İstanbul'un borçluluk haritası

İstanbul Kent Yoksulluğu Araştırması’na göre, hanelerin yüzde 28,1’inde dört kişiden fazla yaşıyor. Yüzde 47,3’ü düzenli gelire sahip değilken, yüzde 7 oranında çocuk işçi bulunuyor. Yüzde 92,6’sı, borçlanmadan ekstra 1.000 TL’lik bir harcamayı karşılayabilecek durumda değil. Kredi kart sahiplerinin yüzde 57’si borçlu iken, en fazla borç, bankalara yapılmış durumda. Temel ihtiyaçlarını karşılamaktan bile yoksun olan hanelerin yüzde 83’ünde tek kişi gelir getirici. Yüzde 11,6’sı çamaşır makinesine yüzde 49,3’ü ise sabit ya da mobil internete sahip değil.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul İstatistik Ofisi, İstanbul’da kent yoksulluğuna ilişkin araştırma yaptı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne Nisan 2020 döneminde sosyal yardım başvurusu yapan ve hanehalkı aylık geliri 2 bin 500 TL ve altında olan hanelerden, bin 228 haneyle bilgisayar destekli telefon (CATI) anketi yöntemiyle, veri toplandı. Görüşmeler, 33 ilçe, 195 mahallede, 15-30
Nisan tarihleri arasında gerçekleştirildi. Anket sonuçları Mayıs 2020 İstanbul Kent Yoksulluğu Bülteni’nde yer aldı.

Çalışan kişilerin olduğu hanelerin yüzde 89,3’ünde tek kişi gelir getirici faaliyette bulunuyor. İki kişinin çalıştığı ailelerin oranı yüzde 9,7. Çocuklu hanelerin yüzde 7’si, 18 yaş altında çalışan çocuklara sahip.

Hanelerde, kredi kartı sahipliği oranı yüzde 35,2 iken, bunların yüzde 57’sinin biriken borcunun olduğu kaydedildi. Katılımcıların yüzde 5,7’si ise kredi kartı olmamasına rağmen, borçlarını ödemeye devam ettiğini belirtti.

Borçlanma en fazla bankalardan yapılırken, ikinci sırada esnaf yer aldı. Hanelerin yüzde 33,7’si birden fazla yere borçlu. Hanelerin yüzde 70,6'sının kredi kartı ve kredi olarak bankalara, yüzde 20’sinin esnafa, yüzde 14,3’ünün ise akrabalarına borçlu olduğu görüldü.

Hanelerin yüzde 91,8’i haftada en az iki kere et, tavuk ya da balık içeren yemeği karşılayabilecek durumda değil. Yüzde 94,3’ü eskimiş mobilyalarını değiştiremiyor. Yüzde 92,6’sı ihtiyaç olduğunda her zaman yeni kıyafetler alamıyor. Yüzde 89,6’sı ise evini istediği kadar ısıtıp soğutamıyor.

Hanelerin yüzde 92,6’sı 1.000 TL tutarında beklenmeyen bir harcamayı borçlanmadan kendi imkânlarıyla karşılayabilecek durumda olmadığını belirtti. Borçlanmadan karşılayabileceklerin oranı yüzde 7,4 oldu.

Hanelerde yer alan kişilerin yüzde 53,5’inin sigorta kaydı yok yüzde 47,3’ü ise düzenli bir gelire sahip değil. Meslek dağılımına bakıldığında ise katılımcıların yüzde 37,2’si bir mesleğinin olmadığını belirtirken, mesleğini işçi olarak belirtenler yüzde 23,5, tekstil sektörü olarak belirtenler ise yüzde 11,5 oranında gözlendi.

Hanelerin yüzde 40,1’inde bulaşık makinesi, yüzde 11,6’sında çamaşır makinesi bulunmuyor. Sadece yüzde 1,1’inde klima bulunurken, LCD/LED/Plazma TV bulunmayanların oranı ise yüzde 29 olarak kaydedildi.

İnternete erişim açısından hanelerin yüzde 35,8’inde sabit hat aboneliği, yüzde 12,6’sında sadece mobil abonelik, yüzde 2,3’ünde her iki aboneliğin de mevcut olduğu kaydedildi.

Haneler içinde en yüksek paya yüzde 30,3 ile dört kişilik aileler sahipken, tek kişinin yaşadığı hanelerin oranı yüzde 5,6 oldu.

Çocuklu haneler içinde 3 ve daha fazla sayıda çocuğun yaşadığı hane oranı yüzde 31,5 iken, iki çocuklu haneler yüzde 44,4 ile en fazla paya sahip oldu. Çocukların yüzde 62,5’i okula gidiyor.
Hanelerin yüzde 26,4’ünde 65 yaş üstü bireyler yaşıyor.