Küresel merkez bankalarının büyük sınavı

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Küresel merkez bankaları son dönemlerin en kritik haftalarından birine giriş yaptı. CNN Business yazarı Julia Horowitz’e göre merkez bankalarının bu hafta ve bundan sonraki süreçte alacakları kararlar küresel ekonominin geleceği için oldukça kritik olacak. Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre Horowitz küresel ekonominin normale dönüş sürecinin daha eşitsiz bir biçimde gerçekleşeceğine dikkat çekiyor. İşte Horowitz’in o yazısı:

“Korona virüsten ekonomik toparlanma her zaman düzensizdi ve dünyanın farklı bölgeleri farklı hızlarda geri sıçrama gösterdi.

Ancak bu ayrışma daha da kötüleşmek üzere olabilir ve bundan sonra ne olacağını yönetmek zorunda olan politika yapıcılar için baş ağrısı yaratabilir.

Dünyanın en büyük merkez bankalarının hepsi bu hafta para politikasıyla ilgili merakla beklenen açıklamalarını yapacak. Ancak küresel bir depresyonu önleme eylemlerinin oldukça senkronize gerçekleştiği pandeminin başlangıcından farklı olarak, enflasyona ve Omikron varyantına verilen yanıtların bu yeni dönemde büyük ölçüde değişmesi bekleniyor.

Ekonomistler yeni süreçte ABD Merkez Bankası’nın daha yüksek fiyatlarla mücadele etmek için pandemi tahvil alım programının daha hızlı geri çekmeyi açıklayacağına inanıyor. ABD'de tüketici fiyatları Kasım ayında neredeyse 40 yılın en hızlı oranında arttı.

ABD yönetimi şimdilik yeni kısıtlamalar açıklamaktan kaçındığı için FED, Omikron varyantının yayılmasıyla ilgili endişeleri caydırıcı görünmüyor. Tüketici harcamaları hala güçlü görünüyor ve işsizlik maaşı başvuruları son zamanlarda son 52 yılın en düşük seviyesine geriledi.

ING’nin Baş Uluslararası Ekonomisti James Knightley ‘Ekonomik aktiviteye ilişkin anlatı hala çok iyi. İlk kanıtlar, Omikron’un tüketici davranışları üzerinde gerçekten büyük bir etkisi olmadığını gösteriyor’ diyor.

Bu arada Avrupa'da hükümetler bazı kısıtlamaları hızla bir şekilde yeniden uygulamaya soktu. Almanya, aşılanmamışlar için ülke çapında bir kısıtlama ilan etti ve önemli düzeyi en yüksek olan işletmeler hariç her yere erişmelerini engelledi. İngiltere de bir kez daha insanları mümkün olduğunca evden çalışmaya yönlendiriyor.

Omikron’un ortaya çıkmasından önce bile, Avrupa'daki ekonomik toparlanma tedarik zinciri sıkıntıları ve yüksek sayıda korona virüs vakası nedeniyle ivme kaybediyordu. İngiltere ekonomisi Ekim ayında sadece %0,1 büyüdü.

Bu da enflasyonla mücadele etmeye çalışan İngiltere Merkez Bankası ve Avrupa Merkez Bankası'nı (ECB) zor bir durumla karşı karşıya bırakıyor. Piyasa desteklerini geri çekmek için çok hızlı hareket ederlerse ve fiyatları kontrol etmeye çalışırlarsa, ekonomik faaliyetlerde ve istihdamda zar zor elde edilen kazançları tersine çevirme riskiyle karşı karşıyalar.

Knightley, İngiltere Merkez Bankası'nın daha önce beklendiği gibi bu ay faiz oranlarını yükseltmekten kaçınmasını bekliyor. Baş ekonomist, ECB'nin pandemi dönemi alımlarının sona erdiği Mart ayında ekonominin uçurumun kenarına itilmesini önlemek için bir geçiş süreci tahvil alım programı açıklayabileceği de sözlerine ekledi.

Gözler Çin’de

Bu arada Çin, para politikasını ne zaman sıkılaştıracaklarını dahi düşünmüyor. Ülkedeki gayrimenkul geliştiricisi şirketlerinin borçları nedeniyle temerrüde düşmesiyle ve ekonominin yavaşlamasıyla Çin yeniden kolay para politikasına geri dönüyor. Çin Merkez Bankası geçen hafta, bankaların bu yıl ikinci kez rezervde tutmak zorunda olduğu para miktarını azaltarak işletme ve hane halkı kredileri için fazladan 188 milyar dolar serbest bırakacağını duyurdu.

Citi Özel Bankacılık Birimi Avrupa, Orta Doğu ve Afrika Yatırım Stratejisi Başkanı Jeffrey Sacks, ‘İhtiyaç olan miktar daha yüksek’ açıklamasında bulundu. Sacks, ‘Yaz başından bugüne kadar olan ekonomik veriler zayıflıyor’ dedi.

Çin'in iyileşmesi Avrupa ve ABD'den daha erken başladı, bu yüzden de daha hızlı son buldu. Hükümetin ülkedeki emlak sektöründe aşırı borçlanmaya yönelik baskısı da yavaşlamaya katkıda bulundu. Ancak Knightley, Pekin'in de yüksek üretici fiyatları konusunda endişelenmesi gerektiğini not düşüyor.

Tüm bunlar neden önemli: Mart 2020'de merkez bankalarının felaketten kaçınmak için ne yapmaları gerektiği açıktı. Ama şimdi rotayı tersine çevirmek kolay olmayacak. Merkez bankalarının görevi, rotayı belirsizleştirecek bölgesel farklılıklarla daha da zorlaştırılıyor.

Knightley, ‘Şu anda merkez bankaları için çok ama çok zor bir yol' dedi. 'Her iki tarafta da faaliyet riskleri var.’”

2022’de izlenecek en önemli riskler

Ünlü ekonomistin bomba FED beklentisi

Londra finans merkezi yeniden hayalet şehre dönüşüyor