Kocaoğlu'ndan kentsel dönüşüm şartı

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, dönüşüm projeleriyle kentlerin yarattığı rantın vatandaş lehine dağıtılmasından yana olduğunu söyledi.

Milliyet'in düzenlediği "İzmir'in Dönüşümü" panelinde konuşan Kocoğlu, “Olmazsa olmazımız uzlaşıdır” dedi. Kocaoğlu, “Bütün problem, rantın paylaşılmasından çıkıyor. Uzlaşı olmazsa başarı olmaz. Biz, inşaat firmasının maliyeti ve kârı dışındaki bütün rantın orada yaşayan insanlara bırakılması taraftarıyız. Yasal olmayan hiçbir işte yokuz. Yasal olan her işte de sonuna kadar varız” sözleriyle yatırım yapmak isteyenlere seslendi.

BU RANTI KİM ALACAK?

İzmir’deki gecekonduların 2-3 katlı olduğuna dikkat çeken Kocaoğlu, şunları söyledi:
“İzmir’in gecekonduları Ankara gibi tek katlı değil. Bu, dönüşümde bizim handikabımız ama bizim çok büyük de bir avantajımız var. Bu alanların hepsi Körfez manzaralı ve İzmir bir çanak kent. Bizim 30 yıllık planlamada öngördüğümüz İzmir’in konut ihtiyacı, çanağın içinde kentsel dönüşümle gerçekleşecek. Kentler rant yaratıyor. Bu rantı kim alacak? Bizim görüşümüze göre, inşaat firmasının, maliyeti artı karı haricinde bütün rantın orada yaşayan insanlara kalması, halledilmesi gerekiyor. Eğer bunu yapıyorsanız kentsel dönüşümü gerçekleştirirsiniz.

KENTİ TASARLAYACAK

Kenti yeniden tasarlamayı ve dönüşümünü de bu şekilde gerçekleştirmeyi hedeflediklerini kaydeden Başkan Aziz Kocaoğlu,sözlerini şöyle sürdürdü:
“İzmir’de üç halka var. İlki planlı halka. İkincisi, ilk çarpık yapılaşmanın başladığı çember yani 30-40 yıl önce gerçekleşen, kentin çeperindeki gecekondu bölgeleri. Üçüncü halka ise son 20 sene içinde gelen bir bölge. Eğer dönüşüme son 20 senede gelişen bölgeden başlarsanız burada başarılı olma şansınız çok az. Planlı bölgeden başlayacak kadar da varlıklı ve zengin değiliz. O zaman dönüşüme, kente adaptasyonunu büyük oranda tamamlamış, apartmanda yaşayan, üç kuşaktır bu kentte yaşayan, okuyan, sabit işi olan bu insanların yaşadığı yerlerden başlamak gerekiyor. Eğer dönüşüme sondan başlarsanız, o iş gecekonduyu apartman haline getirmek olur. Bizim yol haritamız böyle.”

‘YOĞUNLUK ARTMAYACAK’

Aziz Kocaoğlu, “Yık binayı, yap binayı mantığı dönüşüm değil” derken,  “Yoğunluk artırarak yapacağınız kentsel dönüşüm yine dikeye doğru gecekondulaşmak demektir. Kentte kamu alanlarını, insanların ortak yaşamı paylaşmasını sağlayacak alanları kurmazsanız, bu sadece bina yapıp bina yapmak demektir” dedi.

Kocaoğlu, 6 bölgenin haricinde, merkezi hükümetin riskli alan ilan ettiği bir bölgede dönüşüm çalışmaları olduğunu anlatarak, “6 tane ofisimiz var. Orada yaşayan insanları ikna ederek bu işi yapıyoruz. Şimdi seçim bitti, herkes yerine oturdu. Bundan sonra daha kolay toparlarız. Olmazsa olmazımız, orada yaşayan insanların, elinde tapusu olanların yaşadığı, doyduğu, akraba ilişkilerini gerçekleştiği yerde dönüşüm yapılmasıdır. Uzlaşma konusu çok hassas bir iştir” şeklinde konuştu.

GELECEĞİ PARLAK KENT

Milliyet Gazetesi Ekonomi Müdürü Şükrü Andaç’ın moderatörlüğünü yaptığı “İzmir’in Dönüşümü” başlıklı oturumda panelistler kentin değerine değer katacak adımları anlattılar.
Tabanlıoğlu Mimarlık Ortağı Melkan Tabanlıoğlu, dönüşümün her şeyi yok edip sıfırdan başlamak olmadığını anlattı.

Tabanlıoğlu, “Mevcut alanlar, nasıl dönüştürülmeli? Neye göre karar vereceğiz? Balçova Migros binasını yıkmak yerine, yenileyerek ve modernleştirerek yaptık. Sümerbank arazisinde de çok güzel şeyler yapmak isterdik. Sümerbank arazisi, önemli bir arazi. Burada çok sayıda tarihi bina var. Fakat okullar yapıldı. İstediğimiz gibi bir şey olmadı. Oysa orada çok güzel şeyler yapılabilirdi. İzmir için de şirketimizle yardıma hizmet etmeye hazırız. Bir bölgeyi rant sahibi yapmak, değerini artırmak, her metrekaresinden para kazanmak olmamalı” dedi.

İNTİBAK SORUNU YOK

Halefe Türkiye İcra Kurulu Başkanı Hilmi Uytun, gecekondularda yaşamış insanların, yüksek yapılı binalara geçişte intibak sorunu yaşadığı düşüncesine katılmadığını söyledi.
Uytun, “Ev hanımı, misafirlerini ağırlayacağı, oturacağı salonun güzel olmasını ister. Halk da sosyal donatı alanlarının bol olduğu yer ister. Yüksek yapılı binalar sayesinde sosyal alanların kazanılacağı muhakkak. Yaşam alanları çoğaldıkça mutlulukları da artacak” diye konuştu.
TAV İnşaat Lojistik  Direktörü Mehmet Ali Türkel ise panelde şunları söyledi:
“Adnan Menderes Havalimanı iç hatlar terminalini hizmete açtık. İstanbul’la kıyaslandığında üç kat büyüklükte. İç hatlar terminalini, 20 yıl sonraki ihtiyacı gözönünde tutarak inşa ettik. 15 yıl sonra yolcu sayısı 9 milyar olacak. Uçak sayıları katlanarak artacak. Artan ihtiyaç karşısında yapılacak başka bir şey yok. Oradan çıkan atıkların yüzde 99’unu değerlendirdik. Yüzde 1’ini de belediyenin gösterdiği yerde bertaraf ettik. çevreci bir anlayışla çalıştık. En büyük iç hatlar terminalini yaptık.” 

"İSTANBUL'A ÇOK FAZLA BENZİYOR" 

Folkart Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mesut Sancak, İstanbul kökenli bir firma olan Folkart’ın,  bu kente yatırım yapmak isteyenlerin kafalarındaki soru işaretlerini ortadan kaldırdığını söyledi. Sancak, şunları söyledi: “8 yıl önce İzmir’de işe başladık. Yanlış algılar vardı, hepsini yıktık. İzmirliler bizi çok sevdi. Biz de onlar için en iyisini yapmaya çalıştık, çalışıyoruz da. Yeni Kent Merkezi, 12 yıl önce imara açıldı. 450 hektar arazi, 3.5 emsal ile gökdelenlere açıldı. İzmir’e 20 milyon metrekarelik inşaat alanı kazandırılmış oldu. Bölgede 100’e yakın proje yapılabilir. İstanbul’a en çok benzeyen şehir İzmir. Körfez Geçiş Projesi gerçekleştiğinde İzmir’in çok şeyler kazanacağına inanıyorum. Yeni Kent Merkezi, İzmir’in geleceğini yapılandırmak için en uygun yerdi.”

‘YÜKSEKTEN KORKMAYIN’

CNBC-e Genel Yayın Yönetmeni Servet Yıldırım’ın moderatörlüğünü yaptığı “Yüksekten Uçanlar” başlıklı oturumda, yüksek binalar tartışmaya açıldı. Rönesans Gayrimenkul Yatırım Yönetim Kurulu Üyesi Murat Özgümüş, İzmir’in dönüşümde attığı adımları keyifle izlediğini belirterek, “İzmir’de yapıların güvenli hale getirilmesi, örnek bir çalışma. Bu projeler içindeki sosyal ve altyapı alanları ne derece değerlendirme içine alınmış, ona bakmak lazım. Binaları yüksek yaparak alan kazanmak, çok arzu edilen bir durum değil. En önemli sorunlardan biri, sosyal, kültürel ve ticari alanlar. Bu alanları halka bırakmak mı lazım, yoksa o binaları yapanlara mı? Bu tartışılması gereken bir durum” dedi.

FİKİRTEPE ÖRNEĞİ

Vartaş Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Faruk Barata, İstanbul’da yaklaşık 240 bin metrekare alanda kentsel dönüşüm faaliyetlerinde bulunduklarını anlattı. fikirtepe’de hak sahiplerinin yüzde 98’iyle uzlaşmayı başardıklarını kaydeden Barata, “Bu işin zorlukları çok büyük. Kentsel dönüşüm kapsamında hak sahipleri için ayda 1 milyon 70 bin lira gibi kira ödüyoruz. 12 bin kişiyle görüştük. Görüşemediğimiz sadece 57 kişi kaldı. Sıkıntılarımız çok büyük. Devletsiz, kamusuz, bu işin gerçekleşme şansı çok az. Önceden planların yapılmış olması, İzmir için şans” diye konuştu.

‘BEŞ YILDA ÇOK ŞEY DEĞİŞECEK’

İŞ GYO Genel Müdürü Turgay Tanes, İzmir’in İstanbul gibi çok kimlikli olduğunu vurgulayarak, “Ülkemizin lokomotifi İstanbul’dur. Fakat o yükü paylaşabilecek kapasiteye sahip şehir de İzmir’dir. Beş yıl sonra İzmir çok değişecek. Böyle bir fırsat İzmir’e yaklaşırken, kentsel dönüşümü de hızlandıralım.  İzmir 8.500 yıllık bir şehir ama Şanghay 10 bin yıllık bir şehir. Sayısız yüksek yapı var bu şehirde. İzmir, daha çok sayıda yüksek yapıyı barındıracak kapasitede.”

DÖNÜŞÜMDE ‘TADİLAT’ ÖNERİSİ YAPTI

SOYAK CEO’su Dr. Emre Çamlıbel, kentsel dönüşümün sadece bir konut projesi olmadığını vurgulayarak, şöyle konuştu: “Kentsel dönüşüm projesi, sanki imar artışı öngörülecek algıyı da beraberinde getiriyor. Kentsel dönüşümde tüm binaları yıkmak gerekir mi? Bu sorunun cevabını  bulmak lazım. Tadilat yoluyla da kentsel dönüşüm yapılabilir. ABD’deki dönüşüm, yapıların yüzde 50’den fazlası tadilatla gerçekleştirilmiş. Tabii ki buna karar verirken, zeminin durumuna, yapının durumuna da bakmak lazım.  Böylece kültürel değerleri de korumuş oluruz.”

YENİ KÖPRÜ KURMAK LAZIM

Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Okay, İzmir’in tutuculuğu sayesinde pek çok değerin korunduğunu ifade etti. İzmir’in kentsel dönüşüm açısından çok şanslı olduğunu kaydeden Okay, “İzmir’de yanlış yapma ihtimali yoktur. Biz şirket olarak Port Alaçatı’yı yaptık. Kuşadası gibi olacak kaygısı vardı. Bu algının doğru olmadığını anlatmamız hiç de kolay olmadı. İzmir’e ve diğer büyükşehirlere göçün bir an önce durdurulması gerekiyor. Zamanında birinde gelmişler, yerleşmişler, bir yere sahip olmuşlar. Bu bir haksız kazançtır. Haksızlığın mutlaka giderilmesi lazım. Bu işin içinde mutlaka devlet olmalı, belediye olmalı. Müteahhitlerle vatandaşlar arasında köprü kurulmalı.”

İZMİR İÇİN TÜYOLAR VERDİ 

Milliyet Ekonomi Yazarı Güngör Uras’ın moderatörlüğünü yaptığı “Yatırım fırsatları” başlıklı üçüncü panelde söz alan Şehir Plancısı Faruk Göksu, İzmir’e tüyo verdi: “Belediye başkanlarına, imar haklarını satmalarını öneriyorum. Bu şekilde kaynak yaratmak mümkün. Katılımcı olmak lazım. Kentsel dönüşümün gayrimenkul geliştirme olmadığını kabul etmeliyiz.
İzmir, Aydın ve Manisa ile tek yumruk olsa, ortaya çıkacak sinerjiyi düşünebiliyor musunuz? Kıyısal dönüşüm sürecine girilmeli. Maviyle yeşil buluşturulmalı. Kent merkezi, geleneksel ve yeni kent merkezi olarak ikiye ayrılmış. İzmir, bu iki merkezi de dengeli büyütmeli, korumalı. Kültür ve ticaret hattı için Kadifekale, Kemeraltı ve Konak birleştirilmeli. Kuzeyde Bergama, güneyde Efes, batıda Çeşme’si bulunan İzmir, kültür turizmini geliştirmeli.

DENİZDEN PLANLIYOR

Karşıyaka Belediye Başkanı Hüseyin Mutlu Akpınar, deniz kentlerinin planlarının denizden yapılması gerektiğini belirterek, “Deniz kentleri, denizden planlanır. Fakat İzmir, Karşıyaka, karadan planlanmış. Çok ivedi olarak kentsel dönüşümü yapmak lazım. Karşıyaka’da kentsel dönüşüm şart. 2400’ün üstünde evi yıkmamız lazım ama halkı dışlamadan, vatandaşla uzlaşı sağlayarak bunu yapmalıyız. Yerinde dönüşümden yanayım. Binalar arasındaki boşluklar benim için önemlidir. Yeşili bol, sosyal donatıları bol bir Karşıyaka yaratmak için çalışacağız.”

‘3.5 EMSAL FAZLA’

Kavuklar Gayrimenkul Geliştirme Grup Başkanı Metehan Kavuk, kent merkezinde 3.5 emsal yoğunluğun fazla olduğunu öne sürerek, “Yeni kent merkezi, ofis anlamında İzmir’e yeterli imkanları sunacak kapasitede. 25 bin şirkete kapı açtığını düşünüyorum. 3.5 emsal yoğunluk, bana göre çok fazla. 3.5 emsal doğru olabilir ama bu durum, ek teşviklerle emsallerle desteklenmeli.”

‘MAĞDURİYET OLMAMALI’

Kentsel dönüşümün en çok ihtiyaç duyulduğu ilçelerden biri olan Karabağlar’ın Belediye Başkanı Muhittin Selvitopu, 480 bin nüfuslu Karabağlar’da konutların yüzde 50’sinin dönüşüme ihtiyacı olduğunu belirterek şunları söyledi:

“10.500 hektarlık alana sahibiz. Politik hesaplar yüzünden Karabağlar ilçe yapıldı. Yerel yönetimler bu yüzden sorun yaşıyor. Düzensiz yapılaşma yüzünden başımız dertte. Büyükşehir, dönüşüm bölgesinde yaşayanların görüşlerini alıyor. Bu nedenle yüzde 60’ı ile uzlaşma sağladı. Karabağlar, yatırımcılar için çok cazip bir yer. Havaalanına yakınız, serbest bölgenin dibindeyiz. Yatırımcıların önünü açarız. Bakanlık projesine politik yaklaşmayacağız; yeter ki halk mağdur edilmesin.”