Kamu'dan 9.5 milyar TL yatırım

Kamu İktisadi Tesebbüsleri (KİT) ve bağlı ortaklıkları ile 4046 sayılı Kanuna tabi olup sermayesinin yarıdan fazlası kamuya ait olan kuruluşların 2014 yılında yatırımları toplamı 9 milyar 530.5 milyon TL olarak öngörüldü. Borçlanma gereğinin 1 milyar 629 milyon TL olarak belirlendiği 2014 yılında, söz konusu kuruluşların 1 milyar 544.4 milyon TL faiz dışı vermesi hedeflendi.
Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarının 2014 Yılına Ait Genel Yatırım ve Finansman Programının Tespiti Hakkında Karar Resmi Gazete’de yayımlandı. Karar, 2014 yılında kamu işletmelerinin ülke kaynaklarını etkin ve verimli kullanmak suretiyle işletmecilik faaliyetlerini yerine getirmelerini ve kendi değerlerini azami düzeye çıkartmalarını sağlayacak strateji ve yöntemleri belirlemeyi amaçlıyor. Karar, Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye tabi kamu iktisadi teşebbüsleri ile bağlı ortaklıklarını ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanuna tabi olup sermayesinin yüzde 50’sinden fazlası kamuya ait olan işletmeci kuruluşları kapsıyor. Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu ile sermayesinin yüzde 50’sinden fazlası kamuya ait olan veya Sayıştay tarafından denetlenen diğer işletmeler, bu Kararın izleme, kurumsal verilerin yayımlanması ve yazışma süreleri, kanalları ve yöntemi başlıklı maddelerine tabii olacak. Karara göre kamu teşebbüsleri, 2014 yılı faaliyetlerini, uygulanan ekonomik politikalar ile Program çerçevesinde belirlenen şu ilkelere uygun olarak yürütecek:
“Tüm işletmecilik faaliyetlerinde verimliliği ve kârlılığı artıracak tedbirler alınacak.
-Etkin bir insan kaynakları politikası izlenecek. Bu çerçevede, tüm personelin kamu teşebbüsü içinde işin gereği ve ihtiyaçlar dikkate alınarak rasyonel bir şekilde dağıtılması ve mevcut olması halinde atıl personelin eleman açığı bulunan diğer hizmet birimlerine kaydırılması sağlanacak.
-Stokta tutulacak mal ve hizmet üretimine ilişkin envanter miktarı (ana girdi ve yardımcı malzeme stokları) ile üretilen nihai ürün miktarı, 2014 yılı ile takip eden yıllarda yapılması öngörülen mal ve hizmet satışı dikkate alınarak optimum seviyede belirlenecek.
-Atıl durumda olan gayrimenkuller, ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla satış, kiralama veya bedelli devir gibi usullerle, rayiç bedel esas alınarak değerlendirilecek.
-Üretilecek mal ve hizmetlere yönelik tedarik edilecek hammadde miktarı ve fiyatı ile üretilen mal ve hizmetlerin miktar ve fiyatları, Programda yer alan hedefleri sağlayacak şekilde tespit edilecek.
-AR-GE ve inovasyon faaliyetlerine gereken özen gösterilecek.
-Kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde faaliyet gösterilecek.
-Piyasa koşullarında daha kaliteli ve düşük maliyetli mal ve hizmet üretmek amacıyla, üretim teknolojisindeki gelişmeler takip edilecek, bilgi ve iletişim alt yapısı ile organizasyon yapıları gözden geçirilecek.
-Kamu teşebbüsleri, ticari kredi kullanımlarını ve mali yükümlülüklerini, Programda belirlenen hedefler çerçevesinde asgari düzeyde tutmak ve yönetmekle yükümlü olacak.
-Cari açığın azaltılmasını teminen yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanan üretim azami düzeye çıkarılacak.”
 -YATIRIM BÜYÜKLÜĞÜ 9.5 MİLYAR TL-
 KİT’ler ve bağlı ortaklıkların 2014 yılı yatırımları 9 milyar 430 milyon TL, faiz dışı fazlası ise 1 milyar 950 milyon TL olarak belirlendi. Sermayesinin yarıdan fazlası kamuya ait kuruluşların 2014 yılı yatırım büyüklüğü 100 milyon 240 bin TL olarak öngörülürken, kurumun gelir açığı 406 milyon TL olarak tahmin edildi.
KİT ve bağlı ortaklıkları ile 4046 sayılı Kanuna tabi olup sermayesinin yarıdan fazlası kamuya ait olan kuruluşların 2014 yılında yatırımları genel toplamı 9 milyar 530.5 milyon TL olarak öngörüldü. Genel toplamda borçlanma gereğinin 1 milyar 629 milyon TL olarak belirlendiği 2014 yılında, söz konusu kuruluşların 1 milyar 544.4 milyon TL Faiz dışı vermesi hedeflendi.
 -İSTİHDAM VE HİZMET ALIMLARI-
 Teşebbüs içi eleman nakli suretiyle personel ihtiyacının karşılanmasının mümkün olmadığı hallerde, kamu teşebbüslerinde; 2013 yılında ayrılan eleman sayısının en fazla yüzde 75’i kadar personelin açıktan veya naklen atanması söz konusu olacak. 2013 yılında ayrılan eleman sayısının en fazla yüzde 10’u kadar personelin de, özelleştirme uygulamaları nedeniyle Devlet Personel Başkanlığı’na bildirilen nakle tabi personelden atanması hususlarında kamu teşebbüsünün yönetim kurulu yetkili kılınacak. Müsteşarlık tarafından sermaye aktarımı yapılması öngörülen kamu iktisadi teşebbüslerinin (bunların bağlı ortaklıkları dahil) personel atama işlemleri Müsteşarlığın uygun görüşüne bağlı olacak.
Ataması müşterek kararname ile yapılan görevlere ve bu görevlere eş düzeydeki pozisyonlara atananlar, özel kanunlarda belirtilenler ve sivil havacılık sektöründe faaliyet gösteren kamu teşebbüslerinde istihdam edilecek uçucu personel hariç, 2014 yılında emekli yeni personel istihdamı yapılmayacak.
Kamu teşebbüslerince, 2012 ve 2013 yıllarında ilgili yıl genel yatırım ve finansman kararnameleri kapsamında Müsteşarlıktan veya Özelleştirme İdaresi Başkanlığından uygun görüş alınan ve atama işlemlerine yönelik olarak Türkiye İş Kurumu ve/veya Devlet Personel Başkanlığı nezdinde gerekli işlemlere başlandığı halde sonuçlandırılamayan personel atama izinleri, 2014 yılında ilave bir izne ihtiyaç bulunmaksızın kullanılabilecektir.
2013 ve 2014 yıllarında açıktan atama yoluyla ilk defa işe alınan personele ait kadroların ölüm, istifa veya kurum dışı naklen atama sebebiyle personelin işe başlama tarihinden itibaren bir yıl içinde boşalması halinde, kamu teşebbüslerinin 2014 yılında herhangi bir izne ihtiyaç duymaksızın bu personel yerine yeni personel alma hakkı saklı olacak.
 -İLAVE ATAMALAR-
 Uluslararası standartlar çerçevesinde istihdamına gerek görülen özel niteliklere sahip personel, yeni üretim tesisi, işletme birimi kurulması veya devir alınması veya yeni hizmet birimlerinin faaliyete geçmesi halinde bu tesisler için gerekli personel, kamu teşebbüslerinin mal veya hizmet üretiminde artış görülmesi veya faaliyet alanının genişlemesi durumunda ihtiyaç duyulan personel ve AR-GE faaliyetleri için istihdamına gerek duyulan personele yönelik talepler ve diğer nedenlerle kamu teşebbüsünce ortaya konulan personel ihtiyacına ilişkin talepler ilave atamalar kapsamında değerlendirilebilecek. Kamu teşebbüsleri söz konusu ihtiyaçlarına ilişkin detaylı analiz ve gerekçeleri ilgisine göre Müsteşarlığa veya Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bildirecek. Müsteşarlığın veya Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın uygun görüşü üzerine, bu talepler, kamu teşebbüsü tarafından statü ve unvan belirtilerek Devlet Personel Başkanlığına gönderilecek. Söz konusu atama izinlerine ilişkin talepler Devlet Personel Başkanlığınca unvan değişikliği yapılmaksızın sonuçlandırılacak. Bu fıkra kapsamında ilaveten atanacak personel sayısı, 2013 yılında ayrılan personel sayısının (askerlik ve 4046 sayılı Kanunun 22. maddesi çerçevesinde istihdam fazlası olarak bildirilenler ve Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında işe alınanlardan ayrılanlar hariç yüzde 25’ini geçemeyecek.
Kamu teşebbüslerince, istihdam maliyetleri kısmen veya tamamen uluslararası kuruluşlar tarafından karşılanan personele ilişkin atamalar, uluslararası standartlarca belirlenen asgari istihdam sayısı koşullarının karşılanması amacıyla yapılacak olan kılavuzluk ve römorkaj hizmetleri ile gemi trafik hizmetleri sisteminde görev yapacak kılavuz kaptan, gemi adamı ve deniz trafik operatörü atamaları sadece ilgili alanda istihdam edilmek kaydıyla 4 üncü maddenin birinci fıkrası ile bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen sınırlamalara tabi olmayacak.
-BORÇ VE ALACAKLAR-
Kamu teşebbüsleri, kamu ve özel sektör ayrımı yapmaksızın, tüm borçlarını zamanında ödemek ve alacaklarının tahsilatında gerekli işlemleri zamanında tesis ettirmek zorunda olacak.
Kamu teşebbüsleri, yurt dışı bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinden olan temettü alacaklarının tamamını 2014 yılı içinde tahsil edecek.
 -STRATEJİK PLANLAR-
 Stratejik planları Kalkınma Bakanlığı’nca uygun görülen kamu iktisadi teşebbüsleri, söz konusu planlarda yer alan vizyon, stratejik amaç, hedef ve performans göstergelerine bu planlar kapsamında öngörülen maliyet ve ödenekler çerçevesinde ulaşmak için gerekli tedbirleri alacak. Stratejik Planları Kalkınma Bakanlığı tarafından onaylanmamış veya mevcut stratejik plan dönemleri 2014 yılı içinde sona erecek olan kamu iktisadi teşebbüsleri, Kalkınma Bakanlığınca Müsteşarlığın görüşleri dikkate alınarak belirlenen stratejik planlara ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde, stratejik planlarını hazırlayacak. Kamu iktisadi teşebbüsleri, yıllık yatırım ve finansman programlarını stratejik planlarında yer alan amaç ve hedeflere uygun olarak hazırlamak zorunda olacak.
 -KURUMSAL VERİLERİN YAYIMLANMASI-
 Kamu teşebbüsleri, yönetim bilişim sistemlerinin geliştirilmesi amacıyla gerekli tedbirleri alacak. Bu kapsamda, bilgi ve iletişim teknolojilerinin alt yapısını, kurumsal kaynak planlamasının gerektirdiği yazılım ve sistemlerini, intranet ve internet portallerini geliştirecek. Yayınlanan bilgilerin devamlı güncellenmesi sağlanacak. Müsteşarlık, izleme kapsamına aldığı kamu işletmelerinin toplu verilerini ve analizlerini içeren 2013 yılına ait Kamu İşletmeleri Raporu’nu, 30 Eylül 2014 tarihine kadar internet sayfasında yayımlayacak.
 -AR-GE VE İNOVASYON FAALİYETLERİ-
 Kamu teşebbüsleri, AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin geliştirilmesi ve artırılmasına yönelik gerekli her tür işlemi yapmakla yükümlü olacak. Bu çerçevede, üniversitelerle veya diğer ilgili sivil veya kamu kurum veya kuruluşları ile işbirliği yapabilecek. AR-GE çalışmaları kapsamında yapılacak harcamalar tasarruf tedbirleri dışında olacak.
 -YURT DIŞI BAĞLI ORTAKLIKLAR, İŞTİRAKLER VE YATIRIMLAR-
 Kamu teşebbüsleri, yurt dışında kurulmuş ve yerleşik olduğu ülkenin mevzuatına tabi faaliyet gösteren bağlı ortaklıkları ile iştiraklerine ve yurt dışında yapmış oldukları yatırımlara ilişkin her türlü bilgi ve belgeyi, talep edilmesi durumunda, Müsteşarlığa ve Kalkınma Bakanlığına bildirecek.