KOBİ bankacılığı alanında pek çok yenilikçi girişime öncülük eden Türkiye Ekonomi Bankası (TEB) son iki yıldır girişim bankacılığına odaklanmış durumda. Yani fikri olup yatırıma dönüştürmek isteyenlere girişim evi, kuluçka merkezi, melek yatırımcı platformunun yanı sıra kredi ve danışmanlık hizmetleriyle destek veriyor. 2015'te girişim bankacılığındaki hızlı büyümesini sürdürmeyi planlayan kurum, uluslararası alandaki önemli isimleri bünyesine katarak kadın bankacılığı alanına da iddialı bir giriş yapacak. Bugüne kadar girişim bankacılığı kapsamında 850 milyon TL'lik kredi limiti tahsis ettiklerini söyleyen TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, üç-dört sene sonra bu rakamı toplam kredilerinin yüzde 5-6'sına çıkartma hedefleri olduğu bilgisini veriyor. Bugün ise girişim kredilerinin toplam krediler içindeki payı yüzde 2'nin biraz altında bulunuyor. Para Dergisi’nden Esin Çetinel, önümüzdeki 7-8 sene içinde TEB ile sektördeki üstler ligi arasındaki farkı yüzde 30-40 azaltma hedefi bulunan Leblebici ile bankanın hedeflerini, ekonomi gündemini ve son günlerin popüler konusu olan
faiz ve döviz piyasalarını konuştu...
-Son yıllarda odağınıza girişim bankacılığını da kattınız. Bugüne kadar bu alanda neler yaptınız?
-Girişimciler yeteri kadar destek görmedikleri ve piyasayı iyi analiz edemedikleri için kaybolup gidiyorlar. Bu nedenle son iki senedir KOBİ'lerin yanı sıra girişimcilere de odaklandık. Biliyorsunuz ilkini İstanbul'da açtığımız "TTEB Girişim Evi'mizdc girişimcileri dinleyip, kredi vermeye başladık. Bugüne kadar 850 milyon TL'lik kredi limiti tahsis ettik. Bin 300 girişimci başvurdu. Bunlardan 75'ini Girişim Evi içindeki Kuluçka Merkezi'ne kabul ettik. Altısı ise yatırımcı almayı başardı. Bu ekosistemi sürdürmek istiyoruz.
-2015'te bu alandaki öncelikli planlarınız neler?
-İstanbul dışındaki illerde de Girişim Evi kurmayı planlıyoruz. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ile bir ortaklık yaptık ve bu kapsamda Gaziantep'te ilk Girişim Evi'ni açtık. 2015'te bunların sayısını 10'a çıkartmayı planlıyoruz. Şu anda açmayı planladığımız iller arasında İzmir, Ankara, Bursa, Gaziantep, Trabzon netleşti. Bu konuda TİM'le birlikte hareket edeceğiz. Silikon Vadisi'nde ODTÜ ile beraber Girişim Evi açma planımız ise hala gündemimizde. Çünkü Türk girişimcilerin oraları da görmesi lazım. Girişimciyi desteklemek tek başına yetmiyor; bir de yatırımcıyı onunla buluşturmak lazım. Biz de bu nedenle TEB Melek Yatırımcı Platformu'nu oluşturduk. Yani melek yatırımcı geliyor, projelere bakıyor, beğendiği projelere destek oluyor. Bunları devam ettiriyor olacağız.
-Girişimci bankacılığını nerelere taşımayı düşünüyorsunuz?
-Banka olarak toplam kredi hacmimiz 45 milyar TL. Yani bu 850 milyon TL'lik kredi limiti çok büyük bir rakam. Üç dört sene sonra toplam kredi portföyümüzün yüzde 5-6'sına ulaşırız diye bakıyoruz. Girişimcilere sağlayacağımız destek artarak sürecek.
BNP BURAYA UZUN DÖNEMLİ BAKAN BİR BANKA
-2015'i nasıl kapatmayı planlıyorsunuz?
-Türkiye'de orta ölçekli bankaların "yavaş durayım" deme şansı yok. Rasyonel büyüme stratejisi belirlememiz şart. Piyasanın ortalama büyümesi yüzde 15 ise bizim bunun 2-3 puan üzerinde büyümemiz lazım. Bizim belirlediğimiz strateji, sektör ortalamasının 2-3 puan üzerinde büyüme yakalamak. Bu 7-8 sene içinde üstler ligindeki bankalarla aramızdaki farkı yüzde 30-40 azaltmak anlamına geliyor. Ana stratejimiz bu. Çünkü bir süre sonra en alttakiler ile onlar arasındaki farkın açılacağını düşünüyorum. Bu nedenle orta ölçekli bankalar daha fazla büyümeli diye düşünüyoruz.
-Bu yıl bankacılık sektörünün ortalama büyümesi ne düzeyde gerçekleşir?
-Bankacılık sektörünün kredi büyümesinin yüzde 15 düzeyinde olmasını bekliyorum. Bankacılık sektörünün ortalama karlılığının ise 2014'le birebir aynı olacağını düşünüyorum.
-Bu durumu yabancı ortağınıza anlatmakta zorluk çekiyor musunuz?
-Biz zorluk çekmiyoruz. Türkiye'nin büyümesi yüzde 3 civarında seyrediyor. Eski karlılıklar yok. Ancak uzun dönemli bakan yabancılar açısından burada bir sorun görünmüyor. BNP de buraya uzun dönemli bakan bir banka. Hızı biraz yavaşlamış olsa da Türkiye hala iyi bir pazar.
-Makroekonomik verilere ilişkin beklentiniz nedir?
-Enflasyonda iyimserim; bir problem yok. Yılsonunda enflasyonun 6'lı seviyelere hatta altına inme ihtimali var. Cari açık cephesinde de işler iyi gidiyor. Bunun bandı ne olur derseniz 4.5-5.5 arası diyebiliriz. 4.5 seviyelerine yakın olmamız daha mantıklı görünüyor. Büyüme tarafında ise 2014'ün benzeri olur; 3'e yakın hatta 3’ün altına inebiliriz. Benim tahminim 2.7-3 arası bir yerler. Çevremizdeki ülkelerde İran, Irak, Suriye, Rusya, Ukrayna düzelmeden bunun üzerinde bir büyüme yakalayamayız.
-Türkiye bir seçim yaşayacak. Ancak tüm çevreler FED'in faiz artırımına odaklanmış durumda. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
-Çünkü bizde siyasi istikrarla ilgili bir problem yok. Herkes onu bir tarafa koyuyor ve dış aleme bakıyor. Öncelikle şunu söylemeliyim, FED’in
Faiz artırması Türkiye’nin de faiz artıracağı anlamına gelmez. Ay FED'in faiz artırımlarıyla ilgili beklentilerin yüzde 80'inin fiyatlandığını düşünüyorum. Burada fiyatlanmayan tek şey FED'in likiditeyi geri çekmesi. Bu durumda problem yaşanabilir. Şu anda piyasalar bu beklentiyi fiyatlamadı. Bu durumda işler karışır. Türkiye'nin yabancı kaynağa ulaşma imkanı azalır. Ancak ufukta şimdilik bu görünmüyor.
’
’NE DÖVİZLE BORÇLANIN, NE DE DÖVİZ ALIN’’
Döviz kurlarının bu seviyelerini artık riskli gören TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, gerek şirketler gerekse bireylerin dövizle borçlanmayıp, dövize yatırım yapmaması gerektiğini söylüyor. TL’de kalmanın avantajlı olacağını söyleyen Leblebici, dövize ilişkin beklentilerini şöyle özetliyor: ‘’Döviz alacağı olmayanlar döviz borçlanmasın. Aslında döviz tarafına bakınca bence kurun yüksek veya alçak olması çok önemli değil. Önemli olan istikrarlı olması. İstikrar olduğu sürece kurun yukarda olması Türkiye’nin lehine olabilir. Dolar kurunu 2 TL’de göreceğiz demek artık bana çok mantıklı gelmiyor. Dolar kurunda oturmamız gereken yer, 2.35 ile 2.55 arasıdır. Döviz sepet beklentim ise 2.60-2.65’ler. Sadece buralarda artık dengelenmemiz gerekiyor. Panik olarak döviz alayım, ertesi günü satayım diyorsan büyük ihtimalle zarar edersin.’’
ÜNLÜ İSİMLERİ TRANSFER ETTİ
TEB’in 2015’te kadın bankacılığı faaliyetlerini başlatacağına yönelik bize ulaşan duyumları ilettiğimiz Ümit Leblebici, bu söylentileri doğruladı. Yılın ilk yarısında başlatılacak olan kadın bankacılığı konusunda Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşları arkasına alacak olan TEB yine uluslararası
finans kuruluşlarından bu alandaki bazı önemli isimleri açıklamayan Leblebici, her tip ürün ve hizmetin yer alacağı büyük bir platforma oturtulacak olan kadın bankacılığı konusunda şunları söyledi:
‘’Yılın ilk yarısında kadın bankacılığını başlatacağız. Girişim bankacılığı gibi bir platform üzerinden hizmet vermek için hazırlanıyoruz. Kuvvetli olduğumuz yerler olan girişimcilik üzerinden kadın ekosistemi üzerine çalışmalarımız sürüyor. Kadromuzu bu konuda uzmanlaşmış insanlardan oluşturmaya başladık. Bunları Genelde Türkiye içinden değil Türkiye dışından seçiyoruz. Çünkü kadın bankacılığı Türkiye’de fazla gelişmiş değil. Bu alanda yetişmiş insanlar yurt dışında… Hatta birkaç transfer bile yaptık. Ama bu isimler BNP’den değil. Şimdilik isim vermek istemiyorum. Ancak dünyada bu konuda uluslararası önemli organizasyonlar var. Dünya Bankası’nın iyi modelleri var. Biz de yurtdışından bu konunun uzmanlarını buralara getirtmeye çalıştık. Tüm bunları birleştirdiğimizde iyi iş yapacağımızı düşünüyoruz.