Kurum, Karadeniz için iklim eylem planını açıkladı

İklim değişikliğiyle mücadelede Türkiye ilk adımı Karadeniz Bölgesi’nde attı. Çevre veşehircilik Bakanı Murat Kurum, Trabzon’da Karadeniz İklim Değişikliği Eylem Planı’nı açıkladı. Plana göre, öncelikli olarak Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin’de dere yataklarında bulunan binalar tespit edilecek ve bu binalar taşınacak. Yüksek heyelan riski olan bölgelerdeki binalar tespit edilecek ve bu bölgelerde inşaa faaliyetlerine izin verilmeyecek.

Yerel yönetimlerin uhdesinde olan ömrünü tamamlamış köprüler tespit edilerek kaldırılacak.Karadeniz Sahil Yolu’nda ve risk altında olan karayollarının altyapısının belli noktalarında ani oluşan taşkınların denize iletilmesini sağlayan su hatları ve tüneller oluşturulacak.Tüm köy yolları 1 yıl içinde gözden geçirilecek.Bölgedeki yapılaşmada enerji verimli, iklim duyarlı ve ekolojik özellikli yerel yapı malzemelerinin kullanımı özendirilecek ve yaygınlaştırılması desteklenecek.Bölge genelinde yol yapımında geçirgen materyaller kullanılması teşvik edilecek.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Trabzon’da iklim değişikliğine karşı atılacak adımları içeren Karadeniz Bölgesi iklim Değişikliği Eylem Planı’nı açıkladı. 11. Kalkınma Planı’nda iklim değişikliği ile mücadeleye yer verildiğini belirten Kurum,”Devlet olarak, iklim değişikliğinin ülkemizdeki olumsuz etkilerini en aza indirgemek için tüm kurum ve kuruluşlarımız, Bakanlıklarımız, Sivil Toplum Örgütlerimiz, üniversitelerimiz bu konuda çok daha etkin rol alacak” dedi.

Deniz suyu sıcaklığı son 40 yılın en yüksek seviyesinde

Bakanlık olarak Türkiye’nin 7 bölgesi için ayrı ayrı İklim Değişikliği Eylem Planı hazırlayacaklarını söyleyen Kurum, önceliğin Karadeniz’e verildiğini belirtti.Kurum, ”Deniz suyu sıcaklığının son 40 yılın en yüksek seviyesinde gözlenmesi, buna bağlı olarak yağışların artması, bölgenin engebeli yapısı nedeniyle afet riskinin artması, can ve mal kaybı yaşanmasından dolayı önceliği Karadeniz Bölgemize verdik” diye konuştu. Bakan Kurum, diğer bölgelerde de çalışmaların süratle devam ettiğini ve 6 ay içinde her bölge için hazırlanan eylem planlarını kamuoyuyla paylaşacaklarını söyledi.

15 maddelik Karadeniz Eylem Planı

Bakan Kurum, Karadeniz İklim Değişikliği Eylem Planı’nda atılacak adımları şöyle sıraladı:

-Mekânsal strateji planı ve bütün ölçeklerdeki mekânsal planlar iklim değişikliği parametreleri dikkate alınarak hazırlanacak.Bölgeye ait Mekânsal strateji planları çerçevesinde alt ölçekli planlar revize edilecek. Bu revize işlemi biter bitmez de bahsedilen 6 ilimizdeki belediyelerden alt ölçekli planların gözden geçirilmesini isteyeceğiz.

-Trabzon, Rize, Ordu, Giresun, Artvin ve Samsun illeri öncelikli olmak üzere dere yataklarında yer alan binalar tespit edilecek ve uygun alanlar için kamulaştırma ve taşıma süreci planlanacak.Trabzon, Rize, Ordu, Giresun, Samsun ve Artvin illerinde öncelikli olarak dere yataklarında yer alan binaların tespit çalışmalarına başladık.Bölgede yaklaşık 19 Bin akar dere, 131 Bin de kuru dere bulunuyor. 6 ilimizde bulunan ve birinci derece risk grubundaki 367 derenin taramasını bitirdik. Temmuz ayı sonuna kadar tüm derelerin taramasını bitireceğiz. 1430 kilometre yol üzerinde de inceleme yaptık. Dere yatağında bulunan ve iklim değişikliği nedeniyle risk altında olan, acil ve öncelikli taşınması gereken 1950 adet bina tespit ettik.Riskli bölgelerde yaşayan 2000 aileyi, kentsel dönüşüm kapsamında yapacağımız konutlara taşıyacağız. Bundan böyle Karadeniz Bölgemizde dere yatakları ve riskli bölgelerde kentsel dönüşüm çalışmalarımızı, yeni bir yol haritasıyla başlatıyoruz. İlk olarak, Trabzon Araklı merkezde tespit edilen Özgen ve Yolgören mahallesinde 200 konutun inşaatına TOKİ Başkanlığımız başladı.Bakanlığımıza bağlı TOKİ Başkanlığımız eliyle bu riskli bölgelerde 2023 yılına kadar15 Bin konut inşa edeceğiz. Dere yatağında bulunan binaların taşınması sürecinde hiçbir mağduriyet yaşanmayacak. Taşınma ve kira yardımı başta olmak üzere her türlü desteği kardeşlerimize sağlayacağız.

-Yüksek heyelan riski bulunan bölgelerde yer alan binalar tespit edilerek uygun alanlara taşınacak ve bu bölgelerde inşa faaliyetlerine izin verilmeyecek.

-Yerel yönetimler uhdesindeki ekonomik ömrünü tamamlamış veya yetersiz kesit genişliğine sahip köprülerin önceliklendirme yapılarak kaldırılması için tespit çalışmaları yapılacak. Tespit çalışmalarını yaparken Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığımızla görüşülerek koordinasyon sağlanacak.

-Karadeniz Sahil Yolu’nun yağış sularının denize ulaşmasına engel olan bölümlerinde menfezlerin kapasitesi artırılacak. Karadeniz Sahil Yolu’nun sel sularının denize ulaşmasına engel olan bölümlerinde menfez ve köprülerin kapasitesi ve sayılarının arttırılması için ilgili Bakanlıklarla ortaklaşa işbirliği halinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İklim Değişikliği kaynaklı afetler, köyleri şehirlere bağlayan veya birbirine bağlayan yolları da tahrip etmektedir. Hem bu yolları kullanılamaz hale getirmekte hem de can ve mal kaybına neden olmaktadır. Öncelikle 1 yıl içerisinde tüm köy yolları gözden geçirilerek bu yolların tahrip olmasının en büyük nedeni olan köprü, viyadük gibi yapıların onarımını İller Bankamızla birlikte ilgili belediyelerimizle gerçekleştireceğiz.Dere yatakları ve heyelan alanlarındaki mevcut yollar için alternatif yol güzergahları araştırılacak veya bu yollar güçlendirilecek.

-Karadeniz Sahil Yolu’nda ve risk altında olan karayollarının altyapısının belli noktalarında ani oluşan taşkınların denize iletilmesini sağlayan su hatları ve tüneller oluşturulacak.

-Dere yataklarının doğal yapısının bozulmaması için bölgede faaliyet gösteren tesislerde denetimler sıklaştırılacak. Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde kalan alanlarda Büyükşehir Belediyelerince, İlçe Belediyesi Mücavir Sınırları içerisinde İlçe Belediyelerince, diğer alanlarda ise İl Özel İdarelerince, Bakanlığımız İl Müdürlükleri ile koordineli olarak dere yataklarından kontrolsüz malzeme alınmaması ve hafriyat dökülmemesi için gerekli önlemlerin alınması için denetimleri sıklaştırıyoruz.

-Kamu hizmeti veren binaların aşırı iklim olaylarından daha az etkilenecekleri şekilde kent planlarında yer seçimleri yapılacak. Hastane, okul, sağlık ocağı, kaymakamlık binaları gibi vatandaşlarımıza hizmet veren kamu binalarını riskli bölgelerden bir an evvel kaldıracağız.

-İklim Değişikliği ve etkileri konusunda yerel yönetimlere düzenli eğitimler verilecek.İklim değişikliğine bağlı olarak yaşanan sel, taşkın gibi afetlere karşı önlem alınmasını sağlamak ve ortak bilinci yükseltmek için,Bakanlığımız ve Bakanlığımız dışındaki teknik birimlerce vatandaşlarımıza ve yetkili birimlere eğitimler vereceğiz.

-Yağış suları ve kanalizasyon suları ayrık sistem haline dönüştürülecek.Altyapı projelerinde iklim değişikliği önemli bir parametre olarak göz önüne alınacak ve yeni dizayn kriterleri tanımlanacak.

-İçme suyu, atıksu arıtma ve atık depolama gibi kritik altyapı tesislerinin afet risk analizleri yapılacak.Bu bölgedeki belediyelerimiz, gerek Bakanlığımız gerekse de ilgili diğer Bakanlıklar ve bunlara bağlı kurum vekuruluşların görüşlerini alarak, altyapı tesislerinin afet risk analizlerinin hazırlanmasını isteyebilecekler.

-Doğal afet riski taşıyan alanlarda can ve mal güvenliği açısından erken uyarı sistemleri konusunda ilgili kurumlarla koordinasyon sağlanacak. Doğal Afet riski olan alanlarda erken uyarı sistemi kurulması için Yerel Yönetimlere de destek olacağız.

-Bölgedeki yapılaşmada enerji verimli, iklim duyarlı ve ekolojik özellikli yerel yapı malzemelerinin kullanımı özendirilecek ve yaygınlaştırılması desteklenecek.Yöresel mimaride enerji verimli, iklim duyarlı ve ekolojik özellikli yerel yapı malzemelerinin kullanımı özendirilecek ve yaygınlaştırılacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın taşra teşkilatında kurulacak komisyonlar tarafından yöresel mimariye uygun ve yerel malzeme kullanıldığına karar verilen projelerde, hiçbir vergi, resim, harç ve her hangi bir ad altında bedel alınmaması için gerekli yasal düzenlemenin yapılması için de çalışmalara başladık.

-Bölge genelinde yol yapımında geçirgen materyaller kullanılması teşvik edilecek.

-Atıkların dere yataklarında ilave yük oluşturmaması için bölgede atık yönetimi ve sıfır atık uygulamaları yaygınlaştırılacak.