Lübnan'da ekonomik kriz endişe veriyor

Lübnan'da temel ihtiyaca yönelik buğday, ilaç ve petrol ürünlerinin ithalatı için piyasaya düşük kurdan dolar sağlayan Merkez Bankasının bu desteği kesebileceği yönündeki açıklamaları tedirginliğe neden oldu.

Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame, ülkedeki döviz rezervinin en düşük seviyede olduğunu belirterek, temel ihtiyaca yönelik mallarda döviz desteğinde düzenlemeye gidileceğini açıkladı.

Ülkenin yerel para birimi Lübnan lirası, Merkez Bankasının kuru sabit tutmasına rağmen her geçen gün değer kaybediyor. Resmi kura göre 1 ABD doları 1515 Lübnan lirası olsa da karaborsada 8 bin 100 liranın üzerinde işlem görüyor.

Lübnan'da para biriminin değer kaybetmesiyle artan tüketici fiyat endeksi (TÜFE), ekim ayı itibarıyla yıllık bazda yüzde 136'ya ulaştı.

Uzmanlar, ülkede temel ihtiyaca yönelik mallarda döviz desteğinin kaldırılması durumunda neler olabileceğini ve yapılması gerekenleri değerlendirdi.

İstikrar ortamı ve güven sağlanmalı
Lübnan İşçi Sendikaları Birliği Başkanı Bişara el-Esmer yaptığı açıklamada, "Temsilciler Meclisine toplumsal bir felakete yol açacağını düşündüğümüz desteğin kaldırılmasına karşı olduğumuzu ilettik." dedi.

Esmer, temel ihtiyaca yönelik mallarda döviz desteğin kaldırılması durumunda, bunun ekonomik olarak orta ve alt sınıfa olumsuz yansımaları olacağını belirtti.

Çözüm için istişarenin zorunlu olduğunu vurgulayan Esmer, şunları söyledi:

"Bu krizin çözümü, gerekli önlemleri alacak bir hükümetin kurulması ve siyasi istikrar ortamının buna eşlik etmesiyle mümkün olabilir. Krizden çıkış, yalnızca hükümetin içerde ve dışarda güven vererek dünya ve uluslararası kuruluşlarla iş birliği yaparak köklü çözümleri ekonomiye yansıtmasıyla sağlanabilir."

Merkez Bankasının temel ihtiyaca yönelik mallarda döviz desteğini kaldırdığını açıklaması durumuna tepki göstereceklerini ifade eden Esmer, "Bu konuda bir karar açıklanır açıklanmaz sokaklara çıkacağız. Çünkü bu kabul edilemez." diye konuştu.

Destek dengelenmeli
Lübnanlı ekonomi uzmanı Patrick Mardini ise Merkez Bankasının temel ihtiyaç ürünlerinde sağladığı döviz desteğinin bazen farklı amaçlarla kullanıldığına dikkati çekti.
 
Mardini, "Lübnan'daki desteğin dengelenmesi gerekiyor. Zira bu destek tüm vatandaşlara ulaşamıyor ve bazı kişiler bu destekle ucuza aldıkları malları yurt dışına kaçırabiliyor." ifadelerini kullandı.

Merkez Bankasının uyguladığı destek politikasının mutlaka revize edilmesi gerektiğini belirten Mardini, "Merkez Bankası bu desteği verirken rezervlerini kullanarak yapıyor. Merkez Bankası artık ihtiyat rezervi olan 17 milyar dolardan harcamaya başladı." dedi.

Lübnan'da derinleşen ekonomik kriz
Kamu borcunun 90 milyar doları aştığı Lübnan, 1975-1990 yıllarındaki iç savaştan bu yana en büyük ekonomik krizlerden birini yaşıyor.

Ekonomik kriz nedeniyle 2019 yılının ekim ayından bu yana artan döviz ihtiyacı ve kurdaki düşüş neticesinde döviz rezervleri hızla azalıyor.

Siyasi güçler ile yöneticileri ekonomik krizin nedeni olarak gören halk, uzun yıllardır yönetimi paylaşan mezhepsel siyasi partilerin yer almadığı, teknokratlardan oluşan küçültülmüş bir hükümetin kurulmasını talep ediyor.