Merkez Bankası devalüasyonla ilgilenmiyor!

Milliyet ekonomi yazarı Yaman Törüner bugünkü köşesinde ekonomi yöneticilerinin ve Merkez Bankası'nın yurtiçi piyasalarda olan olumsuz gelişmeleri görmezden geldiklerini savundu. Törüner'e göre, "Dünyada parasının değeri en hızlı ve büyük ölçüde düşen dördüncü ülke olduk" ama ekonomi yöneticileri ve Merkez Bankası devalüasyonla hiç ilgilenmiyor. İşte Törüner'in o yazısı;

B.I.S. verilerine göre, son 6 ayda uluslararası bankalardan Gelişmekte Olan Ülkelere (GOÜ) para akımı ciddi biçimde zayıfladı. Aşağıdaki tablo, milyar dolar cinsinden bu yılın birinci çeyreği ile üçüncü çeyreği arasındaki miktarsal değişimi gösteriyor.

Çin kaynaklı olarak başlayan küresel volatiliteye bizdeki politik belirsizlik de eklenince, ülkemizdeki ekonomik beklentilerde ciddi geri çekilmeler yaşandı. Bu gelişmelere bağlı olarak, bütün dünyada ve bizde, para birimleri ve yerel aktifler değer kaybediyor.

Ekonomi yöneticilerimiz

Küresel ticaret hacminin düşmesi, mal ve hizmet talebinde genel bir azalma olarak kendisini gösteriyor. Bu gelişmede ulusal para birimlerinin değer kaybetmesinin de etkisi var. Bizde de hem ithalat hem de ihracat düşüyor. Bizim ekonomi yöneticilerimiz ise, “İyiyiz, iyiyiz; dış ticaret açığımız ve cari açığımız düşüyor” açıklaması yapıyorlar.

Dünyada parasının değeri en hızlı ve büyük ölçüde düşen dördüncü ülke olduk. Ekonomi yöneticileri ve Merkez Bankası devalüasyonla hiç ilgilenmiyor. Merkez Bankası, birkaç gün once yaptığı açıklamada, “Başarılıyız; kredi hacmini düşürdük” dedi. Oysa, bankalar, önlerini görünceye kadar kredi verip, risk almak istemiyor. Bu gidiş, büyümeyi ciddi biçimde etkileyecek; artan kur, enflasyonu arttıracak. Ülkeden sermaye ve nakit çıkışı artacak.

Kişi başı milli gelir

2009 yılında 8.500 dolar olan Kişi Başı Milli Gelir’imiz (KBMG) 2011 yılında, 10.400 dolara; 2012 yılında, 10.500 dolara ve 2013 yılında 10.800 dolara çıkmıştı. KBMG, 2014 yılında 10.500 dolara; 2015 yılının temmuz sonunda ise 9.200 dolara düştü. Gittikçe fakirleşiyoruz. Geçmiş 12 yılda elde ettiğimiz kazanımlarımızı kaybediyoruz.

Sermaye akımlarının güçlü olduğu dönemler KBMG’imizi de yükseltti; şimdi, rüzgâr ters yönden esiyor. Önümüzdeki dönem, genel borç yükümüzün daha da artacağı, pahalı kredi bulunabilecek, faizlerin artacağı bir dönem olacak.