Merkez bankalarından bankalara iklim baskısı

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Tüm dünyada merkez bankaları yeşil politikalara yöneliyor. Yakın zamanda düzenleyiciler için gerçekleştirilen “Yeşil Kuğu” konferansında dünyanın önde gelen merkez bankacıları, iklim değişikliğiyle mücadelede oynamaları gereken bir rol olduğunu kabul etti. Ancak hangi önlemler öncelikli olmalı? Ve merkez bankalarının eylemleri yüksek karbon emisyonlu şirketlerin sermaye maliyetini ne kadar değiştirmeli?

UBS CEO’sunun danışmanlarından Huw Van Steenis, iklim konusundaki stres testinin, finansal sistemi harekete geçirmek için en güçlü araç olabileceğini düşünüyor. Önümüzdeki yıl birçok merkez bankası bankalar, sigorta şirketleri ve emeklilik fonları üzerinde İngiltere Merkez Bankası’nın liderliğinde bir iklim geçişi stres testi başlatacak.

Bu harekette yer alacak bankalar arasında Avrupa Merkez Bankası ve Avusturalya, Kanada, Japonya ve Singapur merkez bankaları da var. Bu testler şirketler arasında sermaye maliyetini yeniden belirleme konusunda oldukça tetikleyici olacak. Yatırımcılar ise bu uygulamaların ötesine geçmek isteyecek. Stres testleri finansal krizden bu yana finansal düzenlemelerde en dikkat çekici değişimlerden biri oldu.

Financial Times’ın haberine göre, bu testler kriz simülasyonu yapan bankalar için sermaye ve operasyonel planlamanın hızını belirliyor ve bu yolla koruma sağlıyor. Bunlar ise pandemi sürecinde merkez bankalarının gösterdiği direnç için merkezi konumdaydı. İklim konusundaki stres testlerinin benzer bir şekilde etkili olup olmayacağı ise merak konusu.

Merkez bankacıları iklim konusunda politika yapıcı değil ancak veri ve senaryo analizi talepleriyle birlikte iklim risklerini de finansal risk olarak değerlendirecek bir değişime imza atabilirler. Bu nedenle Van Steenis 2019 yılında İngiltere Merkez Bankası’na risk yönetimi konusuna iklim ölçütlerini de eklemelerini tavsiye etmişti.

Yakın zamanda Fransa Merkez Bankası tarafından başlatılan bir uygulamada, merkez bankalarının iklim mücadelesine verecekleri katkının etkilerinin bir modelini görmüş olduk. Uygulamada ekstrem hava koşulları nedeniyle ilgili sigorta taleplerinin 2050 yılında beş kat artacağı ortaya çıktı. Fransa Merkez Bankası’na göre bu kayıpları telafi etmek için primlerin %130 ila %20 artış göstermesi gerekecek.

Testler aynı zamanda sigorta maliyetleri artarken, sigortaya erişim konusunda uçurumların da oluşacağını gösteriyor. Bir diğer ders ise geçiş sürecini yönetme konusunda ortaya çıktı. Bankaların karşı karşıya kalacak olduğu riskler “orta düzeyde” olarak belirlendi.

Bu senaryoya göre, testler kredi kayıpları 2050 yılında üç kat artış gösterecek. Pandemi sürecinde ise artış iki kat olarak kaydedildi. Ancak portföylerin yalnızca %10’unun en hassas sektörlerde bulunduğu göz önüne alındığında, toplam kayıpların %25 ila %33 artış gösterebileceği düşünülüyor.

Şimdiden kredi piyasaları daha düşük karbonlu bir ekonomiye geçişi fiyatlıyor. Oxford Üniversitesi’nde Ben Caldecott ve ekibi tarafından yürütülen bir çalışmaya göre kömür başta olmak üzere yeni fosil yakıt altyapılarını finanse etmenin maliyeti yükselirken, yenilenebilir enerji finansmanlarının maliyeti hızla düşüyor.

finansgundem.com'un derlemesine göre, geçtiğimiz on yılda kömür madenleri için finansman maliyetleri %38 artış gösterirken, kömürle çalışan santraller için %54 arttı. Bununla birlikte yenilenebilir enerji projelerinin finansman maliyetleri düştü. Bundan sonra ise yüksek riskli kredileri bulunan bankaların ve sigorta şirketlerinin sermaye yükümlülükleri gelecek beş yılda makul görünüyor.

Birçok merkez bankası başlatılacak kapsamlı uygulamanın bankaların sermaye tamponlarını etkilemeyeceğini söylüyor. Yine de yüksek miktarda karbon emisyonları bulunan bankalar için uzun vadeli finansman maliyetinin sert bir yükseliş göstermesi bekleniyor.

Uzman Ekonomist faiz kararını yorumladı

Credit Suisse’te kan kaybı devam ediyor

Faiz kararı sonrası doların ilk tepkisi