İstanbul'da kaçak oyuncak skandalı

İstanbul Gümrük Muhafaza Müdürlüğü ekipleri, Çin’den ithal edilen metal çerçevelerin bulunduğu 4 konteyneri incelemeye aldı. X-ray cihazından geçirilen konteynerlerin içerisinde metal çerçevelerin dışında başka bazı ürünlerin olduğu belirlendi.

Gümrük Muhafaza Müdürlüğü ekipleri, ithalatçı firma tarafından, içinde metal çerçeve olduğu beyan edilen 4 konteyneri tek tek açarak fiziki olarak incelemeye aldı. Yapılan incelemelerde konteynerlerin ilk iki sırasında plastik çerçeve sıralandığı, arkalarına ise yüz binlerce kaçak oyuncağın gizlendiği ortaya çıktı. 4 konteynerin içerisinde 765 bin lira değerinde, 3 ton 115 kilo plastik çerçeve ve 19 ton 415 kilo ağırlığında yüz binlerce oyuncak ele geçirildi

KANSERE NEDEN OLUYOR SİNİR SİSTEMİNİ BOZUYOR

Gazete Habertürk'ten Nihat Uludağ'ın haberine göre İstanbul Gümrük Muhafaza Müdürlüğü ekipleri, oyuncakların numunelerini sağlık açısından bir tehdit içerip içermediğinin belirlenmesi için İstanbul Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü’ne bağlı İstanbul Laboratuvar Müdürlüğü’ne gönderdi. Laboratuvar testlerinden ise şoke edici sonuçlar çıktı. Yüz binlerce çocuğun eline alıp kucaklayacağı oyuncakların; kanser, kısırlık, üreme bozukluğu ve sinir sistemi bozukluklarına yol açan, yüksek miktarda ‘azo boyar’ maddeler, fitalat ve ağır metaller içerdiği belirlendi.

SORUŞTURMA BAŞLATILDI İMHA EDİLECEK

Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı, Çin’den ülkemize kaçak olarak sokulmaya çalışılırken yakalanan kanserojen içeren oyuncaklarla ilgili soruşturma başlattı. Yasa gereği kaçak eşyalar Gümrük Bakanlığı Tasviye Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nde ihale ile satılıyor. Ancak sağlık açısından çok zararlı olan bu oyuncakların imha edileceği öğrenildi.

DENETLEME VE CEZALAR

Gümrüklerde Ocak 2016 ile 31 Ekim 2017 arasında toplam 2 milyon 65 bin 56 adet oyuncak ve hediyelik eşya yakalandı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın Oyuncak Güvenliği Yönetmeliği’nce yapılan yıllık denetimde CE belgesi olmayan ürünlere ilişkin 666 bin 128 TL idari para cezası uygulandı. 31 Ekim 2013- 9 Kasım 2017 tarihleri arasında iç piyasada gerçekleştirilen denetimlerde tespit edilen 49 bin 347 adet oyuncak için imalatçı ve ihtilatçılarına toplam 1 milyon 781 bin 668 TL ceza uygulandı.

‘OYUNCAKLARIN % 5’İ KAÇAK’

Türkiye Oyuncakçılar Derneği Başkanı Yakup Kireççi, Türkiye’nin oyuncak ithal eden bir ülke olduğunu belirterek, “2016 yılında 425 milyon dolarlık oyuncak ithal ettik. Bu ürünleri, gümrüklerde Gümrük Bakanlığı ve Ekonomi Bakanlığı denetliyor. Bir sorun varsa bu ürünler ülkeye kabul edilmiyor” dedi.

Türkiye’ye giren oyuncakların yüzde 5’inin kaçak olduğunu söyleyen Kireççi, “Bunlar, başka ürün adı altında yurda sokulmaya çalışılıyor. Ortaya çıktığı zaman da ithalatı yapan firmaya soruşturma açılıp cezai işlem uygulanıyor. Anne babalar oyuncak alırken güvenilir mağazaları seçmeli. Sokak tezgâhlarından alınacak oyuncaklar tehlike arz ediyor” diye konuştu.

YÜZDE 80’İ ÇİN’DEN GETİRİLİYOR

Türkiye’nin yanısıra dünya pazarında Çin’in piyasaya hâkim olduğunu söyleyen Yakup Kireççi, “Türkiye’ye giren oyuncakların % 80’i Çin’de üretiliyor. Avrupa’da ise bu oran % 87.5’e kadar yükseliyor. Çin’de üretilmesi oyuncakların kalitesiz olduğunu göstermiyor. Oyuncak üretiminde söz sahibi olan birçok marka, üretim maliyetlerini düşürmek için fabrikaları Çin’e taşıdı” diye konuştu.

“Çocuklarımıza oyuncak aldığımızı zannediyoruz ama aslında almıyoruz” diyen Kireççi şöyle devam etti: “Oyuncak, çocuk sorun çıkarmasın diye alınmamalı. Çocukların hayal gücünü artırmak ve kas gelişimine yardımcı olmak için alınmalı. Avrupa’da bir çocuğa 400 dolarlık oyuncak alınırken Türkiye’de bu rakam 40 dolar.”

‘ÇOCUKLAR BÜYÜK TEHLİKE ALTINDA’

İntertek Test Hizmetleri Kimya Bölümü Müdür Yardımcısı Kimyager Füsun Karaoğlu Özkan, operasyonla ele geçirilen zehirli oyuncaklarla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Özkan şunları söyledi: “Çocukların kullandığı oyuncaklarda, azo boyar maddeler, fitalatlar ve ağır metallerin olması sağlık açısından ciddi tehdit demektir. Bu maddelerden birinin dahi oyuncakta olması çocuklarımızın sağlığında giderilemeyecek sorunlara yol açabilir” dedi.

‘KARACİĞER VE BÖBREKTE BİRİKİR’

Özkan, oyuncaklarda bulunan ‘azo boyar’, ‘fitalat’ ve ‘ağır metaller’in zararlarını şöyle anlattı: “Azo boyar maddeler, tekstil ve deri ürünlerinin boyanmasında kullanılır. Ancak belli koşullar altında kanserojen aromatik aminler üretebilirler. Avrupa’da yasaklanmıştır. Uzun süre ciltle teması halinde kansere neden olur. Fitalatlar ise plastikleri yumuşatmak için kullanılır. Çocuk bakım ürünlerinde fitalat kullanımına sınırlamalar getirilmiştir. Yapılan çalışmalarda özellikle bebek ve çocuk gelişiminde rol oynayan hormonları etkilediği, ilerleyen yaşlarda kısırlık, üreme bozuklukları, kansere yol açtıkları tespit edilmiştir. Canlılara bulaşımı solunum ya da cilt teması ile olur. Bu maddeler vücuda ne kadar çok temas ederse risk o oranda artar. Ağır metaller, bazı boyaların ve pigmentlerin yapımında kullanılır. Çocuklar tarafından emildiğinde, ağır metal karaciğer ve böbrek gibi iç organlarda birikme eğilimi gösterir. Sinir sisteminde de etkili olabilir. Vücuttan atılamaması nedeniyle büyük tehdit içerir.”