İşsizlikte azalış bekleniyor

Betam tahmin modeli Aralık 2019 döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının 0,2 yüzde puan azalarak yüzde 15,3 seviyesine gerileyeceğini öngörüyor.

"Sanayi istihdamında artış, işgücünde azalışla işsizlikte güçlü düşüş" başlıklı rapor şu şekilde: 

"Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verilerine göre tarım dışı işsizlik oranı Kasım 2019 döneminde Ekim dönemine kıyasla 0,3 puan azalarak yüzde 15,5 olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde tarım dışı istihdam 75 bin kişi artarken, tarım dışı işgücü 9 bin kişi azalmıştır. Sektörel verilere göre sadece sanayi sektöründe istihdam artışı yaşanmıştır. Sanayi sektöründe 92 binlik istihdam artışı kaydedilirken, inşaatta 10 bin, hizmetlerde ise 8 binlik istihdam azalışı kaydedilmiştir. Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre erkek istihdamı 101 bin artarken iken kadın istihdamında ise 38 binlik azalış görülmektedir.

Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Kasım 2019 döneminde Ekim 2019 dönemiyle kıyaslandığında tarım dışı işgücü 9 bin azalarak 27 milyon 551 bine gerilerken, tarım dışı istihdam 75 bin artarak 23 milyon 281 bin kişi olarak kaydedilmiştir (Şekil 1, Tablo 1). Son üç 36 dönemde (Kasım 2016-Kasım 2019) işgücünde azalış 6 dönemde gözlemlenmişti. Ancak bu dönemler istihdamda güçlü azalışların gerçekleştiği döenmlerdi. İlk kez istihdamın arttığı bir dönede işgücünde azalış görülüyor. Bu gelişmeler sonucunda tarım dışı işsiz sayısı 84 bin kişi azalarak 4 milyon 270 bin olarak kaydedilmiş, tarım dışı işsizlik oranı da yüzde 15,5 seviyesine gerilemiştir.

Aralık 2019 döneminde işsizlikte azalış bekliyoruz

Betam tahmin modeli, mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizliği Kasım 2019 döneminde yüzde 15,7 olarak tahmin etmişti. Tarım dışı işsizlik oranı bu dönemde yüzde 15,5 olarak gerçekleşti. Betam tahmin modeli Aralık 2019 döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının 0,2 yüzde puan azalarak yüzde 15,3 seviyesine gerileyeceğini öngörmektedir.Tahmin modelinin ayrıntılarına Betam internet sitesinden ulaşılabilir. Tahmin modelinde kullanılan Kariyer.net verilerinden ilan başına başvuru sayısı Şekil 2'de gösterilmektedir. Kariyer.net'in verileri Betam tahmin modelinin girdilerinden biri olmakla birlikte tek etken değildir. Tahminde kullanılan ekonometrik modelde İŞKUR verileri, reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı gibi farklı birçok değişken
kullanılmaktadır.

Tarım ve sanayide istihdam artışı, hizmetler ve inşaatta istihdam kaybı

Mevsimsellikten arındırılmış sektörel istihdam verilerine göre Kasım 2019 döneminde Ekim 2019 dönemine kıyasla sanayi ve tarımda istihdam artışı, inşaat ve hizmetlerde istihdam azalışı kaydedilmiştir (Şekil 3, Tablo 2). Tarım sektöründe Ekim 2019 döneminde 89 bin azalış kaydedilirken, Kasım 2019 döneminde 45 binlik artış gerçekleşmiştir. Hizmetlerde ise Ekim’deki 48 binlik artıştan sonra Kasım döneminde 8 binlik istihdam azalışı gerçekleşmiştir. İnşaatta Ekim ayındaki 46 binlik istihdam artışı Kasım döneminde yerini 10 binlik azalışa bırakmıştır. Sanayi sektöründe ise Ekim ayında 92 binlik istihdam artışı kaydedilmiştir.

Tarım dışı istihdam yıllık bazda 11 ay sonra arttı
Kasım 2019 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla mevsim etkilerinden arındırılmamış tarım dışı işgücü artışı 356 bin (yüzde 1,3) ile sınırlı kalmış. tarım dışı istihdam ise 2 bin (yüzde 0,01) artmıştır (Şekil 4). Yıllık işgücü artışı temposu normal eğiliminin bir hayli altında kalmaya devam etmiştir. Tarım dışı istihdam ise yıllık bazda 11 ay aradan sonra ilk kez artışa geçmiştir. Bu gelişmelerin sonucunda Kasım 2019 döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla tarım dışı işsiz sayısı artışı 354 bin oyarak gerçekleşmiştir.

Erkeklerde güçlü istihdam artışı

Şekil 5’te mevsim etkilerinden arındırılmış kadın ve erkek tarım dışı işsizlik oranları verilmektedir. Kasım 2019 döneminde kadınların tarım dışı işsizlik oranı Ekim 2019’a kıyasla yüzde 0,1’lik azalışla 20,8 olarak kaydedilmiştir. Erkeklerin işsizlik oranı ise yüzde 0,3 puan azalarak 13,4 olarak gerçekleşmiştir. Tarım dışı işsizlik oranlarındaki toplumsal cinsiyet farkı 7,1 yüzde puandan 7,5 puana yükselmiştir. Bu dönemde kadın iş gücündeki 55 binlik azalışın yanında, kadın istihdamı 38 binlik azalış kaydetmiştir. Tarım dışı kadın işsizliğindeki düşüşte kadın iş gücündeki azalış etkili olmuştur. Buna karşılık erkek işgücündeki 36 binlik artışın yanında erkek istihdamı 101 binlik artış kaydetmiştir (Tablo 3). Son bir yılda erkek işgücü 184 bin artarken kadın işgücü 167 bin artmıştır. Yıllık erkek işgücü artışı seviyesi uzun aradan sonra ilk kez kadın işgücü artışı seviyesini geçmiştir.