Merkez bankaları için 2019 nasıl geçti?

2019 boyunca ticaret savaşları ile alevlenen küresel ekonomide yavaşlamanın getirdiği korku ve endişe merkez bankalarının güvercin taraflarını öne çıkarmaların sağladı.

2019'da en çok konuşulan merkez bankası şüphesiz Fed oldu. ABD Başkanı Donald Trump'ın sayısız tweet'inin yarattığı baskı altında ilerleyen Fed başkanları, yıl boyunca 3 kez faiz indirimine giderek dünya para politikasında gevşeme yanlısı bir trend başlattı.

Fed 2019 boyunca politika faizini 31 Temmuz, 18 Eylül ve 30 Ekim'de 25'er baz puan faiz indirerek 1,50-1,75 aralığına çekti. Yıl boyunca repo ve benzeri ek araçlarla piyasaya likidite sağlayan Fed, yılın son toplantısını 11 Aralık'ta gerçekleştirirken Faiz oranlarını bu toplantıda sabit bırakmayı tercih etti. Böylece Fed üyelerini sık sık karşı karşıya getiren gevşeme trendinde sona gelindiğinin sinyalleri verilmiş oldu.

2019'da faiz indirimlerinin fikir ayrılıklarına sebep olduğu tek banka Fed olmadı. Tutanaklarda ortaya çıkan sert fikir ayrılıklarına rağmen Avrupa Merkez Bankası (AMB), 12 Eylül toplantısında mevduat faiz oranlarını 10 baz puan indirerek – yüzde 0,50'ye çekti; parasal genişleme politikasını da yeniden başlayacağını duyurdu. Banka, varlık alım programı dahilinde 1 Kasım'dan itibaren her ay 20 milyar euro tahvil alımı yapacağını duyurdu. Avrupa'da süregelen yavaşlama ile baş etmeye çalışan AMB'nin yeni başkan Christine Lagarde liderliğinde neler yapacağı ise henüz merak konusu.

Gelişmiş ülkeler arasında indirimlere karşı çıkan ender bankalardan biri İngiltere Merkez Bankası (BoE) oldu. BoE faiz oranını 0,75 olarak başladığı 2019'u bir türlü sonlanmayan Brexit süreci ve beklenmeyen bir genel seçime rağmen aynı oranla bitirdi.

Gelişmiş ülke merkez bankalarından cesaret alan gelişen ülke piyasalarında da yılın trendi faiz indirimleri oldu. Yıl boyunca Brezilya 200, Arjantin 500, Endonezya 100, Rusya ise 150 baz puan faiz indirimine giderken Türkiye de güvercinleşen atmosfere ayak uydurdu; faiz oranında toplam 1200 baz puanlık indirime gitti.

2019'da merkez bankalarını tek zorlayan şey ekonomik yavaşlama olmadı. politikacıların yıl boyunca sıklıkla para politikası hakkında fikir sundukları 2019, ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan gibi liderlerin düşük faiz yanlısı söylemleriyle yıl boyunca manşetlerden inmedikleri bir yıl oldu.

Peki 2019'a hükmeden faiz indirimleri 2020'de de sürecek mi? Uzmanlar küresel ekonomide yavaşça düzelen görünümün ve ilk faz ticaret anlaşması ile yeşeren ticaret umutlarının 2020'de merkez bankalarına faiz indirimlerini rafa kaldıracak ortamı yaratabileceği görüşünde. Tüm kargaşaya rağmen son sözü her zaman olduğu gibi 2020'de de yine merkez bankaları söyleyecek.