Kudüs neden önemli

Kudüs'te yarım asırdır devam eden işgal, ABD'nin burayı İsrail’in başkenti olarak tanımasıyla yeni bir safhaya girdi. Türkiye ve Arap ülkelerinde büyük öfke, Batı ülkelerinde ise endişe yaratan kararın Ortadoğu'da yeni şiddet olayları yaratabileceğinden kaygı duyuluyor...

Uluslararası toplumun tepkisini çeken ABD Başkanı Donald Trump, bölgenin kaosa sürükleneceği ve İsrail-Arap ihtilafının daha da çözümsüz hale geleceği uyarılarına rağmen ABD'nin Kudüs'ü, resmen İsrail'in başkenti olarak tanıdığını açıkladı. Trump'ın bu kararıyla, Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyan tarihteki ilk ülke ABD oldu.

Kudüs neden önemli sorusuna gelince;

Üç semavi dinin de Kudüs'te kutsal mekanlarının bulunması, kentin tarih boyunca uluslararası öneme sahip olmasına yol açtı. Kudüs, üç semavi din olan İslam, Yahudilik ve Hristiyanlık için çok kutsal yerleri içinde barındırıyor. Kutsal yerlerin önemli bir kısmı Doğu Kudüs'te yer alıyor. Kudüs'ün içinde binlerce yıllık tarihi barındıran dar sokaklarla dolu Eski Kenti, dört ana bölümden oluşuyor. Bunlar Müslüman, Yahudi, Hristiyan ve Ermeni mahalleleri olarak sıralanıyor.

Müslümanlar için en kutsal yerlerden biri kabul edilen Mescid-i Aksa ve Kubbet'üs Sahra'nın bulunduğu Harem-üşŞerif, Doğu Kudüs'te yer alıyor. Hz. Muhammed Peygamber'in buradan göğe yükseldiğine inanılıyor.

Yahudiler için Mescid-i Aksa'nın hemen altında yer alan ve Süleyman döneminde yapılan tapınağa ait olduğuna inanılan Ağlama Duvarı yer alıyor. Burası Yahudilik inancının en kutsal mekanı.

Hristiyanlar içinse Kudüs'te bulunan Kutsal Kabir Kilisesi'nde İsa Peygamber'in çarmıha gerildiği ve kabrine konulduğu düşünülüyor. Bu kilise, aralarında Rum Ortodoks Patrikhanesi, Roma Katolik Kilisesi ve Ermeni Patrikliği'nin de olduğu farklı mezheplerin temsilcileri tarafından yönetiliyor.

ABD, Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyan ilk ülke

Doğu Kudüs'ü 5 Haziran 1967'de işgal eden İsrail, 1980'de tek taraflı olarak kentin doğusunu ve batısını "birleşik başkenti" ilan etti.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BGMK), 1980'de kabul ettiği 478 sayılı kararla, İsrail'in ilhak ve başkent ilanını geçersiz saydı. BMGK kararı çerçevesinde, ABD dahil uluslararası toplum Doğu Kudüs'ün işgal altında olduğunu kabul ediyor.

İsrail yönetimini tanıyan tüm ülkelerin büyükelçilikleri Tel Aviv'de bulunuyor. Hiçbir ülke, Kudüs'ü ya da doğu ve batı bölümlerini başkent olarak kabul etmiyor.

ABD, Trump'ın hamlesiyle Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyan ilk ülke oldu.

ABD'NİN TARİHİ KARARINA İLK TEPKİLER

ABD Başkanı Trump: Kudüs’ü başkent olarak tanıyoruz, Tel Aviv’deki büyükelçiliği Kudüs’e taşıyoruz. İki devletli çözümü de destekleyeceğiz.

İsrail Başbakanı Netanyahu: Tarihi bir an, cesur karar için teşekkür ederiz. Diğer ülkelerden benzer adım bekliyoruz.

Filistin lideri Abbas: Kararı kınıyor ve reddediyoruz. Karar ABD’nin barış sürecinden çekilme ilanıdır. Kudüs, Filistin’in ebedi başkentidir. Kudüs için savaşacağız.

Türkiye: Kararı büyük endişeyle karşılıyor ve kınıyoruz. Bu karar uluslararası hukuka ve ilgili BM kararlarının açık bir ihlalidir. Bölgede barış ve istikrar bakımından olumsuz yansımaları olacak bahse konu karar, barış zeminini tamamen yok etme riski taşımaktadır.

BM: Ortadoğu’da iki devletli çözümün başka bir alternatifi yok

AB: Ciddi endişe duyuyoruz

Almanya Başbakanı Merkel: Almanya hükümeti ABD'nin Kudüs tutumunu desteklemiyor. Kudüs’ün statüsü iki-devletli çözüm çerçevesinde belirlenmelidir

İngiltere Başbakanı May: İngiltere’nin büyükelçiliği Tel Aviv’dedir ve taşıma gibi bir planımız yok

Fransa: Üzüntüyle karşılıyoruz, onaylamıyoruz

Mısır: Kararı reddediyoruz, kınıyoruz

İran: BM kararlarının açık bir ihlali. Radikalizmi körükleyecek.