JP Morgan'dan Türkiye için 'borç' değerlendirmesi

JPMorgan, gelecek yıl temmuz ayına kadar Türkiye'nin yurtdışından sağladığı 179 milyar dolar tutarında borcun vadesinin dolacağını belirterek, ülkenin gayrı safi yurtiçi hasılasının (GSYH) dörtte birine denk gelen bu tutarın ekonomide keskin bir daralmaya işaret ettiğine dikkat çekti.

JPMorgan tarafından bugün yayımlanan değerlendirmede vadesi dolacak borcun 146 milyar dolarlık bölümü bankalar ve özel sektörün aldığı borçlardan oluştuğu belirtildi.

Devletin ödemekle veya çevirmekle yükümlü olduğu tutar sadece 4.3 milyar dolar düzeyinde bulunurken, geri kalan borç kamuya ait kurum ve işletmelere ait.

Türkiye'nin dış borcu TL'nin bu yıl dolar karşısında yüzde 40 değer kaybetmesinin ardından yatırımcıların gündemine taşındı. Türkiye'de para politikasına siyasetin müdahalesi ve ABD ile ilişkilerde bozulma TL'nin değer kaybetmesinde rol oynadı.

TL'deki hızlı ve keskin değer kaybı şirketlerin döviz borçlarını ödemekte zorlanacağı kaygılarını ortaya çıkarırken, Türkiye'de faaliyet gösteren Avrupa bankalarının hisselerinin değer kaybetmesine yol açtı.

Raporda Türkiye'nin dış borç stokunun GSYH'ye oranının geçen yıl itibarıyla 2001-2002 finansal krizinden hemen önce görülen rekor düzeye yaklaştığı belirtildi.

Raporda, "Gelecek 12 aydaki finansman gereksinimi yüksek ve piyasaya erişim problemli hale geldi" denildi.

"Önümüzdeki 3 ay yüklü tutarlarda ödemeler yapılacak"

JP Morgan'ın Merkez Bankası verilerine dayanarak yaptığı hesaplamalara göre, bu yılın kalanında 32 milyar dolar tutarında borcun vadesi dolacak. Eylül, ekim ve aralık aylarında yüklü tutarlarda ödemeler yapılacak.

Raporda, "Uluslararası bankaların Türkiye'de maruz kaldıkları (tutarları) en azından kısmen azaltmak isteyecekleri düşünüldüğünde, ana parayı çevirmek bazı kuruluşlar için zor hale gelebilir" denildi.

Buna karşılık şirketlerin döviz yükümlülüklerini karşılayacak kadar yabancı varlığı olduğunun görüldüğü ifade edilen raporda, vadesi dolacak yaklaşık 47 milyar dolar borcun ticari kredi niteliğinde olduğu ve görece kolay yenilenebileceği ifade edildi.

JPM hesaplamalarına göre, Temmuz 2019'a kadar vadesi dolacak yaklaşık 108 milyar dolar tutarındaki borç, çevirme riskine maruz kalacak.

Raporda, "Sermaye akımları aniden durursa (borç) çevirme riski artacak ve cari açığın finansmanı zorlaşacak." denildi. (Reuters)