Kalıcı istihdam kayıpları yıllarca silinemeyecek

Kovid-19 pandemisi nedeniyle Büyük Buhran’dan bile daha fazla işsizi olan ABD’de dün açıklanan tarım dışı istihdam verisi uzmanların beklentilerinin üzerinde geldi. Ancak uzmanlar Kovid- 19 nedeniyle işini kaybedenlerin tamamının işe dönüşünün en iyi ihtimalle 2023’te gerçekleşmesini öngörüyor.

ABD'de tarım dışı istihdam, mart ve nisan karantinalarında kapatılan restoran ve barların tekrar açılmasıyla haziranda 4,8 milyon ile beklentilerin üzerinde artış kaydederken işsizlik oranı mayıstaki yüzde 13,3 düzeyinden yüzde 11,1’e geriledi. İstihdam artışının 3,2 milyon olması, işsizlik oranının yüzde 12,3’e gerilemesi bekleniyordu. Haftalık işsizlik başvuruları ise 1,35 milyona düşmesi bekleniyorken 1,43 milyona geriledi.

‘İşsiz kalanların tamamı ancak 2023’te işe döner’

Dünya'dan Hilal Sarı haberine göre, ABD Çalışma Bakanlığı’nda Ekonomik Danışman ve Başekonomist olarak görev yapan Michigan Üniversitesi’nden ekonomist Betsey Stevenson “Tüm bu kazançlar geçici olarak ücretsiz izne çıkarılanların tekrar işe alınmasından kaynaklanıyor. Asıl endişe kaynağı kalıcı iş kayıpları ve bunun yıllarca süren sonuçları olacak. Ekonomiye virüs yön veriyor bu nedenle ilk kural kesin tahminler yapılamayacağı. Ama benim en iyi senaryomda işini kaybeden insanlarının tamamı ancak 2023’te işe dönmüş olacak” değerlendirmesini yapıyor.

Fed Başkanı Powell Murat Uysal ile görüştü

El-Erian: Zafer ilan etmeyelim

Ünlü ekonomist Muhammed El-Erian da bu veriye çok güvenmemek gerektiğini düşünenlerden. “Tek başına baktığınızda bu çok güçlü bir veri. Ama istihdama katılım gibi tüm unsurlara baktığınızda, hala derin bir kuyudan çıkmaya çalışıyoruz. Sağlık tarafında kötüleşme olduğunu biliyoruz ve eyaletlerin çoğunda yeniden açılma planları durduruldu. Yani bu istihdam verisini kutlayalım ama zafer ilan etmeyelim” dedi.

Teknik dönüşü destekleyen güçlerin yavaşladığı yorumunu yapan El-Erian “İflas haberleri gelmeye başladı. 14 milyon işsizin ne zaman işe dönebileceği konusunda endişeliyim. Bu dönüşün devam etmesi tabii ki önemli ama daha önemlisi virüsün kontrol altına alınması” diyor.

BlackRock Küresel Sabit Getirilerden sorumlu CIO Rick Rieder de istihdamdaki iyileşmenin hız kesmesini beklediklerini belirtiyor.

Krugman: Gerçek hikaye şöyle...

Paul Krugman ise veri sonrası ‘gerçek ekonomik hikaye şöyle’ başlıklı bir Twitter paylaşımı yaptı ve şunları yazdı: “Gerçek ekonomik hikaye: Yeniden açılma istihdamda ciddi bir artış getirdi ama Kovid-19 vakalarını da artırdı - ki bu da şimdiden iyileşmeyi yavaşlattı. Muhtemelen bundan daha iyi olmayacak ve hala iki haneli işsizliğimiz var.” Krugman, “Virüs kontrol altına alınsaydı ABD’de iyileşme hızlı olurdu” yorumunu yaptı.

Fed bilançosunda küçülme bu hafta da devam etti

‘Piyasalar zaten fiyatlamıştı’

BlackRock Portföy Müdürü Jeff Rosenberg ise ABD istihdamında bu iyileşmenin piyasalarda zaten fiyatlandığını belirterek vaka sayılarındaki artışın bu veriyi önümüzdeki aylarda tekrar kötüleştireceğini söyledi. Rosenberg “Belirsizlik o kadar yüksek ki, Bloomberg’in anketinde işsizlik başvurularına ilişkin tahminler ‘500 bin düşecek’ ile ‘9 milyon artacak’ arasında değişiyordu” diye konuştu. ABD çarşamba günü yeni 50 bin vaka ile son sekiz günün beşinde rekor yeni vaka açıklamış oldu. ABD’nin Bağımsızlık Günü olarak kutlanan ve uzun bir haftasonu tatili gerçekleşecek 4 Mayıs öncesinde Teksas’ta 8 bin yeni vaka açıklandı ve salı günkü rekor tekrar tazelendi.

Trump: 3. çeyrek fantastik olacak

Euro Bölgesi genç işsizliği %16 ABD Başkanı Donald Trump, dün istihdam verisi sonrası Beyaz Saray’da basın toplantısı gerçekleştirdi ve beklenenden iyi gelen verileri ‘tarihin en iyi verileri’ olarak aksetti. İşsizlik oranının son bir ayda 4,8 milyon istihdam yaratılmasıyla yüzde 2’den fazla düşüşle yüzde 11,1’e gerilediğini söyleyen Trump, “Bugünkü veriler ekonomimizin tekrar kükremeye başladığının kanıtıdır. Bunlar tarihi rakamlar” diye konuştu. Son beş ayda 7,5 milyon istihdam yaratıldığını ve KOBİ’lerin yüzde 80’inin açıldığını söyleyen Trump “Hisse piyasaları da harika durumda” dedi ve “Vergi artırmak isteyen bir ABD başkanıyla bunun tamamı gider” diyerek seçmenlere Joe Biden seçilirse ekonominin kötüye gideceği ve hisse piyasalarında düşüş olacağı mesajını verdi. Yeni teşvik paketi üzerinde çalıştıklarını belirten Trump, “Fantastik bir üçüncü çeyrek göreceğiz” dedi. Dördüncü çeyrek de Trump’a göre “aşırı iyi olacak”.

Fed'in 2021 FOMC toplantı takvimi açıklandı

Maske konusunda söylem değişiyor

Trump gazetecilerden soru almadı ve kürsüyü ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin’e bıraktı. Gazetecilerin vaka artışlarına rağmen maskenin neden zorunlu hale getirilmediği sorusuna ise Mnuchin, hem başkan Trump’ın hem Kovid-19 görev gücünün maske, sosyal mesafe ve hijyeni ‘şiddetle tavsiye ettiğini’ söyledi.

Euro Bölgesi genç işsizliği %16

Euro Bölgesi’nde de işsizlik mayıs ayında artmaya devam etti. Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat verilerine göre işsizlik nisandaki yüzde 7,3 düzeyinden mayısta yüzde 7,4’e yükseldi. Avrupa Birliği’nde ise işsizlik nisandaki yüzde 6,6’dan mayısta yüzde 7,7’ye yükseldi. Eurostat tahminlerine göre AB genelinde 14,3 milyon kadın ve erkek - bunların 12,1 milyon Euro Bölgesi içinde - Mayıs 2020’de işsizdi. AB genelinde işsiz kişilerin sayısı nisana göre 253 bin artı. Bunun 159 bini Euro Bölgesi’ndeydi. Genç işsizliği ise Euro Bölgesi’nde yüzde 15,7’den yüzde 16’ya, AB genelinde yüzde 15,4’ten yüzde 15,7’ye yükseldi. Mayıs 2020’de AB’de 25 yaşın altında 2,8 milyon kişi işsizdi. Bunun 2,3 milyona yakını Euro Bölgesi’ndeydi.

Euro Bölgesi'nde işsizlik mayısta yükseldi

İşsizlik rakamlarındaki düşüş Trump'ı coşturdu

ABD'de tarım dışı istihdam tahminlerin üzerinde

ABD'deki istihdam başarısının diğer yüzü: Siyah beyaz uçurumu