Körfez sermayesini çekecek taslak hazır

Barış Erkaya/ Referans SPK faizsiz bono da denilen bir enstrümanla hem Körfez sermayesini çekmeyi hem de köprü, otoyol ve barajları özel sektör işletmesine vermeyi sağlayabilecek bir girişim için nabız yokluyor. Sermaye Piyasası Kurulu, faizsiz bono olarak tanımlanan 'kira sertifikaları'nı düzenleyen bir tebliğ taslağı hazırladı. Kira sertifikalarının piyasa yapıcısı olacak olan 'Varlık kiralama şirketleri'nin kurulma ve faaliyet esaslarını da düzenleyen taslağa göre kaynak kuruluş adı verilen ve kira enstrümanı olarak kullanılabilecek varlığa sahip olan şirketler, ellerindeki varlıkları kurdukları bir anonim şirkete devredecek. Kira enstrümanlarının ihracına aracılık edecek olan şirket ise varlık kiralama şirketi kurarak bu kaynak kuruluşların varlıklarını devralacak. Daha sonra da bu varlıkların kira gelirini yatırım yapana ödemeyi sağlayacak olan kira sertifikaları ihraç edecek. Devraldığı varlıkları tekrar kaynak kuruluşa kiraya veren varlık kiralama şirketleri, halka arzla sattıkları kira sertifikaları sayesinde kamudan aldığı kirayı, payları oranında kira sertifikası yatırımcılarına ödeyecek. Böylece Hazine borçlanma imkanlarını artırırken, Türkiye'ye yatırım yapma yolları arayan fakat faizli enstrümanlar nedeniyle yüklü yatırımlar yapma imkanı bulamayan Körfez sermayesi için yepyeni bir yatırım aracı ortaya konmuş olacak. Faizin haram olduğu inancıyla faizli enstrümana yatırım yapmayan Körfez yatırımcıları hazine bonosu ve devlet tahvili ile aynı olan fakat faiz geliri yerine Hazine'den kira geliri elde edebilecek. Varlık kiralama şirketi ise kira sertifikalırını gerekirse kendi, gerekirse aracı kurumlar ve bankalar üzerinden ihraç edecek. Varlık kiralama şirketi, kaynak kuruluşlardan devraldığı varlıkları tekrar kaynak kuruluşa kiralayacak. Böylece kira geliri elde edecek. Kira sertifikasının geliri de zaten bu kira gelirlerinden oluşacak. Kira süresi bittiğinde ise yatırıma konu varlığı tekrar kaynak kuruluşa satacak. Varlık kiralama şirketleri aynı anda tek bir tertip kira sertifikası ihraç edebilecek. Daha önce ihraç ettiği ve tedavülde olan kira sertifikaları ödenmeden başka bir kira sertifikası ihracı gerçekleştiremeyecek. Eğer bankalar varlık kiralama şirketi kurmak isterse bunun için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'ndan izin alması gerekecek. Aracı kurumların kurabilmesi içinse SPK'nın izni gerekiyor. İngiltere ve Malezya kullanıyor Gerekirse SPK, ihraç edilecek kira sertifikaları için derecelendirme kuruluşlarından reyting notu alınmasını talep edebilecek. Hazine de yıllardır rafta bekleyen kira sertifikasını devreye sokmak için taslak çalışmasını geçtiğimiz haftalarda Başbakanlık'a göndermişti. Başbakanlık'ta incelemeleri süren taslak, Bakanlar Kurulu'nun onayının ardından Meclis'e sevk edilecek. Kira sertifikaları İngiltere ve Malezya gibi ülkelerde yoğun olarak değerlendiriliyor. Hazine'nin çalışmasını değerlendiren finans kesimi ise Körfez bölgesinde fazla sermaye birikimi olduğunu belirterek kira sertifikası adı verilen borçlanma enstrümanı ile Türkiye'nin o bölgelerde makul maliyetlerle borçlanabileceğini, böyle bir kağıt çıkması durumunda Körfez bölgelerinden Türkiye'ye daha fazla para gelebileceğine inanıyor. Katılım bankalarına hazine ihalesi kapısını açabilir Ayrıca kira sertifikalarıyla yıllardır mevduat ve yatırım bankalarından borçlanabilen Hazine için katılım bankalarından borçlanma imkanı da ortaya çıkmış olacak. Elindeki nakit kaynağı yurtdışında faizsiz enstrümanlarda değerlendiren katılım bankaları, kira sertifikaları alarak Hazine'ye borç verebilecek. Böylece kupon faizleri yerine de belirli periyotlarda kira gelirleri alabilecek. KÖPRÜ VE OTOYOLLAR PARA BASIYOR Otoyol ve Köprü Gelirleri (Net) (2001-2008) Yıl Köprü Geliri (YTL) (Boğaziçi+FSM) Otoyol Geliri (YTL) Toplam Gelir (YTL) 2001 83.529.847 114.129.616 197.659.463 2002 77.720.257 104.314.825 182.035.082 2003 103.784.773 117.343.216 221.127.989 2004 137.776.090 173.183.821 310.959.911 2005 150.710.887 200.781.986 351.492.873 2006 162.205.484 248.458.005 410.663.489 2007 193.587.079 328.566.591 522.153.670 2008 160.586.626 332.968.371 493.554.997 2009-Ocak-Eylül 113.494.314 258.448.920 371.943.234 TOPLAM 9 YIL 1.183.395.357 1.878.195.351 3.061.590.708 HAZİNE'NİN 81 İLDEKİ TAŞINMAZLARI Taşınmazın Cinsi Adet Deniz Dolgu Alanları 626 Arazi 672.129 Tarla 1.178.465 Maden ve Ocak Alanları 1.405 Tarihi ve Kültürel Alanlar 3.722 Bina 112.964 Arsa 380.906 Boşluk 589 Orman 317.666 Orta Malları 76.740 Bağ-Bahçe 161.138 Su ve Su Ürünü Alanları 156.328 Toplam Adet 3.062.678 Toplam Alan (m2) 173 milyar 2008 Taşınmaz Satış Geliri 214.77 milyon lira 2008 Gelirleri 729 milyon lira 2008 Toplam Geliri 943.8 milyon lira