​Karlılıktaki erimeye ‘zorunlu’ freni

Geçen hafta içinde Merkez Bankası PPK toplantı özeti yayınladı. Bu özette, para politikasının normalleşme sürecinde bankaların bünyesinde tuttuğu zorunlu karşılıkların TL olarak tutulan kısmına faiz ödenmesi konusu değerlendirildi. Bu haber bankacılık çevrelerinde ve sektörün BİST-100 Endeksi’ne etkisi nedeniyle Borsa İstanbul’da büyük yankı buldu.
Ekonomist Dergisi’nin haberine göre bankacılar ve analistler, Merkez Bankası’ndan gelen bu açıklamayı farklı yorumladı. Bilindiği gibi Türkiye’yi yatırım yapılabilir ülke kategorisinde tutan reyting notları veren Moody’s ve Fitch, Nisan ayının ilk günlerinde reyting notuna ilişkin açıklama yapacak. Bir bankacı, “Ocak ayında bankaların karlarında yaşanan yüzde 44’lik düşüş, belli ki biraz etkisini göstermiş. Sektörün zayıflamasının riskleri fark edilmiş olabilir” değerlendirmesini yapıyor.
Bir başka bankacı da bu kararın sistem için maliyet düşüşü anlamına geleceğini söylüyor.
Son dört yıldır zorunlu karşılık oranları artmasına rağmen faiz ödenmemesi, bankacıların bu konuya sürekli gündemde tutmasına yol açıyordu. Nitekim Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Başkanı Hüseyin Aydın, zorunlu karşılılardan Faiz elde etmek için hem MB hem de diğer otoriterlerle görüşmelerin devam ettiğini açıklamıştı. MB, TL cinsi zorunlu karşılıklar için Kasım 2010’da, döviz cinsi zorunlu karşılılar için ise Aralık 2008’de faiz ödeme uygulamasına son vermişti. Bankalar bu uygulama yürürlükteyken TL cinsi zorunlu karşılıklara yüzde 5 faiz alıyordu. TL mevduat oranları ise yüzde 8,5 seviyesindeydi.
Yatırım Finansman’ın 2014 tahmini kar beklentileri üzerinden yaptığı hesaplamaya göre zorunlu karşılık oranlarından sağlanacak gelir (bundan sonraki üç çeyrekte yüzde 5 faiz geliri sağlanırsa) banka karlarını ortalama yüzde 10 civarında artırma potansiyeline sahip.
Ata Yatırım’ın bankacılık analisti Derya Güzel’in değerlendirmesine göre Halkbank, Vakıfbank ve İş Bankası daha yüksek olan TL cinsi fonlama kaynakları sebebiyle, bu uygulamadan biraz daha fazla yararlanacak.