İşte karşınızda Noel ekonomisi

Milliyet’ten Güngör Uras bugün yazısında Noel Ekonominin büyüklüğünün boyutlarını tüm çıplaklığıyla gözler önüde serdi. İşte Uras’ın  o yazısı…

Bugün dünyanın birçok ülkesinde Noel kutlamaları var. Noel döneminin görsel sembolü Noel Baba’dır. Noel Baba ismi ve kırmızı giysiler içindeki Noel Baba görseli o kadar kişi tarafından önemseniyor ki, bir marka haline gelmiş durumda.
Marka değerini ölçenler, Noel Baba markasına 1 trilyon 600 milyar dolar değer biçtiler. Dünyanın en değerli markası Apple 87 milyar dolar marka değerinde. Samsung‘un marka değeri 58 milyar, Geogle’un 52 milyar, IBM’in 37 milyar dolar, Coca Cola’nın 34 milyar dolar. Noel Baba’nın marka değerinin diğer ünlü markaların değerinin çok çok üstünde olmasından bize ne yararı var diyemeyiz.
Noel Baba, bizim Anadolu’nun insanı. Bu markanın memleketi Anadolu. Biz Noel Baba’nın Anadolu ile ilgisini ilişkisini anlatabilsek, bu markadan Türkiye olarak biz de yararlanırız.
Bırakınız dünyadaki insanları, bizim insanlarımızın çoğu da Noel Baba’nın bu toprakların insanı olduğunu bilmiyor. Bütün dünyanın Noel Baba diye tanıdığı, dünyanın en pahalı markası haline gelen Niko Efendi, bizim hemşehrimiz. Niko Efendi, 245 yılında bugünkü Fethiye kasabasının ötesindeki Patara şehrinde doğdu.
O yılların en önemli devletlerinden Likya’nın başkenti “Xanthos”ta (bugünkü Kınık’ta) eğitim gördü. Hıristiyanlar arasındaki geleneğe uyarak Kudüs’e gidip döndü. Myra (bugünkü Demre) şehrine yerleşti. 326 yılında da burada öldü.  Niko Efendi din adamı değildi, ama papazlar onu Myra piskoposu olarak seçince Niko Efendi “St. Nicholas” olarak adlandırılmaya başlandı.
Fethiye’de yaşayan Piskopos St. Nicholas yaşamı boyunca yaptığı iyiliklerle insanları mutlu kıldı. Demre’yi kıtlıktan, gemicileri kazalardan, masum insanları kötülüklerden kurtardı. 
St. Nicholas ölünce denize yarım saat uzaklıkta olan “Kale” bucağının yakınındaki tiyatronun bulunduğu yere gömüldü. St. Nicholas’ın lahdinin, bu kilisenin içindeki lahit olduğuna inanılır. St. Nicholas’ın ünü ölümünden sonra da yaşadı. Likya’ya gelen denizciler bir gelenek oluşturdu. Lahdin üzerinden dökülen şarap St. Nicholas’ın kemiklerini ıslattıktan sonra, mezarın altından süzülürken şişelere konuldu. Bu şarabın her derde deva olduğuna, gemicileri kazadan koruduğuna inanıldı. 1087 yılında Cenevizli korsanlar lahidi açtı.St.Nicholas’ın kemiklerini İtalya’ya taşıdı. Bari’de adına inşa edilen bir lahit, ziyaretgah haline getirildi. St. Nicholas’ın namı bu tarihten sonra Batı’da da yayılmaya başladı. Adına çok sayıda kilise inşa edildi.
Romalıların ve Kuzeylilerin kışa girerken çocuklara hediye dağıtma adeti 6 Aralık St. Nicholas günü ile bütünleşti. Hıristiyan dünyasında 6 Aralık günü hem St. Nicholas’ı anma, hem hediye dağıtma günü haline geldi. Daha sonraları bu adet, 24 Aralık Noel gününe çekildi.
17. yüzyılda Amerika’ya göç eden Hollandalılar sevgili azizleri St. Nicholas’la ilgili inançları ve adetleri de Amerika’ya taşıdı. Hollanda dilinde “Saint Nicholas’ın ismi “Sinterklaas” diye yuvarlayarak söylenir. Amerika’ya göç eden Hollandalıların bu söyleyişleri zamanla “Santa Claus” halini aldı. Uzun hikayenin özeti, Dünyanın en pahalı markası Noel Baba’nın bizim toprakların adamı olduğunu anlatarak bu markanın ekonomik getirilerinden yararlanmamak bizim kusurumuzdur.