Küresel gıda fiyatlarında gerileme

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO), bugün yayımladığı uluslararası gıda emtia fiyatları endeksi, tahılların bir çoğu, bitkisel yağlar ve süt ürünleri fiyatlarındaki önemli düşüşler sebebiyle Mayıs ayında geriledi.

Yaygın olarak ticareti yapılan gıda emtiasının uluslararası fiyatlarındaki aylık değişimleri takip eden FAO Gıda Fiyat Endeksi, Mayıs ayında ortalama 124.3 puan kaydederek Nisan ayına göre yüzde 2.6 düştü. Bu tablo ile Mayıs ayı endeksi, Mart 2022'de ulaştığı tüm zamanların en yüksek seviyesinin yüzde 22.1 kadar altında seyretti.

FAO Tahıl Fiyat Endeksi bir önceki aya göre yüzde 4,8 gerilerken, bu gerilemede üretimdeki olumlu seyir ve ithalat talebindeki durgunluğun etkisiyle dünya mısır fiyatlarındaki yüzde 9,8'lik düşüş etkili oldu. Dünya buğday fiyatları da arz bolluğu ve Karadeniz Tahıl Girişimi anlaşmasının yeniden uzatılmasıyla yüzde 3,5 oranında geriledi. Buna karşın Asya'dan gelen alımlar ve Vietnam ile Pakistan gibi bazı ihracatçı ülkelerdeki daralan arz nedeniyle, uluslararası pirinç fiyatları Mayıs ayında yükselmeye devam etti.

FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi de Mayıs ayında yüzde 8,7 düşerek, bir önceki yılki seviyesinin ortalama yüzde 48,2 altına indi. Uluslararası palm yağı fiyatları, uzun süredir devam eden zayıf küresel ithalat alımlarının başlıca üretici ülkelerdeki üretim artışına denk gelmesiyle, Nisan ayından bu yana belirgin bir şekilde düştü. Dünya soya yağı fiyatları ise Brezilya'daki yüksek soya fasulyesi hasadı ve Amerika Birleşik Devletleri'nde beklentinin üstünde seyreden stoklar nedeniyle art arda altıncı ayda da düştü. Kolza tohumu ve ayçiçek yağı fiyatları da, bol küresel arz nedeniyle düşüşlerini Mayıs ayında da sürdürdü.

FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, kuzey yarımkürede mevsimsel olarak görülen yüksek süt üretiminin ihracat imkanlarının bollaştırması ve dolayısıyla uluslararası peynir fiyatlarında görülen keskin düşüşün etkisiyle, Nisan ayına göre yüzde 3,2 oranında geriledi. Bununla birlikte süt tozları için uluslararası fiyatlandırmalar, tereyağında da görüldüğü gibi, Mayıs ayında artış gösterdi.

FAO Şeker Fiyat Endeksi üst üste dördüncü ayda da yükseliş kaydederek Nisan ayına göre yüzde 5,5 yükseldi ve bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 31 daha yüksek bir düzeye ulaştı. Bu artış, El Niño olayının gelecek sezon mahsulleri üzerindeki etkisine dair artan endişeler ve Brezilya'da soya fasulyesi ile mısırdan kaynaklanan güçlü rekabetten doğan sevkiyat gecikmeleri nedeniyle küresel arzın daralmasını beraberinde getirdi. Brezilya'da 2023 şeker kamışı mahsulü için oluşan olumlu tablo ve uluslararası ham petrol fiyatlarındaki düşüş, aylık bazda fiyatların daha yüksek olmasını engelledi.

FAO Et Fiyat Endeksi de Mayıs ayında, özellikle Asya'nın kümes hayvanı etine olan yüksek ithalat talebinin devam etmesi ve Amerika Birleşik Devletleri'nde büyükbaş hayvan eti için süregelen arz sıkışıklığının etkisiyle yüzde 1,0 arttı.

Fiyatı en çok artan ve azalan ürünler açıklandı

Marketlerde 37 ürünün 23'ü zamlandı