 150 baz puan üzerinde bulunuyor. Geç likidite penceresi (GLP) ise politika faizinin 300 baz puan yukarısında.

GEÇEN YIL FAİZLER YÜZDE 24’E ÇIKMIŞTI

Yavaşlayan ekonomiyi canlandırmak için geçen yıl Temmuz ayında Faiz indirimlerine başlayan Merkez Bankası, korona virüs salgını sırasında da faiz indirimlerini sürdürdü. Banka Murat Uysal başkanlığında politika faizini bir yıldan kısa bir sürede %24’ten %8.25’e çekti.

Enflasyondaki artışla birlikte piyasanın ve TCMB’nin enflasyon tahmini arasındaki makas açılmaya başladı ve piyasanın tahmini çift haneye ulaştı. Bunun ardından, Merkez Bankası geçen ay yıl sonu enflasyon tahminini 1.5 puan artışla %8.9’a yükseltti.

Ancak TCMB’nin politika faizinin bir süredir enflasyonun 4 puan altında kalması ve lokal yatırımcılarının TL mevduat getirisi elde edememesi nedeniyle dövize, altına ve son dönemde bu araçları barındıran yatırım fonlarına yönelme eğilimi belirginleşti.

3 HAFTADA HESAPLARA 15.5 MİLYAR DOLAR GİRDİ

Lokaller altın ve döviz cinsi varlıklarını 3 haftada 15.5 milyar dolar artırırken TCMB’de bu aşamada ek sıkılaştırma adımlarını devreye alarak fonlama maliyetini yükseltmeye başladı.

TCMB’nin piyasaya sağladığı ortalama fonlama maliyeti 16 Temmuz’da politika faizinin 90 baz puan altına yani %7.34’e kadar gerilemişti. Ancak ek sıkılaştırma adımlarıyla beraber fonlama maliyeti Cuma günü itibarıyla %9.06’ya yükseldi. TCMB’nin likidite sıkılaştırma adımları geleneksel yöntemle gerçekleştirdiği repo ihalesi ile dün de devam etti.

Dün geleneksel yöntemle yapılan repo ihalesinde 10 milyar TL’lik tutar için TCMB ilk kez piyasayı GLP faizine eş değer olan %11.25 seviyesinden fonladı.

Liranın geçtiğimiz haftalarda sert bir şekilde değer kaybetmesiyle birlikte başlayan süreçle birlikte Merkez Bankası’nın piyasalarda politika faizinde artışa gideceği tahminleri güçlenmişti. Ancak bu beklentiler bu ay için Reuters anketinde azınlıkta kaldı. İlgili beklenti TCMB’nin beklenti anketinde de görülmüştü.

TALİMATLARI YERİNE GETİRMEYEN BAŞKAN KOVULMUŞTU

Ekonomistler ayrıca Merkez Bankası’nın üzerinde faiz artırmamak için politik baskı olduğunu da dile getiriyor. 17 yıldır görevde olduğu sürede ucuz kredi ve hızlı büyüme sağlayan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, yüksek faizlerin enflasyona neden olduğu şeklindeki alışılmışın dışında görüşü benimsiyor. Erdoğan talimatlarını yerine getirmediği için TCMB’nin bir önceki başkanını görevden almıştı.

Reuters anketindeki ek sıkılaştırma adımları sonrası TCMB’nin ortalama fonlama maliyetinin ay sonundaki seviyesine ilişkin 12 katılımcının tahminlerin medyanı ise %10.13 seviyesinde. Tahminler ise %9 ila %11.25 arasında değişiyor.

Brown Brothers Harriman stratejisti Win Thin, Merkez Bankası’nın politika faizini yükseltmesini beklemek için henüz erken olduğunu söyledi. TCMB’nin son zamanlarda bankalara daha yüksek faizle fonlama sağladığını kaydeden Thin, “Bunun (politika faizi artışı) yerine banka, bu yılın devamında eninde sonunda direkt olarak faiz artırmaya zorlanmadan önce muhtemelen daha fazla örtülü faiz artışını deneyecektir” dedi.

Reuters anketindeki 9 tahmine göre ortalama fonlama maliyetinin yılsonunda ise %11.50 seviyesinde yükselmesi bekleniyor. Tahminler %10 ila %13.75 bandında yer alıyor.

Beş ekonomist haftalık repo faizinin yılsonuna kadar 8.25% seviyesinde sabit kalacağını öngörse de, ankete katılan diğer dört ekonomist bu oranın 75 ila 375 baz puan arasında artırılacağını tahmin ediyor.