Merkez 3.6 milyar dolarlık satışın formülünü açıkladı

Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Erkan Kilimci’nin geçen hafta başında yaptığı açıklama ile duyurduğu Türk Lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım ihaleleri bugün başlıyor. Merkez Bankası, bir ay vadeli 150 milyon dolar, 100’er milyon dolar vadeli 3 ay ile 6 ay vadeli ihale düzenleyecek. Bu arada Merkez Bankası’nın blog sitesi olan Merkezin Güncesi’nde sisteme yönelik açıklayıcı bilgiler yer aldı. Yazıda sistemin nasıl işleyeceğinin de formülü verildi.

3 MİLYAR DOLARLIK

Merkez Bankası reel sektörün kur riskini yönetmek için bu yılın sonuna kadar 3 milyar dolar tutarında TL uzlaşmalı vadeli döviz ihalesi düzenleyecek. 15 dakika sürecek ihaleye, miktar ve vadeli kur içerecek şekilde teklif verilecek. Her bir bankanın ihalede verebileceği maksimum teklif tutarı toplam ihale tutarının yüzde 20’si ile sınırlı olacak. Merkez Bankası’nın blog sitesinde dün yayımlanan “Türk Lirası Uzlaşmalı Vadeli Döviz Alım-Satım İhalelerine’ne Genel Bakış” başlıklı çalışmada, ihalelerin reel sektörün basit, derinliği olan ve etkin bir ürüne erişimini kolaylaştırarak döviz kuru riskini yönetme kapasitesini artırmasının beklendiği ifade edildi.

Çalışmada, sistem, “Vadeli döviz alım-satım işlemleri, bir para biriminin diğer bir para birimi karşısında önceden belirlenmiş bir vade sonunda gelecekteki değerini bugün itibarıyla üzerinde anlaşılan fiyattan alma veya satma yükümlülüğü getiren bir türev üründür” şeklinde tanımlandı. Çalışmaya göre; bankalar Merkez Bankası’ndan aldıkları dövizleri döviz kuru riskine karşı finansal koruma sağlama adına reel sektöre ya da yurtdışı piyasalara ters pozisyon olarak aktarabilecek. Vade tarihindeki spot kurun ihalede oluşan kur seviyesinin üzerinde gerçekleşmesi durumunda, Merkez Bankası karşı tarafa spot kur ile vadeli kur fiyatı arasındaki farkı TL olarak ödeyecek. Vade sonunda spot döviz kurunun üzerinde anlaşılan seviyenin altında gerçekleşmesi halinde ise, Merkez Bankası karşı taraftan ödeme tahsil eden konumda olacak. Her iki durumda da vade tarihinde herhangi bir döviz ödemesi gerçekleştirilmeyecek.

DERİNLİK KAZANDIRACAK

MERKEZ Bankası’ndan Uğur Namık Küçük, İbrahim Ethem Güney, Doruk Küçüksaraç’ın hazırladığı çalışmada, TL uzlaşmalı vadeli döviz alım-satım ihalelerinin finansal piyasalarda mevcut olan vadeli döviz işlemlerine derinlik kazandıracağı belirtilerek, “Merkez, net döviz uzun pozisyonun avantajını kullanarak vadeli döviz piyasalarında yeni bir aktör olarak işlem hacim ve sürekliliğinin artmasına katkıda bulunacak. Böylelikle piyasa derinliği ve etkinliğinin artmasını sağlayabilecektir. Bankalar Merkez Bankası’ndan sağladıkları vadeli döviz uzun pozisyonları tezgâh-üstü piyasalarda reel sektöre veya yurtdışı piyasalarda satış yönünde devredebilecektir. Bu bakımdan ürün yurtiçi finansal piyasalarda dönem dönem yaşanan dalgalanmalar karşısında artabilen hedge davranışının piyasa oynaklığı üzerindeki etkisini dengelenmede katkı sağlayacaktır. İlgili ürünün döviz kurlarında gözlenen oynaklıkları yumuşatma yoluyla mevcut politikalara destekleyici yönde yarar sağlayarak fiyat istikrarına katkı verebileceği de değerlendirilmektedir” denildi. (Hürriyet / Neşe Karanfil)